Ύδρα
1829-1831
Τα
Καποδιστριακά-Τα Γεγονότα της 1ης Αυγούστου 1831
Τα Γεγονότα μετά την κατάρτιση
των Λογαριασμών των Απαιτήσεων των Τριών Ναυτικών Νήσων Ύδρας,Σπετσών,Ψαρρών
έως την Σύγκρουσιν
Ιστορικόν Αρχείον Ύδρας (Αρχείον
της Κοινότητος Ύδρας 1778-1832)
Δημοσιευμένον υπο Αντωνίου
Λιγνού,Προέδρου της Κοινότητος Ύδρας,Προέδρου της Επιτροπής του Ιστορικού
Αρχείου Ύδρας.Τόμος ΙΕ΄,1829-1832,Εν έτει 1931
(σημείωση:εντός παρενθέσεως οι
αντίστοιχες σελίδες)
Συνέχεια των Αναρτήσεων:
Ύδρα 1829-1831 Καποδιστριακά Απαιτήσεις Υδραίων
Ύδρα 1829-1831 Καποδιστριακά Προς την Σύγκρουσιν
Κατάληψη εθνικών πλοίων στον Ναύσταθμό του Πόρου & του φρουρίου
Έϊδεκ (Heideck) από
τον πλοίαρχο Αντώνιο Κριεζή-Προσπάθεια προσεγγίσεως του Μοίραρχου Κωνσταντίνου
Κανάρη στον Αντώνιο Κριεζή-Ματαίωση κατασταλτικών μέτρων κινήσεων λόγω
κινήματος των Υδραίων.
Προς τα μέσα του Ιουλίου
1831,η κορύφωση της πολιτικής κόντρας μεταξύ των Υδραίων Προκρίτων και του
Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια είχε περιέλθει στο κρισιμότερό της σημείο.
Στις 15 Ιουλίου
1831,οι Υδραίοι Πρόκριτοι,βέβαιοι πως η Ελληνική Κυβέρνηση προπαρασκευάζει
τα κυβερνητικά πλοία να εκπλεύσουν κατά των νήσων του Αιγαίου Πελάγους για να
καταπνίξουν τις αντικυβερνητικές αντιδράσεις,(την πεποίθησή τους αυτή την είχαν
εκφράσει ανοικτά με επιστολή της 14ης
Ιουλίου 1831),μετά απο σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην οικία του Ναυάρχου
Ανδρέα Μιαούλη, παρουσία και του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου,αποφάσισαν την
αποστολή εκατον είκοσι ναυτών υπό την αρχηγία του πλοιάρχου Αντώνιου Κριεζή για
να καταλάβει την φρεγάτα «Ελλάς» και
το φρούριο Εΐδεκ (Heideck)
του νησιού του Αγίου Κωνσταντίνου του Πόρου,προκειμένου να ματαιώσει τα συγκεκριμένα
κυβερνητικά σχέδια.
«...Προς τον Μοίραρχον Κύριον Αντώνιον Κριεζήν
Κύριε Μοίραρχε
Κατά την γενομένη ενταύθα,με κοινήν σκέψιν,απόφασιν,προσκαλείσαι,παραλαμβάνων μαζί σου 120
ναύτας να μεταβής εις Πόρον και να καταλάβης το εκεί ελλιμενισμένον δίκροτον η
Ελλάς.Ανατίθεται εις την φρόνησίν σου το να διατηρηθή εκ μέρους των υπό την
οδηγίαν σου ναυτών όλη η ανήκουσα ευταξία.
Έν Ύδρα την 14η Ιουλίου 1831
Ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης...»
(Βιβλίον: Ανδρέας Μιαούλη 1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη
Ελλάδα, Αθήνα 2003,Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου-Παύλου,Διευθύντρια του Ιστορικού
Αρχείου-Μουσείου Ύδρας σελ464-465(Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο Αντωνίου
Κριεζή))
Το κίνημα των Υδραίων,διαδίδεται στις υπολοίπες ναυτικές
νήσους μέσω εγκυκλίου της 16ης
Ιουλίου 1831 της Δημογεροντίας της Σύρου.Η εγκύκλιος είναι γραμμένη σε τόνο
πανηγυρικό, προαναγγέλοντας παράλληλα την άφιξη και την ανάληψη της αρχηγίας του
Ναυστάθμου του Πόρου από τον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη.(343)
«..Σας ειδοποιούμεν ότι σήμερον έφθασε ευκαιρία εξ Ύδρας δια της οποίας
αναγγέλεται ότι η Ύδρα πληροφορηθείσα ότι η εξουσία εσκόπευε να πέμψη δύναμιν
ναυτικήν και στρατιωτικήν κατά του Αιγαίου Πελάγους δια να κατασιγάση δια της
βίας την συνταγματικήν φωνήν των Αιγαιοπελαγιτών,έπεμψαν τον γνωστόν άξιον και ένθερμον πατριώτην Αντώνιον Κριεζήν με
ναυτικήν δύναμιν είς Πόρον και έλαβεν υπό την εξουσία του το εθνικόν δίκροτον
Ελλάς.Κατόπιν έμελε να κινήση και ο ίδιος ο ναύαρχος Μιαούλης δια να παραλάβη
τον ναύσταθμον.Το αξιόλογον είναι ότι οι ναύται αναχωρούντες απο την Ύδρα
δια τον πόρον εφώναζαν ομόνοιαν,ευταξίαν, υπακοήν εις τους αρχηγούς,ζήτω η
πατρίς, ζήτω το Έθνος,ζήτωσαν οι ειλικρινείς φίλοι και προστάται του Έθνους.Η
υπό τον Σαχίνην κορβέτα είναι και αυτή εις Πόρον,ήτοις θέλει συμπράξει με το
δίκροτον καθώς και όλα τα εθνικά πλοία...»
Η κυβερνητική πλευρά,σαφώς αιφνιδιασμένη απο το παράτολμο
εγχείρημα των Υδραίων να καταλάβουν τα κυβερνητικά πλοία του ναυστάθμου του
Πόρου, προσπαθεί ανεπιτυχώς μέσω του Μοίραρχου Κωνσταντίνου Κανάρη να
ναυτολογήσει άνδρες απο τα Ψαρά και απο άλλες νησιωτικές περιοχές της Ελλάδος
για να αντιμετωπίσει το κίνημα των Υδραίων.
Μετά την επιτυχή κατάληψη της Φρεγάτας «Ελλάς»,ο Μοίραρχος Αντώνιος Κριεζής, στις 15 Ιουλίου 1831,ενημερώνει τους Λάζαρο και Γεώργιο Κουντουριώτη για
την αναίμακτη και άνευ αντιστάσεως επιτυχία της επιχειρήσεως.
(Βιβλίο,Ιστορία της Νήσου Ύδρας,Τόμος Τρίτος,Τα προ και μετά την εν
Ναβαρίνω ναυμαχία-Τα Καποδιστριακά-Τα μέχρι της ελεύσεως του Όθωνος,Αντωνίου
Λιγνού, Διευθυντού του Ιστορικού Αρχείου Ύδρας,Αθήναι 1953,σελ154-155(Αρχείον
Λάζαρου & Γεώργιου Κουντουριώτου))
«...Πόρος έκ του Δικρότου Ελλάς 15 Ιουλίου 1831
Προς τους ευγενεστάτους κυρίους Λάζαρον και Γεώργιον Κουντουριώτην είς
Ύδραν
Σπεύδω να σας αναγγείλω ότι μίαν
ώραν μετά τα μεσάνυκτα εμβήκαμεν είς την φρεγάτα.Αντίστασιν δια των όπλων δεν
εύρωμεν από τους ευρισκομένους εις την φρεγάταν,μέρος της φρουράς του
πολιταρχείου μας εκατάλαβε και έτρεξε να δώση είδησιν είς τον ναύσταθμον,πλην,η
απειλή των όπλων μας τους έκαμε να σταματήσουν,ήρχισαν να φωνάζουν και τας
φωνάς επήρε είδησιν το διοικητήριον και η κορβέτα του Κανάρη,όθεν επυροβόλησαν
πέντε ή έξ τουφέκια.
Σήμερον το πρωΐ ήλθεν ο καπετάν Νικολάκης (Γκίκας) και ο καπετάν
Χριστόδουλος (Μέξης) τους εγχείρισα την επιστολήν σας,και αφού την
ανέγνωσαν,ωμιλήσαμεν και εσυμφωνήσαμεν όπου να βασταχθή η ευταξία και να μην
ταραχθούν τα καθεστώτα.Εάν όμως λάβωμεν ανάγκην απο ναύτας,να πάρωμεν μερικούς
Ποριώτας.Εκάμαμεν ομιλίαν προς τούτοις
περί κυριεύσεως του κορβέτου Κανάρη,πλην δεν το ενεκρίναμεν,επειδή ήτο
ενδεχόμενον να γίνη ρίξις εις τον Πόρον.Εις την φεργάταν ευρίσκοντο είκοσι
επτά άτομα...»
Στην συνέχεια της επιστολής ο πλοίαρχος Αντώνιος
Κριεζής,πληροφορεί τους αδελφούς Κουντουριώτη για την καταβολή του μηνιάτικου
και την τροφοδοσία του πληρώματος της Φρεγάτας «Ελλάς»,ενώ ζητά την άμεση άφιξη του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη στον
Πόρο,προ της αφίξεως των φρεγατών των Συμμαχικών Δυνάμεων.Μετά την κατάληψη του
δικρότου «Ελλάς»,ο Αντώνιος Κριεζής, ευρίσκεται
πλέον επικεφαλής εκατόν πενήντα ανδρών.
Το βράδυ της 15ης
Ιουλιου 1831,ο Κωνσταντίνος Κανάρης επιχείρησε να βολιδοσκοπήσει τις
προθέσεις του Αντωνίου Κριεζή,μέσω του απεσταλμένου του καπετάν Ιωάννη Φάλαγγα.Ο
Κωνσταντίνος Κανάρης, προσπαθώντας να προσεγγίσει φιλικά τον Αντώνιο Κριεζή,εξέφρασε
την θλίψη του για το κίνημα της κατάληψης των εθνικών πλοίων απο τους
Υδραίους,ενω δήλωσε κατηγορηματικώς πως θα παραιτηθεί από την θέση του
Μοιράρχου,στην περίπτωση εκείνη κατά την οποία θα διαταχθεί απο την πλευρά της Ελληνικής
Κυβέρνησης να κινηθεί εναντίον της Σπάρτης (Μάνη) ή εναντίον άλλων περιοχών της
Ελλάδος που απαιτούσαν την σύνταξη Συντάγματος.Ο Αντώνιος Κριεζής,πληροφορεί τα
σχετικά περί της συναντήσεώς του με τον Κωνσταντίνο Κανάρη με επιστολή της 16ης Ιουλίου 1831 προς τους αδελφούς
Λάζαρο και Γεώργιο Κουντουριώτη.
(Βιβλίο,Ιστορία της Νήσου Ύδρας,Τόμος Τρίτος,Τα προ και μετά την εν
Ναβαρίνω ναυμαχία-Τα Καποδιστριακά-Τα μέχρι της ελεύσεως του Όθωνος,,Αντωνίου
Λιγνού,Διευθυντού του Ιστορικού Αρχείου Ύδρας,Αθήναι 1953,σελ155-156(Αρχείον
Λάζαρου & Γεώργιου Κουντουριώτου))
«...Πόρος έκ του Δικρότου Ελλάς 15 Ιουλίου 1831
Προς τους ευγενεστάτους κυρίους Λάζαρον και Γεώργιον Κουντουριώτην είς
Ύδραν
...σήμερον σας ειδοποιώ,ότι ο
Κανάρης χθές βράδυ μου έστειλε τον καπετάν Φάλαγκα να μου ειπή ασπασμούς
του και να τον νομίζω φίλον καθώς και πρότερον,διότι και αυτός τοιούτον με
εστοχάσθη πάντοτε.Μου εμήνυσε προς
τούτοις ότι λυπείται μεγάλως να τον στοχάζονται οι Έλληνες καθώς το κυρήττουν
και ότι εάν έως τώρα εφέρθη τοιουτοτρόπως,αυτό προήλθεν έξ αιτίας όπου έως τώρα
δεν έλαβε κανένα γράμμα από κανέναν σημαντικόν της Ύδρας.Καθώς μου είπεν ο
καπετάν Φάλαγγας, ο Κανάρης έχει σκοπόν
να παραιτηθή,άν η κυβέρνησις του προτείνη άλλην μια φορά να πηγαίνη εναντίον
της Σπάρτης,ή είς κανέν άλλο μέρος όπου ζητούν σύνταγμα.Προς τούτοις ο
Κανάρης λέγει,ότι οι Έλληνες άρχισαν την δουλειά τους βασίμως και ότι η
υπόθεσις της Σπάρτης ήτο με βάσιν όχι ραδιουργική,καθώς το κυρήττει η Αυτού
Εξοχότης,και οτι η Εξοχότης του με ραδιουργίαν έκαμε να γίνη η εναντίον των
συνταγματικών αναφορά.
....Ο Σαχτούρης,ο Κανάρης,ο
διοικητής του Πόρου και οι λοιποί υπάλληλοι του ναυστάθμου ήτον χθες πολλά
περίλυποι και ο διοικητής είπε των Ποριωτών,ότι ήτο εντροπή να κυριευθή εις τον
Πόρον η φρεγάτα απο τους Υδραίους,αλλά μ’όλα ταύτα εντός ολίγου θα φθάσουν
τα ρωσσικά να την πάρουν πάλι πίσω...»
Στην ίδια επιστολή,ο Αντώνιος Κριεζής ενημερώνει τους
αδελφούς Κουντουριώτη,για τα κατασταλτικά μέτρα που είχε λάβει η Ελληνική
Κυβέρνηση κατά των Στασιαστών Συνταγματικών’μέτρα τα οποία ματαιώθηκαν λόγω του
κινήματος της Ύδρας.
Συγκεκριμένα εσχεδιάζετο αρχικώς η αποστολή της Φρεγάτας
«Ελλάς» στην Σύρο, υπό την πλοιαρχία του Γεώργιου Σαχτούρη.Εν
συνεχεία,βάσει της συνομιλίας του Καπετάν Ιωάννη Φάλαγγα με τον Κωνσταντίνο
Κανάρη,προέκυψε πως η Ελληνική Κυβέρνηση εσχεδίαζε την αποστολή απο την πόλη του Ναυπλίου
στην Ερμούπολη της Σύρου τετρακοσίων επιπλέον ενόπλων στρατιωτών,με πλοίο
του Προέδρου της Γερουσίας Δημητρίου Τσαμαδού,με σκοπό την καταστολή των
αντικυβερνητικών αντιδράσεων.
Ανήμερα δε,της καταλήψεως του Ναύσταθμου απο τον ίδιον,είχε
πραγματοποιηθεί στον Ναύσταθμο του Πόρου συμβούλιο μεταξύ του Διοικητή του Πόρου,του
Γεώργιου Σαχτούρη και του Κωνσταντίνου Κανάρη να εκπλεύσουν πλοία απο τον
Ναύσταθμο με σκοπό να συλλάβουν τον οπλαρχηγό Τζάμη Καρατάσο.
Άφιξη στον Πόρο του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη-Στρατιωτική οργάνωση των
Στασιαστών υπό τις οδηγίες του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη
Την 16η
Ιουλίου 1831 καταφθάνει στον Πόρο με διακόσιους ναύτες και αναλαμβάνει την
αρχηγία του Ναυστάθμου ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης ο οποίος απευθυνόμενος προς
τους Προκρίτους της νήσου Ύδρας αναφέρει με υψηλότατο αγωνιστικό φρόνημα πως οι
Υδραίοι είναι έτοιμοι να αγωνιστούν ύπερ των Δικαίων τους εφόσον προκληθούν
επιθετικώς απο τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (345):
«...Ειδοποιείσθε όμως ότι,εάν ο
Ρικόρδ ζητήση να μας κτυπήση,θα τον κτυπήσωμεν και ημείς,και θέλομεν δείξει καν
οτι ηξεύρομεν ν’αποθάνωμεν εντίμως διά την υπεράσπισιν των νόμων και την
ελευθερία της πατρίδος.Την φρεγάτα την ετραβερσάραμε και εις την στιγμήν
ταύτην καταγινόμεθα εις ετοιμασία πολέμου,και άμα φθάση ο Ρικόρδ,θα μας εύρη
έτοιμους.Το κορβέτον του Σαχίνη το
εδιώρισα να ακολουθήση το παράδειγμά μας και οι εν τω κορβέτω είναι έτοιμοι να
μας μιμηθούν.Το κορβέτο του Κανάρη δεν το εκυρτώσαμε,επειδή εκαταγινόμεθα
να οπλίσωμε την φρεγάτα..»
Η επιστολή του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,δείχνει τον
προσεκτικό σχεδιασμό των κινήσεων των Υδραίων,οι οποίοι αποφεύγουν να
προκαλέσουν τα ρωσσικά πλοία του Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord), γνωρίζοντας πως μια τέτοια
κίνηση ίσως προκαλέσει αντιδράσεις σε διπλωματικό επίπεδο μεταξύ των
Αντιπρέσβεων των Τριών Συμμαχικών Δυνάμεων:
«....πλήν τώρα κίνημα κατά του Κανάρη
δεν εκάμαμε,επειδή είναι δύο μπρίκια ρώσσικα εδώ και δεν θέλομε να δώσωμεν
ημείς οι πρώτοι την αιτίαν..»
Παράλληλα,ο Nαύαρχος
Ανδρέας Μιαούλης διορίζει τον Ποριώτη Χριστόδουλο Μέξη να κυριεύσει τα υπόλοιπα
εθνικά πλοία με την βοήθεια εκατό Ποριωτών.Με τις συγκεκριμένες κινήσεις,ο
Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης κατάφερε εντός δύο ημερών να αναλάβει υπό την
διεύθυνσή του όλα τα εθνικά πλοία «..μικρά
και μεγάλα καθώς και τα ατμοκίνητα..» και να τα προπαρασκευάσει για
ενδεχόμενη κίνηση τους.(347)
Τα κυβερνητικά πλοία που ήταν αγκυροβολημένα στον Ναύσταθμο
του Πόρου ήταν η Φρεγάτα «Ελλάς»,η κορβέτα «Ύδρα»,η
κορβέτα «Η Νήσος των Σπετσών»,το ατμόπλοιο «Καρτερία»,το ατμόπλοιο «Επιχείρησις»
και άλλα μικρότερα.
Οι πρώτες αντιδράσεις του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια κατά της Ύδρας
κίνημα-Πρόσκληση του Κυβερνήτη προς την Ρωσσική Αυτοκρατορία για ωμή
στρατιωτική επέμβαση στα εσωτερικά της Ελλάδος-Αποστολή κυβερνητικών
στρατευμάτων στον Γαλατά Πελοποννήσου έναντι της νήσου Πόρου.
Στις 18 Ιουλίου 1831,ο
Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας συντάσσει εγκύκλιο προς όλους τους
Επιτρόπους,τους Διοικητές και τους τοποτηρητές της Ελληνικής Επικράτειας
επικρίνοντας σε αυστηρό τόνο την στρατιωτική επιχείρηση της Ύδρας. (346):
«...Ούτοι έπεμψαν
είς Πόρον διακοσίους ναύτας οίτινες έφθασαν εκεί αιφνιδίως ωσάν λησταί,δια
να κατακυριεύσουν το δίκροτον η Ελλάς ευρισκόμενον είς τον λιμένα εκείνον
αναρμάτωτον...»
Μέσω της κυβερνητικής εγκυκλίου,ο Ιωάννης Καποδίστριας
ανακοινώνει την άμεση στήριξη του Αντιπρέσβη της Ρωσσίας Βαρώνο Δε Ρούκμαν (Ruckman) προς την Ελληνική
Κυβέρνηση,η οποία εκφράστηκε με τον άμεσο απόπλου της μοίρας του Ρωσσικού
Στόλου του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) για τον Πόρο με σκοπό να ανακαταλάβει τα εθνικά πλοία.Ο Κυβερνήτης
Ιωάννης Καποδίστριας ευελπιστούστε πως το ίδιο θα έπρατταν τελικώς και οι
Αντιπρέσβεις των άλλων δύο Συμμαχικών Δυνάμεων’ της Μεγάλης Βρετανίας και της
Γαλλίας.
«..Διεκοινώσαμεν τα γενόμενα και προς τους
αντιπρέσβεις της Γαλλίας και της Αγγλίας,και
ελπίζομεν αδιστάκτως ότι θέλουν συντελέσει κατά τούτο τα τε γαλλικά και αγγλικά
πλοία,άμα οι διοικηταί αυτών ειδοποιηθούν περί της αιτήσεως της
Κυβερνήσεως..»
Οι κινήσεις της Ελληνικής Κυβερνήσεως είναι πλέον
ταχείς.Μετά την αναχώρηση του Ρωσσικού στόλου απο το Ναύπλιο με προορισμό τον
Πόρο,η Κυβέρνηση διατάσσει την άμεση αποστολή στις ακτές του Γαλατά, τριών στρατιωτικών
ταγμάτων για να συνδράμμουν στις επιχειρήσεις για την ανακατάληψη των
κυβερνητικών πλοίων,παρέχοντας υποστηρίξη από ξηράς στα πλοία της Ρωσσικής
μοίρας. Συγκεκριμένα ο Γεώργιος Αινιάν γράφει στις 18 Ιουλίου 1831 στον αδελφό του Δημήτριο Αινιάν:
«..Τα Υδραϊκά ισως τα μανθάνετε πολλά καλά.Απέδειξαν τέλος πάντων οι
κύριοι Συνταγματικοί,όποιον είναι το κηρυττόμενον υπ’αυτών με τόσα επιφωνήματα
Σύνταγμα,αρπάσαντες το δίκροτον Ελλάς και παραδεχθέντες υπό την συνταγματικήν
προστασίαν και τον αποστάτην Τσάμην Καρατάσον*. Η απόδειξις αυτή ήτο πολλά
αναγκαία να γενή,δια να μην απατώνται πλέον όσοι ενόμιζον ότι ο πατριωτισμός
εξέλιπεν απο την λοιπήν Ελλάδα και συνεκεντρώθη εις τους βράχους της Ύδρας.Ως τόσον τα αναγκαία μέτρα ελήφθησαν’ο
ναύαρχος της Ρωσσίας παραλαβών και τα εδώ ευρεθέντα Ελληνικά πλοία υπήγε με
απόφασιν να αναλάβη και με βίαν,αν χρειασθή το ελληνικόν δίκροτον.Συγχρόνως
επήγαν επί τω αυτώ σκοπώ και μερικά αγγλογαλλικά.Εκ μέρους της ξηράς
διετάχθησαν να πηγαίνωσι και δυο τρία
τάγματα ελληνικά..»
[Σημείωση:*Kατά
της Κυβέρνησης του Ιωάννη Καποδίστρια εκδηλώθηκαν πρό των γεγονότων του Πόρου (15 Ιουλίου-1 Αυγούστου 1831),η
εξέγερση των εμπόρων της Σύρου τον Απρίλιο του 1830,η εξέγερση της Μάνης
κατά την διάρκεια της οποίας συνελλήφθη ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και η εξέγερση της Αταλάντης του Τσάμη
Καρατάσου τον Μάϊο του 1831.Μετά την αποτυχημένη εξέγερση της
Αταλάντης,ο οπλαρχηγός Τσάμης Καρατάσος κατέφυγε στην Ύδρα για προστασία.
Ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης,σκοπεύοντας να ενδυναμώσει την
θέση των Υδραίων Επαναστατών στον Πόρο,πρότεινε με επιστολή του προς το Κοινόν
της Ύδρας,την αποστολή του αντικυβερνητικού οπλαρχηγού Τσάμη Καρατάσου στην
Ρούμελη ώς επικεφαλής Ρουμελιωτικού στρατεύματος για να κατευθυνθεί εναντίον
της Πελοποννήσου.
Ο αντιπερισπασμός αυτός,μέσω της σύγχυσης που θα προκαλούσε
στον στρατιωτικό σχεδιασμό της Ελληνικής κυβέρνησης,η οποία είχε εστιάσει την
προσοχή της στην περιοχή του λιμένος του Πόρου,θα ενίσχυε σημαντικά την θέση
των Υδραίων που είχαν καταλάβει τον Ναύσταθμο του Πόρου,αφού οι Κυβερνητικοί θα
είχαν να αντιμετωπίσουν δύο αντιστασιακά μέτωπα.
(Βιβλίον: Ανδρέας Μιαούλη 1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη
Ελλάδα, Αθήνα 2003,Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου-Παύλου,Διευθύντρια του Ιστορικού
Αρχείου-Μουσείου Ύδρας σελ459,469)(τέλος
σημείωσης)]
Στις 18 Ιουλίου 1831,καταφθάνουν
στις ακτές έναντι του Πόρου τριακόσιοι ένοπλοι στρατιώτες του νεοσυσταθέντος
Τυπικού Σώματος.Στις Κεχρειαίς Κορινθίας συγκεντρώθηκαν στρατιωτικά κυβερνητικά
τμήματα με σκοπό να προωθηθούν και αυτά προς τον Πόρο.
*[Σημείωση :Ο
Γεώργιος Σαχίνης με τους Χριστόδουλου Μέξη και Νικόλαο Κασομούλη προσπάθησαν να
προσεγγίσουν τις δυνάμεις του Τακτικού Σώματος Στρατού για να τις μεταπείσουν
αλλά η ενέργειά τους αυτή στέφθηκε από αποτυχία λόγω της αφίξεως των επικεφαλής
οπλαρχηγών τους Δημήτριου Καλλέργη και Νικήτα Σταματελόπουλου ή Νικηταρά.(Βιβλίον: Ανδρέας Μιαούλη 1769-1835,Απο την υπόδουλη
ώς την Ελεύθερη Ελλάδα, Αθήνα 2003,Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου-Παύλου,Διευθύντρια
του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας σελ464-465(Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο
Αντωνίου Κριεζή) (τέλος σημέιωσης)]
Διορισμός πλοίαρχου Νικόλαου Ράπτη ώς μοίραρχο νήσων του Αιγαίου
Πελάγους
Μέσω της επιστολογραφία της 19ης και 20ης Ιουλίου 1831 μεταξύ του Κοινού
της Ύδρας και της Δημογεροντίας της Σύρου,φανερώνεται ο στρατηγικός σχεδιασμός
των Υδραίων να σταλλούν πλοία στα παράλια της Στερεάς Ελλάδας και στο
Καταστόμιο του λιμένος του Πόρου.
Η αποστολή των συγκεκριμένων πλοίων,θα συνέβαλε αρχικώς στην
αποφυγή καταλήψεων πλοίων εκ μέρους των Κυβερνητικών Δυνάμεων για την μεταφορά
στρατευμάτων στον Πόρο,ενώ παράλληλα θα εξυπηρετούσε τον βασικό στόχο των
Υδραίων που ήταν η εξασφάλιση των προσόδων των νήσων του Αιγαίου και η τήρηση
της ευταξίας μεταξύ των νήσων αυτών.
Είναι φανερό πως μετά την κατάληψη των εθνικών πλοίων στον
Πόρο,θα έπρεπε να εξασφαλισθούν οικονομικοί πόροι για την στήριξη του κινήματος
της Ύδρας.Για τον λόγο αυτό διορίσθηκε ώς Μοίραρχος των νήσων του Αιγαίου
Πελάγους ο πλοίαρχος Νικόλαος Ράπτης.(348)
Η απόφαση αυτή,κοινοποιείται στον πλοίαρχο Νικόλαο Ράπτη,διοικητή
της κορβέτας «Ψαρά»,μέσω επιστολής που συνέταξε ο ίδιος ο Νάυαρχος Ανδρέας
Μιαούλης, ευρισκόμενος επί του δικρότου «Ελλάς»,στις
23 Ιουλίου 1831.(352)
«..Σκοπός σου να αγρυπνάς μαζί με την υπό την οδηγίαν σου μοίραν εις την συντήρησιν
της ευταξίας,είς την ασφάλειαν του εμπορίου και εις εμποδισμόν της
πειρατείας...»
Πρώτη συνάντηση Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) και Υδραίου Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη
Η πρώτη επικοινωνία μεταξύ του Υδραίου Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη και του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) πραγματοποίηθηκε την 18η
Ιουλίου 1831,σε κλίμα ψυχρότητας και αδιαλλαξίας.Ο Ρώσσος Ναύαρχος απαίτησε
απο τον Μιαούλη να παραιτηθεί απο την κατάληψη των εθνικών πλοίων,προτείνοντας
τα πλοία αυτά να παραμείνουν ανενεργά και από την πλευρά της Ύδρας και απο την
πλευρά της Ελληνικής Κυβερνήσεως.
Ο Ανδρέας Μιαούλης,ανταπαντώντας,ρώτησε τον Ρώσσο Ναύαρχο εάν είχε συγκεκριμένη διαταγή
απο το Κοίνο της Ύδρας ή έγγραφη διαταγή από τις άλλες Δύο Προστάτριες Ξένες Δυνάμεις.Όταν
έλαβε την καταφατική άρνηση του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) του ανέφερε πως είναι
υποχρεωμένος να στηρίξει την απόφαση του Κοινού της Ύδρας,την οποία σκοπεύει να
στηρίξει μέχρις εσχάτων, ακόμη και με την χρήση των κανονιών.Η συνάντηση μεταξύ
των δύο Ναυάρχων ολοκληρώθηκε με την προτροπή του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) στον Μιαούλη να
επιτρέψει την αποστολή τριακοσίων ενόπλων ανδρών του Τυπικού Σώματος Στρατού στον
Πόρο για την ασφάλεια της πόλεως,πρόταση η οποία δεν έγινε αποδεκτή απο τον Ναύαρχο
Ανδρέα Μιαούλη.
Η αδιάλλαχτη στάση του Ανδρέα Μιαούλη,οφείλεται έν μερει στο
γεγονός, πως οι Υδραίοι Πρόκριτοι είχαν λάβει ισχυρές διαβεβαιώσεις απο το
Ναύπλιο πως οι ενέργειες του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) ήταν αποτέλεσμα των αυθαίρετων
αποφάσεων της Κυβερνήσεως του Ιωάννη Καποδίστρια εφόσον απο την πλευρά της
Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας δεν υπήρχε διάθεση εμπλοκής στι εσωτερικές πολιτικές
διαμάχες της Ελλάδος.Επιπλέον,τα δύο τρίτα του Σώματος της Γερουσίας επιθυμούσε
την μή αναβολή της συγκάλεσης της Εθνικής Συνελεύσεως,το οποίο ήταν και το
πάγιο αίτημα των Στασιαστών.(348)
*Σημείωση: Η
συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε ακτή του Πόρου,διότι ο Ναύαρχος Μιαούλης αρνήθηκε
να επιβιβαστεί επί της Ρωσσικής Ναυαρχίδας,λαμβάνοντας προφυλάξεις κατά ενδεχόμενης
αιχμαλωσίας του από τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord).(Βιβλίον: Ανδρέας Μιαούλη 1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη
Ελλάδα, Αθήνα 2003, Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου-Παύλου,Διευθύντρια του Ιστορικού
Αρχείου-Μουσείου Ύδρας σελ464-465(Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο Αντωνίου Κριεζή)(τέλος σημείωσης)]
Προκηρύξεις του Κοινού της Ύδρας προς εμψύχωση των κατοίκων των νήσων
του Αιγαίου Πελάγους
Στις 20 Ιουλίου 1831 το Κοινόν της Ύδρας συντάσσει
δύο προκηρύξεις.Η πρώτη προκήρυξη είχε αποδέκτες όλους τους Έλληνες Πολίτες ενώ
η δεύτερη προκήρυξη είχε ώς αποδέκτες τους Κατοίκους των νήσων του Αιγαίου.
Το Κοινόν της Ύδρας αιτιολογεί μέσω της πρώτης προκήρυξης,την
απόφαση των Υδραίων να καταλάβουν τα ναυλοχούντα εθνικά πλοία στον Ναύσταθμο
του Πόρου, για λόγους ασφαλείας και προστασίας των νήσων του Αιγαίου πελάγους,προτού
αυτά εκπλεύσουν για να καταστείλουν τις αντικυβερνητικές αντιδράσεις.Η
προκήρυξη του Κοινού της Ύδρας καταδικάζει παράλληλα τις τυραννικές μεθόδους
διακυβέρνησης του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και των συνεργατών του
(349-350):
«..Δεν
ήτο συγχωρητόν είς την Ύδραν,ήτις
έχουσα συνεργούς και τας άλλας δύο λαμπράς νήσους,τας Σπέτζας και τα
Ψαρά,διεκρίθη τόσον,και εθυσίασεν το πάν εις το υπερ ελευθερίας αγώνα,να παραβλέψη τον κίνδυνον της δουλείας και
αδίκου τιμωρίας,τον οποίον έτρεχον οι κοινότητες του Αιγαίου,ουδέ ν’αρνηθή
την σύμπραξιν την εις το ν’αφαιρεθώσι τα μέσα δι’ών έμελλον να πάθωσιν.Ο
επισημότερος των κατά θάλασσαν πρωταγωνιστών,ο αξιοσέβαστος κατά πάντα ναύαρχος
Ανδρέας Μιαούλης παρεκαλέσθη ν’αναλάβη το έργον και το εξεπλήρωσε’ το δίκροτον
η Ελλάς,και άλλα πλοία επισκευάζοντα σπουδαίως δια να φέρωσι τα όργανα της βίας
εις τα νήσους του Αιγαίου,κατασχέθηκαν είς τον Πόρον’....»
Μέσω της δεύτερης προκήρυξης το Κοινόν της Ύδρας,εγγυάται στους
Κατοίκους των νήσων του Αιγαίου Πελάγους πως θα εξασφαλίσει την ευταξία και την
ασφαλή ναυσιπλοΐα των εμπορικών πλοίων,προσμένωντας την άμεση επέμβαση και
πρόνοια των ευεργέτιδων Συμμαχικών Δυνάμεων για την εκπλήρωση των δίκαιων
αιτημάτων τους.(350-351):
«...Τα εις το Αιγαίον Πέλαγος
διωρισμένα εθνικά πλοία θέλουν ακολουθήσει τας οδηγίας του Ναυάρχου και θέλουν
κάμει το χρέος των’αν δεν χρειασθώσι και άλλα,θέλουν χορηγηθή,αλλ’είμεθα
βέβαιοι,οτι δεν θέλουν χρειασθή,όταν
επίσης όλοι οι πολίται συντρέχωσιν εις της ευταξίας την διατήρησιν.Έχοντε
τας ελπίδας μας μετά Θεόν εις την υπέρ ημών πρόνοιαν των ευεργετίδων συμμάχων
Δυνάμεων,δεν αμφιβάλλομεν ότι προσεχώς θέλομεν απαλλαχθή από την προσωρινήν θέσιν
είς την οποίαν τοσούτον ήδη χρόνον στενάζομεν...»
Προσμονή της αφίξεως των Ναυάρχων της Γαλλίας και της Μεγάλης
Βρετανίας-Εκλογή πληρεξούσιων αντιπροσώπων των Αντικαποδιστριακών νήσων Ύδρας,
Σύρου,Σπετσών και των παροικούντων έν Σύρω Ψαριανών-Ειρωνικά σχόλια
Φιλοκυβερνητικών κατά των Υδραίων
Την 22αν Ιουλίου 1831,οι
Υδραίοι Πρόκριτοι Λάζαρος & Γεώργιος Κουντουριώτης, Ιωάννης Ορλάνδος &
Δημήτριος Γ.Βούλγαρης πληροφορούν τους Δημογέροντες της Σύρου,πως έξωθεν της
νήσου Ύδρας διήλθαν η φρεγάτα «Καλυψώ»
του Γάλλου Μοίραρχου Λαλάνδ (Lalande)και
η φρεγάτα «Μαδαγασκάρη» του Βρετανού
Ναυάρχου Λάϋονς (Edmund Lyons).
Οι Υδραίοι Πρόκριτοι εκτιμούν πως με την άφιξη των δύο
φρεγατών,θα υπάρξει η δυνατότητα δράσεως σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, προτείνοντας
την άμεση αποστολή των πληρεξούσιων αντιπροσώπων της Σύρου (δύο άτομα),των
παροικούντων Ψαριανών της Σύρου καθώς και των πληρεξουσίων αντιπροσώπων των
Σπετσών.(351-352)
Οι πολιτικές κινήσεις των Υδραίων για την εκλογή
πληρεξούσιων αντιπροσώπων, προκάλεσαν τα ειρωνικά σχόλια των υποστηρικτών της
Ελληνικής Κυβερνήσεως, Υδραίων και μή.Μέσω της αλληλογραφίας τους,οι
Φιλοκυβερνητικοί χλευάζουν την πολιτική στάση των Υδραίων,την οποία χαρακτηρίζουν
ώς αδιέξοδη και εκτιμούν με βεβαιότητα την πολιτική και στρατιωτική επικράτηση
του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.Ο Γκίκας Γ.Γκιώνης,την 23ην Ιουλίου 1831,αναφέρει χαρακτηριστικά για την
προσπάθεια των Υδραίων να εξεγείρουν τις νήσους του Αιγαίου Πελάγους (353)
«...Οι
φίλοι της Ύδρας από μωρίαν είς μωρίαν προχωρούν’αφού τους έβαλαν πλέον εις τον
χορόν,χορεύουν χωρίς να ηξεύρουν που πατούν.Ενώ είς τον Πόρον επάγησαν πλοία από όλας τας Δυνάμεις δια να τους
διώξουν καθώς έως αύριον θα το ακούσωμεν,αυτοί
στέλλουν αποστόλους εις διάφορα μέρη να κινήσουν εις επανάστασιν τους λαούς και
ετοιμάζονται πλοία δια το Αιγαίον πέλαγος,δια να φορολογήσουν τας νήσους.Εις τοιούτον βαθμόν ανοησίας είναι
αδύνατο να πιστεύση τις ότι αυτοί οι άνθρωποι ηδύναντο να φθάσωσι...»
* [Σημείωση:Ειρωνική
είναι και η αναφορά της 18ης
Ιουλίου 1831 (πέντε ημέρες νωρίτερα),του Υδραίου Πλοιάρχου Λάζαρου Τζαμαδού
στον πατέρα του Δημήτριο Τζαμαδό,Πρόεδρο της Γερουσίας,στον οποίο αναφέρει πως
οι Υδραίοι Πρόκριτοι κινήθηκαν για την κατάληψη των εθνικών πλοίων στον
Ναύσταθμο του Πόρου,μόλις έλαβαν τις διαβεβαιώσεις της Δημογεροντία της Σύρου
για την αποστολή χρηματικών καταβολών για τις μισθοδοσίες των πληρωμάτων των
πλοίων τους. Εκφράζεται δηλαδή,η πεποίθηση των φιλοκυβερνητικών,πως το κίνημα
της Ύδρας βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε ιδιοτελή οικονομικά συμφέροντα των
Προκρίτων της.(τέλος σημείωσης)]
Είναι φανερό πως η πλευρά των Στασιαστών είχε επενδύσει τις
πολιτικές της ελπίδες για την δίκαιη διευθέτηση των απαιτήσεων των νήσων του
Αιγαίου Πελάγους στην σύγκρουση των γεωστρατηγικών συμφερόντων των Τριών
Προστάτιδων Δυνάμεων της Ελλάδος Ρωσσίας,Γαλλίας και Μεγάλης
Βρετανίας.Ειδικότερα,το Κοινόν της Ύδρας βασιζόταν στην στήριξη που παρείχαν
στους Αντικαποδιστριακούς οι Προστάτιδες Δυνάμεις της Μεγάλης Βρετανίας και της
Γαλλίας,οι οποίες αντιπαλεύοντο την επεκτατική πολιτική της Ρωσσικής
Αυτοκρατορίας στον γεωγραφικό χώρο της Μεσογείου.
Γνωρίζοντας την αρνητική στάση της Ρωσσικής Αυτοκρατορίας
προς τα συμφέροντα των Συνταγματικών,οι Δημογέροντες της Σύρου και το Κοινό της
Ύδρας,μέσω των επιστολών της 23 Ιουλίου
1831,εκφράζουν την έντονη δυσφορία τους προς το πρόσωπο του Ρώσσου Ναυάρχου
Ρικόρδ (Ricord) λόγω
της αποφάσεώς του να υποστηρίξει χωρίς προσχήματα την ούτως ή άλλως Φιλορωσσική
Κυβέρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια. Διατυπώνεται πλέον,ανοικτά η κατηγορία της
ωμής επεμβάσεως στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος.
«...θέλει παραστήσει εις τον κύριον Ρικόρδον ότι δεν είναι δίκαιον να επεμβαίνη εις τα
εσωτερικά μας πράγματα και πολύ περισσότερον δια να υποστηρίζη μίαν εξουσίαν,την
οποίαν δεν δύναναται πλέον οι Έλληνες να υποφέρουν...»
Εισηγήσεις Υδραίων και Συριανών για αλλαγή φιλοκυβερνητικών Διοικητών
των νήσων του Αιγαίου Πελάγους-Σύνταξη προκηρύξεων υπέρ της Ύδρας
Οι Δημογέροντες της Σύρου και το Κοινόν της Ύδρας,θεωρούν
απαραίτητη την απομάκρυνση των φιλοκυβερνητικών Διοικητών από όλες τις νήσους
του Αιγαίου πελάγους και την επανατοποθέτηση τους σε αυτές,των νομίμως
εκλεγμένων από τον λαό,αστικών αρχών.Δια τον λόγο αυτόν κρίνεται ώς αναγκαία η
επίσπευση της αποστολής του πλοίου υπό την πλοιαρχία του Μοιράρχου Νικόλαου
Ράπτη.
Συνεπεία της συγκεκριμένης στρατηγικής,θα επεκτείνονταν οι
αντικυβερνητικές αντιδράσεις εκτός των νήσων του Αιγαίου και στην περιοχή της
Ρούμελης,λόγω της δραστηριοποίησης του αντικυβερνητικού οπλαρχηγού Τσάμη
Καρατάσου.(356-357)
[Σημείωση* Γεγονότα 23ης
Ιουλίου 1831:Τα κατά τον Πόρον συμβάντα απο 23
Ιουλίου έως 1 Αυγούστου,Απόσπασμα έκ του Ημερολογίου του
Ναυάρχου Μιαούλη,Ιστορικόν Αρχείον Υδρας,Τόμος ΙΕ΄1829-1832
(370-371)
Ενώ εντείνονται οι κινήσεις των Κυβερνητικών και των
Στασιαστών σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο,στο ημερολόγιο του Ναυάρχου
Ανδρέα Μιαούλη καταγράφεται η άφιξη στον Πόρο του Γάλλου Ναυάρχου Λαλάνδ (Lalande) και του Βρετανού
Ναυάρχου Λάϊονς (Lyons)
στις 23 Ιουλίου 1831.Οι δύο φρεγάτες
αγκυροβόλησαν ανοικτά της Ιεράς Μονής της Ζωοδόχου Πηγής.
Η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πήγης Πόρου.Στο σημείο αυτό,αγκυροβόλησαν την 23η Ιουλίου 1831 η Φρεγάτα "Καλυψώ" του Γάλλου Ναυάρχου Λαλάνδ (Lalande) και η Φρεγάτα "Μαδαγασκάρη" του Βρετανού Ναυάρχου Λάϊονς (Lyons)
Συνάντηση των Ναυάρχων των Τριών Συμμαχικών Δυνάμεων με τον Ναύαρχο
Μιαούλη-Απόφαση για μετάβαση Βρετανού & Γάλλου Ναυάρχου για εξεύρεση
ειρηνικής λύσης
Ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης προσκάλεσε αμέσως προς επίσκεψη
στο πλοίο του, τους δύο Ναυάρχους Λαλάνδ (Lalande) και Λάϊονς (Lyons),οι οποίοι του υποσχέθηκαν πως θα τον επισκεφθούν αφού
πρώτα συναντηθούν με τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord).
Πράγματι ο Γάλλος & ο Βρετανός Ναύαρχος επισκέφθηκαν τον
Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη κατά τις 12:00 το μεσημερί.Στην συνάντηση αυτή ορίστηκε
η αντεπίσκεψη του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη να πραγματοποιηθεί στο πλοίο του
Γάλλου Ναυάρχου Λαλάνδ (Lalande), παρουσία
και των άλλων Ναυάρχων το απόγευμα της ίδιας ημέρας (ώρα 17:00 μμ).
Σύμφωνα με την γραφή του ημερολογίου,κατά την διάρκεια της πρώτης
συνάντησης μεταξύ των Ναυάρχων,ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) ανέφερε πως είχε την διαβεβαίωση
του Κοινού της Ύδρας (μέσω του πολιτικού απεσταλμένου της Αλέξανδρου
Μαυροκορδάτου) και του ιδίου του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,πως τα εθνικά πλοία θα
παρεδίδοντο στους αρχηγούς των τριών μοιρών των Ξένων Προστάτιδων Δυνάμεων.Ο
Ανδρέας Μιαούλης,λαμβάνοντας τον λόγο,απέρριψε τα λεγόμενα του Ρώσσου Ναυάρχου
Ρικόρδ (Ricord),ως
αναληθή.
Τελικώς,συμφωνήθηκε μεταξύ των Ναυάρχων,πως ο Γάλλος & ο
Βρετανός Ναύαρχος θα απέπλεεαν την 25η
Ιουλίου 1831 για το Ναύπλιο προκειμένου να συνδιαλλαγούν με την Ελληνική
Κυβέρνηση και τους Αντιπρέσβεις των Τριών Συμμαχικών Δυνάμεων για την εξεύρεση
λύσεως σε πολιτικό επίπεδο.
Μετά το τέλος της συνάντησης,ο Ναύαρχος Μιαούλης έστειλε
απόκριση στο Κοινό της Ύδρας ζητώντας την αποστολή πληρεξουσίων αντιπροσωπών
για να συμμετάσχουν στις νέες διαπραγματεύσεις που θα ελάμβαναν χώρα μεταξύ των
Ναυάρχων την επομένη ημέρα στην φρεγάτα του Γάλλου Ναυάρχου Λαλάνδ (Lalande),κατά την ίδια ώρα.
[* Σημείωση:Ο
Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος,παρευρέθηκε στο πρώτο συμβούλιο των Ναυάρχων της 23ης Ιουλίου 1831 και
αναχώρησε για την Ύδρα την 25η
Ιουλίου 1831.(τέλος σημείωσης)]
[* Σημείωση:Στη
συγκεκριμένη συνάντηση της 23ης
Ιουλίου 1831,ο Γάλλος & ο Βρετανός Ναύαρχος αποστασιοποιήθηκαν από την
στάση που τηρούσε ο Ρώσσος Ναύαρχος,αρνούμενοι να αποδεχθούν πως το Κίνημα των
Υδραίων ήταν μεμονωμένη στασιακή κίνηση.Για τους Ναυάρχους της Γαλλίας &
της Μεγάλης Βρετανίας η ενέργεια των Υδραίων ήταν εσωτερική εθνική υπόθεση των
Ελλήνων.Ο Βρετανός Ναύαρχος Λάϊονς (Lyons) και ο Γάλλος Ναύαρχος Λαλάνδ (Lalande) είχαν εκφράσει κατ’ιδίαν στον
Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη πως δεν θα κινηθούν εναντίον του κινήματος των Υδραίων
και επιθυμούσαν ανοικτά την επικράτηση των Στασιαστών κατά της Ελληνικής
Κυβερνήσεως.
(Βιβλίον: Ανδρέας
Μιαούλη 1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη Ελλάδα, Αθήνα 2003, Κωνσταντίνα
Αδαμοπούλου-Παύλου, Διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας σελ464-465(Ναυτικό
Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο Αντωνίου Κριεζή). (τέλος σημείωσης)]
[* Σημείωση:Στα Γενικά Αρχεία Κράτους, Ιστορικόν Αρχείον
Βλαχογιάννη, φάκ. 222«Φάκελος Α’ Περί των εξ Ύδρας κινημάτων» ο διοικητής
του Πόρου Κωνσταντίνος Ράμφος,σε αναφορά του προς τον Κυβερνήτη Ιωάννη
Καποδίστρια, στις 22 Ιουλίου 1831,
πληροφορεί την κυβέρνηση για την υπόγεια στήριξη της Γαλλίας και της Μεγάλης
Βρετανίας προς τους Στασιαστές:
«...Ο Μιαούλης συνέρχεται συνεχώς μετά των προκρίτων του Πόρου και τους
διδάσκει εις την γλώσσαν των. Κηρύττεται δε αναφανδόν ότι αι δύο άλλαι δυνάμεις
– Αγγλία, Γαλλία – υπερασπίζονται τους επαναστάτας και η Κυβέρνησις κοπιάζει
εις μάτην με τους Ρώσους...» (τέλος
σημείωσης)]
[Σημείωση* Γεγονότα 24ης Ιουλίου
1831: Τα κατά τον Πόρον συμβάντα απο 23
Ιουλίου έως 1 Αυγούστου,Απόσπασμα έκ του Ημερολογίου του
Ναυάρχου Μιαούλη,Ιστορικόν Αρχείον Υδρας,Τόμος
ΙΕ΄1829-1832 (370-371)
Δεύτερη Συνάντηση Ναυάρχων Τριών Συμμαχικών Δυνάμεων & Ναυάρχου
Μιαούλη (Παρουσία Ρώσσου Ναυάρχου μέσω απεσταλμένου του)-Εκλογή αντιπροσώπων
Σύρου & παροικούντων έν Σύρω Ψαριανών
Οι πληρεξούσιοι απεσταλμένοι της Ύδρας,(είχε ζητήσει την
παρουσία τους ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης) λόγω της κακοκαιρίας δεν μπόρεσαν
τελικά να παρευρεθούν στην νέα συνάντηση της 24ης Ιουλίου 1831.Στο συμβούλιο συμμετείχαν ο Ναύαρχος
Ανδρέας Μιαούλης,ο Γάλλος Ναυάρχος Λαλάνδ (Lalande),ο Βρετανός Ναύαρχος Λαϊόνς (Lyons) και εκ μέρους του Ρώσσου Ναύαρχου
Ρικόρδ (Ricord) ο
Ρώσσος πλοίαρχος του βρικιού «Τηλέμαχος»
(Δεν αναφέρεται το όνομά του).
Γραφή 24ης Ιουλίου
1831,Δημογεροντία Σύρου (358)
«..Εχαρήκαμεν δια την εμφάνισιν των δύο πολεμικών πλοίων Αγγλικού και
Γαλλικού,η παρουσία των οποίων ελπίζομεν να φέρη το επιθυμητόν αποτέλεσμα..
...εκλέξαμεν τους αντιπροσώπους
(της Σύρου) μας,οίτινες είναι οι κύριοι Θεόδωρος Μανούσης και Παναγιώτης
Γεραλόπουλος,οι οποιοι και σήμερον αναχωρούν...
....Εδόθη η προς τους Ψαριανούς
γραφή Σας και ιδού έχετε την απάντησιν εσώκλειστον.Σήμερον εκλέγουν τους δημογέροντάς των και αύριον κινούν οι
αντιπρόσωποί των δι’αυτού..»
Άφιξις πληρεξούσιων αντιπροσώπων Σύρου στην Ύδρα-Πρώτη σύγκρουση μεταξύ
Ρώσσων και Υδραίων
Οι εκλεγμένοι (την 24η Ιουλίου 1831) πληρεξούσιοι
αντιπρόσωποι της Σύρου, κατέφθασαν στην Ύδρα,λόγω κακοκαιρίας,την ανατολή της 27ης Ιουλίου 1831.
Την ημέρα εκείνη,πραγματοποιήθηκε στην οικία του Λάζαρου
Κουντουριώτη συμβούλιο στο οποίο παρευρέθησαν οι Λάζαρος & Γεώργιος
Κουντουριώτης,ο υιός του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος,ο
Αναστάσιος Πολυζωΐδης εκδότης της αντιπολιτευτικής εφημερίδας «Απόλλων»,ο λόγιος κληρικός Θεόκλητος Φαρμακίδης
και οι πληρεξούσιοι της Σύρου Θεόδωρος Μανούσης και Παναγιώτης Γεραλόπουλος.
Κατά την διάρκεια του συμβουλίου,ο Λάζαρος Κουντουριώτης
εκδήλωσε την αισιοδοξία του για την τελική έκβαση του εγχειρήματος της
κατάληψης των Εθνικών πλοίων στους υπόλοιπους παρευρισκομένους.
Την 10ην
πρωΐνήν,έφθασε στην Ύδρα η είδηση της πρώτης πολεμικής συρράξεως μεταξύ των
δύο αντιμαχομένων πλευρών.Η σύγκρουση διεξήχθη μεταξύ των Ρωσσικών Ναυτικών Δυνάμεων,οι
οποίες απαρτιζόταν (κατά την σύγκρουση) από ένα βρίκιον και μία βάρκα
(βομβάρδα) κανονιοφόρου από την μία πλευρά,και της καταληφθείσας από τους
Υδραίους,κορβέτας «Η Νήσος των Σπετσών»
του Κανάρη και των Δυνάμεων του φρουρίου Εΐδεκ (Heideck) του νησιού του Αγίου
Κωνσταντίνου του Πόρου από την άλλη πλευρά.
Η συγκρούση προκλήθηκε από τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord),ο οποίος προσπάθησε την 26η Ιουλίου 1831 να
επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό στον λιμένα του Πόρου προκαλώντας τις ναυτικές
δυνάμεις της Ύδρας.
Στην πραγματικότητα προσπάθησε να καθυποτάξει το πλοίο του Λάζαρου
Λαλεχού, το οποίο είχε ώς αποστολή –μετά την παραλαβή των απαραίτητων για την
ναυσιπλοΐα ναυτικών εγγράφων – να κατευθυνθεί προς τις νήσους του Αιγαίου
Πελάγους για να ενισχύσει την αντίσταση κατά των Κυβερνητικών Δυνάμεων.
Η είδηση της συγκεκριμένης σύγκρουσης,προκάλεσε την ταχεία
προπαρασκευή της πρώην ναυαρχίδος του Ανδρέα Μιαούλη για να εκπλεύσει άμεσα για
τον Πόρο για την ενίσχυση των Δυνάμεων της Ύδρας.
Αναφορά της σύγκρουσης της 27ης
Ιουλίου 1831,γραφή των πληρεξούσιων αντιπροσώπων της Σύρου,Θεόδωρου Μανούση
& Παναγιώτη Γεραλόπουλου (360)
«....Προ ημερών ο Ricord εμήνυσε τον Μιαούλη ότι εδιώρισεν
έν βρίκιον να βαλθή είς τα πανιά δια να εκπλεύση εκ του λιμένος και ότι έμελλε
να σταθή ολίγας ώρας εις το μεσημβρινόν στόμιον του λιμένος.Ο Μιαούλης απεκρίθη
οτι o Ricord ημπορεί να διαθέση τα πλοία του όπως κρίνει.Εάν όμως ήθελε
δώσει την άδειαν εις τα δύο υπό τας διαταγάς του τεθέντα ελληνικά πλοία,ο
Μιαούλης ήθελε αναγκασθή να τα εμποδίση.Εν
τω μεταξύ το ρωσσικόν βρίκιον άραξεν εις το στόμιον του λιμένος,όχι μακράν του
οχυρώματος.
Τούτο ίδων ο Μιαούλης εδιόρισε
την κορβέτα του Κανάρη,διοικούμενην απο τον Πινότζην,και ετοποθετήθη αντίκρυ
του Ρωσσικού βρικίου,εις το οποίον προσετέθη και μία βομβάρδα.
Χθες λοιπόν είχε κινήσει εντεύθεν
το πλοίο του Λαλεχού,διωρισμένον να έλθη αυτόσε δια να
χρησιμεύση είς τον διοργανισμό των νήσων’ διευθύνθη όμως πρότερον είς Πόρον δια
να λάβη τα χαρτιά του.Καθώς επλησίασε εις το στόμιον,το ρωσσικόν βρίκιον επροσκάλεσε εις υποταγήν το πλοίον με βολήν
κανονιού’τούτο εξέλαβε το οχύρωμα
είς εχθροπραξίαν και άρχισε να κανονοβολή το βρίκιον,αμέσως άρχισε το βρίκιον
να κτυπά την κορβέτα,ομοίως και η βομβάρδα,η οποία είχε λάβει την θέσιν της
έμπροσθεν της πρώρας της κορβέτας και της επροξένησε,ως φαίνεται βλάβην.Ο πόλεμος διήρκησε μίαν ώραν’η ζημιά
φαίνεται μεγαλητέρα εκ μέρους της κορβέτας,διότι το οχύρωμα δεν ημπορούσε να
προξενήσει βλάβην πολλήν εις το βρίκιον εξ’αιτίας της τοποθεσίας’τέλος η
κορβέτα απεσύρθη προς τον αιγιαλόν,και το βρίκιον έκαμεν πανιά και απέπλευσε
προ τον ναύαρχον Ρικόρδον.Εφονεύθησαν εκ
των ημετέρων 3 και επληγώθησαν 7.Η ζημιά των Ρώσσων είναι άγνωστος,πλην όχι
μικρά και αυτών.Εαν δεν εχαλούσαν αι κοίται των κανονιών της κορβέτας,οι Ρώσσοι
ήθελαν κακοπαθήσει περισσότερον.Εν τοσούτω ο πόλεμος εις Πόρον άρχισε και μεταξύ των κατοίκων και στρατιωτών της
Κυβερνήσεως,εκ των οποίων οι Ρώσσοι,ως λέγεται απεβίβασαν περί τους 150-200 εις
ένα λόφον προς το μέρος του Ναυστάθμου...
....Έφθασεν απο Πόρον εξπρέσσον
του Μιαούλη και λέγει ότι το ρωσσικόν βρίκιον διατέθη κάκιστα και ήτον υποψία
μην εβούλισε’η βομβάρδα ηκολουθεί όπισθεν δια να αναλαμβάνη χρείας τυχούσης
τους ανθρώπους.Του είχον περάσει πανιά υποκάτω...»
[Σημείωση* Γεγονότα 26ης -27ης Ιουλίου 1831: Τα κατά τον Πόρον συμβάντα απο 23 Ιουλίου έως
1 Αυγούστου,Απόσπασμα έκ του Ημερολογίου του
Ναυάρχου Μιαούλη,Ιστορικόν Αρχείον Υδρας,Τόμος
ΙΕ΄1829-1832 (371-372)
Η αναφορά των αντιπροσώπων της Σύρου,Θεόδωρου Μανούση &
Παναγιώτη Γεραλόπουλου για τα γεγονότα της 27ης
Ιουλίου 1831 ταυτίζεται με την γραφή του ημερολογίου του Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη.
Ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) στις 26 Ιουλίου
1831 έστειλε το ρωσσικό βρίκι «Τηλέμαχος»
να ελλιμενιστεί προσωρινώς στο στόμιο του λιμένος του Πόρου, ακριβώς έναντι της
κορβέτας «Η Νήσος των Σπετσών», προφασιζόμενος
πως θα εκπλεύσει εντός ολίγων ωρών.Η κορβέτα,υπό την πλοιαρχία του Λάζαρου
Πινότση είχε αγκυροβολήσει στο συγκεκριμένο σημείο από τις 24 Ιουλίου 1831.
Αμέσως μετά τον ελλιμενισμό του ρωσσικού βρικίου «Τηλέμαχος»,οι Ρώσσοι επιχείρησαν να
επιβάλλουν ναυτικό αποκλεισμο,καλώντας τον πλοίαρχο της κορβέτας «Η Νήσος των Σπετσών» Λάζαρο Πινότση να
αναχωρήσει εντός μισής ώρας.Με την παρέλευση του μισάωρου,οι Ρώσσοι άρχισαν με
λέμβους των πλοίων τους να αποπέμπουν οποιοδήποτε πλοίο επιχειρήσουσε να
εισέλθει ή να εξέλθει απο το λιμάνι του Πόρου.
Ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης προσπαθώντας να αντιληφθεί τους
λόγους αυτής της επιθετικής συμπεριφοράς του Ρώσσου Ναυάρχου,ο οποίος
καταστρατήγησε όλα τα συμφωνηθέντα των δύο συμβουλίων των Ναυάρχων,έπεμψε ώς
απεσταλμένο του τον Κ.Μ. Αργυρόπουλον,ζητώντας εξηγήσεις,αλλά αυτός απεπέμφθη
βιαίως από τον Ρικόρδ (Ricord)
:
«..απέπεμψε με υβριστικούς λόγους,ονομάζων τον ναύαρχον αρχηγόν των
στασιαστών, και κηρύττων ότι αν καμμιά
απο τας βάρκας του πλησιάση εις την υπό την οδηγίαν του φρεγάταν,θέλει την
καταβυθίσει αμέσως,επειδή δεν θέλει να έχη κοινωνία με στασιαστάς...»
Οι Ρωσσικές ναυτικές δυνάμεις κατά την διάρκεια της επιχειρήσεως
της επιβολής του ναυτικού αποκλεισμού του λιμένος του Πόρου δεν δίστασαν να
πυροβολήσουν (τρίς ) ακόμη και κατά πλοιαρίου το οποίο μετέφερε γυναικόπαιδα.Το
σχέδιο του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord), περιλάμβανε επίσης την τρομοκράτηση των κατοίκων του
Πόρου μέσω ασκήσεως ψυχολογικής βίας.Δια τον λόγο αυτόν,επιστρατεύτηκε ο Διοικητής
του Πόρου Κωνσταντίνος Ράμφος,ο οποίος προέτρεπε τους κατοίκους του νησιού,να
ζητήσουν συγχώρεση απο τον Ρώσσο Ναύαρχο για να σωθούν.
Η συντονισμένη επίθεση των Ρώσσων ολοκληρώθηκε τελικά,με την
ανεπιτυχή απόπειρα απόβασης που πραγματοποίησαν τα κυβερνητικά στρατεύματα στον
Πόρο, κατά τις εννέα και μισύ το πρωΐ.Τα στρατεύματα αυτά επιβιβάστηκαν σε λόφο
πλησίον του Ναυστάθμου αλλά συνάντησαν σθεναρή αντίσταση από τους κατοίκους του
Πόρου και αποχώρησαν.
Ο Ναύαρχος Μιαούλης διεμήνυσε στην φρουρά του φρουρίου Έϊδεκ
(Heideck) να ρίψει ένα
κανονιοβολισμό προειδοποίησης προς τους Ρώσσους,για να αποχωρήσουν από το
Στόμιο του λιμένος «Σταυρός»,αλλά ο κανονιοβολισμός αυτός,προκάλεσε την ευθεία
επίθεση των Ρώσσων κατά της κορβέτας «Η
Νήσος των Σπετσών»,η οποία (τότε και μόνο τότε) ανταπάντησε δίχως όμως
σπουδαία αποτελέσματα λόγω της θέσεως που είχε αγκυροβολήσει.
Το φρούριο (Heideck),διαπιστώνοντας
την δυσμενή θέση εις την οποία ευρίσκετο η κορβέτα «Η Νήσος των Σπετσών» ενέτεινε τους κανονιοβολισμούς εξαναγκάζοντας
τα ρωσσικά πλοία να απομακρυνθούν απο το στόμιο του λιμένος.
Οι Ρώσσοι,προτού αναχωρήσουν,δεν εδίστασαν να εξαπολύσουν
πυρά (μέσω του μικρού πλοίου κλίβερ «Λούγγρο»)
ακόμη και κατά της πόλεως του Πόρου, αδιαφορώντας για τους αμάχους και τα
γυναικόπαιδα. Παράλληλα με την διεξαχθείσα μάχη της θάλασσας,σκληρή υπήρξε και η
μάχη στην στεριά.Οι Ρώσσοι απεβίβαζαν διαρκώς στρατεύματα στον Ισθμό του Πόρου
πλησίον του Ναυστάθμου προσπαθώντας να καταλάβουν το νησί,αλλά δίχως επιτυχία.
«...ο ισθμός,ο οποίος ενώνει την μικράν νήσον,όπου κείται η πόλις,με την
νήσον της Καλαυρίας,εφυλάχθη καλώς’...»
Κατά την διάρκεια της μάχης,Ρωσσικά στρατεύματα τα οποία
είχαν καταλάβει θέσεις στις ακτές του Γαλατά έναντι του Πορού με δύο κανόνια
«...στημένα εις ένα λόφον αντίκρυ της
νήσου...» κανονιοβολούσαν κατά του δικρότου «Ελλάς» !!! στο οποίο επενέβαινε ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης.
[*Σημείωση:Η σφοδρή
επιθετική στάση των Ρώσσων,που ανέλαβαν υπό τις ευλογίες του Κυβερνήτη Ιωάννη
Καποδίστρια,να καταστείλουν το κίνημα των Υδραίων στον Πόρο (ευθεία επίθεση με
σφοδρούς κανονιοβολισμούς εναντίον του δικρότου «Ελλάς» και της κορβέτας «Η
Νήσος των Σπετσών»),γεννά το εύλογο ερώτημα αν η Ελληνική Κυβέρνηση
ενδιαφερόταν πραγματικά για την τύχη των ελλιμενισμένων εθνικών πλοίων του
Ναυστάθμου του Πόρου.
Η ίδια Κυβέρνηση,η οποία κατέφυγε στην βοήθεια της Ρωσσικής
Αυτοκρατορίας, προσπαθώντας με οποιοδήποτε τίμημα να καταλάβει τα εθνικά πλοία απο
τα χέρια των Κακούργων Υδραίων,είναι η ίδια Κυβέρνηση,η οποία επιχείρησε να
καταδικάσει είς αιώνιο ανάθεμα τον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη ο οποίος ανετίναξε
τελικά το δίκροτο «Ελλάς» και την
κορβέτα «Ύδρα» κατά την αναχώρησή του
από τον Πόρο την 1η Αυγούστου
1831.
Βεβαίως σε αναφορές τους,τόσο ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) προς τον Γάλλο
πλοίαρχο Βαλλιάντ (Valliant),όσο
και ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας προς τους Ναυάρχους της Γαλλίας Λαλάνδ (Lalande) και Βρετανίας Λάϊονς
(Lyons) στο Ναύπλιο διαβεβαίωναν
πως δεν επιθυμούσαν να ασκήσουν πολεμική βία κατά των Υδραίων.
Σταθμίζοντας τα πολιτικά οφέλη που θα αποκόμιζαν οι δύο
αντιμαχόμενες πλευρές από τις πολεμικές συγκρούσεις στον Πόρο,προκύπτει πως την
Ελληνική Κυβέρνηση θα εξυπηρετούσε η ανατίναξη των εθνικών πλοίων από τον
Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη να πιστωνόταν στο Κοινόν της Ύδρας και κατ’επέκταση στην
Αντικαποδιστριακή πολιτική πτέρυγα.
Είναι φανερό πως μετά την λήξη της Ελληνικής Επαναστάσεως τα
λείψανα των πολεμικών πλοίων που είχαν επιβιώσει από τις αλλεπάλληλες ναυμαχίες
με τον Οθωμανικό και Αιγυπτιακό στόλο δεν ήταν δυνατόν να συγκροτήσουν έναν
αξιόμαχο Ελληνικό πολεμικό στόλο.
Επομένως,υπό την ασφαλή εγγύηση των Στόλων των Τριών
Προστάτιδων Δυνάμεων της Ελλάδος,οι οποίες είχαν κατατροπώσει τον
Τουρκοαιγυπτιακό στόλο στην Ναυμαχία του Ναυαρίνου την 8/20 Οκτωβρίου 1827,είναι αμφίβολο κατά πόσο ο Κυβερνήτης Ιωάννης
Καποδίστριας και η πλευρά των Υδραίων ενδιαφερόταν για την διάσωση των εθνικών
πλοίων που ναυλοχούσαν στον Ναύσταθμο του Πόρου.
Η πλειοψηφία των Ελλήνων ιστορικών μη λαμβάνοντας υπόψη την
παράμετρο αυτή, αποσιωπώντας την τυραννική διακυβέρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια
και αποκρύπτωντας τις λεπτομέρειες των συγκρούσεων μεταξύ των Ρώσσων και
Υδραίων έκ των οποίων φαίνεται η επιθετικότητα του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord),εξιδανικεύει την
εικόνα του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και εξορκίζει την εικόνα του Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη και της Νήσου Ύδρας ώς μιαρών προδοτών του Ευπατρίδη Κυβερνήτη Ιωάννη
Καποδίστρια. (τέλος σημείωσης)]
Αντιδράσεις των Ρώσσων κατά των Υδραίων σε πολιτικό επίπεδο μετά την
σύγκρουση της 27ης Ιουλίου 1831-Επιστολή καταδίκης Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη από εξέχουσες προσωπικότητες του Ναυτικού της Ελλάδος
Η σύγκρουση της 27ης Ιουλίου 1831,προκάλεσε
την έντονη αντίδραση των Ρώσσων, οι οποίοι προφανώς και εξεπλάγησαν από την
ανδρεία την οποία επέδειξαν οι Υδραίοι.Στην πραγματικότητα,η πλευρά των Ρώσσων
δεν ανέμενε πως οι Υδραίοι θα αποτολμούσαν να στραφούν πολεμικώς κατά των
υπέρτερων ναυτικών δυνάμεων της
Ρωσσίας.Θεωρούσαν ως δεδομένη την παθητική στάση των Υδραίων,λόγω του
γεγονότος πως τα Υδραϊκά εμπορικά πλοία χρησιμοποιούσαν στους ναυτικούς τους
πλόες,την Ρωσσική σημαία,ως σημαία προστάτιδας δύναμης.
Ο Αντιπρέσβης της Ρωσσίας Βαρώνος Δε Ρούκμαν (Ruckman),εμφανώς ταραγμένος
από την περιφρόνηση την οποία επέδειξαν οι Υδραίοι προς την Υπέρτατη Δύναμη της
Ρωσσικής Αυτοκρατορίας,συντάσσει στις 27 Ιουλίου 1831,επιστολή προς τον Κυβερνήτη
Ιωάννη Καποδίστρια,με την οποία τον πληροφορεί πως θα ενημερώσει την Πρεσβεία
της Ρωσσικής Αυτοκρατορίας στην Κωνσταντινούπολη,προκειμένου να ληφθούν τα καταλληλότερα
μέτρα για την τιμωρία όλων των Υδραϊκών πλοίων που ευρίσκονται στα ρωσσικά
λιμάνια (362).
«....ότι οι κακοποιοί ούτοι
(Υδραίοι) κατήντησαν εις τόσην αχαριστίαν και θρασύτητα,ώστε να κτυπήσουν επάνω
εις την σημαία μίας Δυνάμεως,ήτις δια να σώση την πατρίδα αυτών,δεν εφείσθη
ούτε του αίματος των στρατιωτών της,ούτε των χρημάτων του ταμείου της...»
Εμμέσως,η επιστολή του Βαρώνου Δε
Ρούκμαν (Ruckman),υποδηλώνει
τις στρατιωτικές απώλειες (άγνωστες αριθμητικά) τις οποίες υπέστησαν κατά την
σύγκρουση της 27ης Ιουλίου 1831 οι Ρωσσικές Δυνάμεις.
«..μέσα είς όλον το Οθωμανικόν κράτος ακόμη καθημέραν κάμνουν εις αυτούς
τους ιδίους Υδραίους,ταξιδεύοντας υπό
την αιγίδα της σημαίας,την οποίαν αυτοί σήμερον επλημμύρησαν από
αίμα,αναμφιβόλως η Ρωσσία δεν ημπορούσε να περιμένη παρόμοιον τόλμημα,και
τόσην μαύρην αχαριστίαν...»
Συνεπώς επαληθεύεται η αναφορά των πληρεξουσίων αντιπροσώπων
της Σύρου,οι οποίοι ανέφεραν περί της συγκρούσεως:
«....Η
ζημιά των Ρώσσων είναι άγνωστος,πλην όχι μικρά και αυτών.Εαν δεν εχαλούσαν αι κοίται των κανονιών
της κορβέτας,οι Ρώσσοι ήθελαν κακοπαθήσει περισσότερον...»
Στις 28 Ιουλίου 1831,συντάσσεται
επιστολή κατά του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη και του κινήματος των Υδραίων (χαρακτηρίζεται
ώς «εθνοκατάρατος»),την οποία
υπογράφουν ο Υδραίος Αντιναύαρχος Γεώργιος Σαχτούρης,ο Σπετσιώτης Ναύαρχος
Γεώργιος Ανδρούτσος και ο Ψαριανός Μοίραρχος Κωνσταντίνος Κανάρης.Την ίδια
ημέρα κατά την διάρκεια αψιμαχιών μεταξύ των δύο πλευρών σκοτώθηκαν δεκατέσσερα
άτομα του πληρώματος του πλοίου «Η Νήσος
των Σπετσών».(Βιβλίον: Ανδρέας
Μιαούλη 1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη Ελλάδα, Αθήνα
2003,Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου-Παύλου, Διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου
Ύδρας σελ464-465(Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο Αντωνίου Κριεζή))
Προκήρυξη του Κοινού της Ύδρας προς τον Αντιπρέσβη της Ρωσσικής
Αυτοκρατορίας
Η απάντηση της Δημογεροντίας της νήσου Ύδρας προς τον Βαρώνο
Δε Ρούκμαν (Ruckman),
αντιπρέσβη και σύμβουλο της επικρατείας της Α.Μ του Αυτοκράτορος Πασών των
Ρωσσίων,ήρθε στις 28 Ιουλίου 1831,μέσω
επιστολής που υπέγραψαν οι Υδραίοι Δημογέροντες Λάζαρος Κουντουριώτης, Ιωάννης
Ορλάνδος,Δημήτριος Γ.Βούλγαρης και Ιωάννης Γ. Κριεζής.
[*Σημείωση: Όπως
προκύπτει απ’ την αναφορές του ημερολογίου του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη, επί των
εθνικών πλοίων που κατείχε ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) συμμετείχαν μικτά πληρώματα
Ρώσσων & Ελλήνων ναυτών.Για τα συγκεκριμένα εθνικά πλοία δημιουργήθηκε
ένταση μεταξύ του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) και του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη, όταν ο πρώτος εκδήλωσε
την πρόθεση να αναρτίσει την ρωσσική σημαία, προκαλώντας την αντίδραση του
Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,ο οποίος τον απεκάλεσε «ώς Ναύαρχο του Καποδίστρια».
(Βιβλίον: Ανδρέας
Μιαούλη 1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη Ελλάδα, Αθήνα
2003,Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου-Παύλου,Διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου
Ύδρας σελ464-465(Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο Αντωνίου Κριεζή))(τέλος σημείωσης)]
Αντ’αυτού,ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) επέτρεψε την αποβίβαση μέρους
των κυβερνητικών στρατευμάτων στον Πόρο,συνεννόντας με την στάση του στην
αιματοχυσία που ακολούθησε.Ενώ ο Ρικόρδ (Ricord),είχε υποσχεθεί πως δεν θα
διαπράξει οιανδήποτε ενέργεια κατά των Υδραίων, αμέσως μετά την αποχώρηση του
Γάλλου Ναυάρχου Λαλάνδ (Lalande)
& της Μεγάλης Βρετανίας Λάϋονς (Lyons), επιχείρησε να επιβάλλει ναυτικό αποκλεισμό του λιμένος
του Πόρου,μέσω δύο πλοίων τα οποία έπεμψε να αγκυροβολήσουν (σε θέση μάχης) εκατέρωθεν
της καταληφθείσας υπό των Υδραίων κορβέτας «Η
νήσος των Σπετσών».
Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε ώς πρόκληση από την πλευρά του
Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,δίοτι ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) του είχε διαμηνύσει πως τα
συγκεκριμένα πλοία θα αναχωρούσαν για το Ναύπλιο και την Κωνσταντινούπολη
αντίστοιχα.Ο Ναύαρχος Μιαουλής προσπαθώντας να συνδιαλλαγεί με τον Ναύαρχο
Ρικόρδ (Ricord) του
απέστειλε έκ νέου απεσταλμένο του,ο οποίος όμως εκδιώχθηκε απο τον Ρώσσο
Ναύαρχο με ύβρεις.
Ο στενός αποκλεισμός των Ρώσσων πραγματοποιήθηκε δε,την
στιγμή κατά την οποία οι κάτοικοι του Πόρου προσπαθούσαν να απομακρύνουν τα
γυναικόπαιδα και τους αμάχους από το πεδίο της σύγκρουσης.Η κλιμάκωση αυτή
οδήγησε τελικά στην σύγκρουση μεταξύ του φρουρίου Heideck,των ρωσσικών πλοίων και της
κορβέτας «Η Νήσος των Σπετσών».(362-365)
«..Απερίγραπτος ειναι η λύπη και η κατήφεια η οποία κυριεύει και τον
ναύαρχον Μιαούλην και ημάς διά το συμβάν τούτο.Είμεθα μακράν του ν’αποδώσωμεν τας εχθροπραξίας του αντιναυάρχου
Ρικόρδου είς ανωτέρας διαταγάς,διότι γνωρίζομεν την υπέρ των Ελλήνων
συμπάθειαν του Μεγαλειοτάτου Αυτοκράτορός του,και την έκ συμφώνου με τας άλλας
δύο προστρατρίας της Ελλάδος Δυνάμεις προσπάθειάν του υπέρ της βελτιώσεως της
τύχης της.Δεν θέλομεν δε ουδέ του αντιναυάρχου Ρικόρδου τα ιδιαίτερα αισθήματα
να αδικήσωμεν,αλλά νομίζομεν ότι
ηκολούθησεν οδηγίας της Ελληνικής Κυβερνήσεως,χωρίς να κρίνη την θέσιν ταύτης
ώς προς το έθνος....»
[*Σημείωση:Η συγκεκριμένη επιστολή των Υδραίων
Δημογερόντων, παρόλο που προσπαθούσε να αποδώσει τα γεγονότα της 27ης Ιουλίου 1831 στις
διπλωματικές ενέργειες της Ελληνικής Κυβερνήσεως,δεν έγινε τελικώς αποδεκτή απο
τον Ρώσσο Αντιπρέσβη Δε Ρούκμαν (Ruckman),ο οποίος δίεταξε να την επιστρέψουν στους αποστολείς της,τους
οποίους και κατηγόρησε ότι διέπραξαν ανοσιούργημα κατά της Ρωσσικής Αυτοκρατορικής
Σημαίας.Ο γενικός Ρώσσος Πρόξενος στο Ναύπλιο Ιωάννης Βλασσόπουλος γράφει
χαρακτηριστικά,την 31 Ιουλίου 1831 (366):
«..Ο αντιπρέσβυς της Ρωσσίας αγνοεί
επί τίνι λόγω σφετερίζεσθε σεις το δικαίωμα να ομιλήτε επ’ονόματι του ελληνικού
έθνους’μ’επεφόρτισε να σας εξαποστείλω την εσώκλειστον ήτις τώ διευθύνθη
από μέρος σας καθώς και τα έγγραφα άτινα την συνωδεύον..»
Την απόκριση του Ρώσσου γενικού
πρόξενου,οι Υδραίοι Δημογέροντες την κοινοποίησαν την ίδια ημέρα,την 31 Ιουλίου 1831 στον Ναύαρχο Ανδρέα
Μιαούλη.(367) (τέλος σημείωσης)]
Προκήρυξη του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια προς τον Αντιπρέσβη της
Ρωσσικής Αυτοκρατορίας
Την 30η
Ιουλίου 1831,εκδίδεται προκήρυξη του Κυβερνήτου της Ελλάδος Ιωάννη
Καποδίστρια,η οποία κοινοποιήται στον Ρώσσο Αντιπρέσβη Βαρώνο Δε Ρούκμαν (Ruckman).Ο Κυβερνήτης,στο
γνωστό του ύφος,καταφέρεται εναντίον των Υδραίων τους οποίους θεωρούσε
υπεύθυνους των θλιβερών γεγονότων που ελάμβαναν χώρα στον Πόρο,ενώ παράλληλα καταδίκαζε
την ενέργεια τους να συγκρουστούν με την ναυτική μοίρα της Ρωσσικής
Αυτοκρατορίας.Παράλληλα εναπόθετε τις ελπίδες του, στην συμβολή των Ξένων Προστάτιδων Δυνάμεων για την καταστολή
όλων εκείνων των αντιπολιτευομένων ενεργειών στα πλαίσια της «πολιτικής ανακαινίσεως της Ελλάδος».(365-366)
«..Θέλομεν
λάβει,μην αμφιβάλετε,όσα μέτρα είναι εις την εξουσίαν μας,δια να προλάβωμεν την ανανέωσιν συμπλοκών
παρομοίων με εκείνας,τας οποίας ήδη θρηνούμεν,και να ανοίξωμεν τους οφθαλμούς
των Υδραίων,δια να ίδωσι την μέλλουσαν διεξοδικήν σειράν των δυστυχιών,την
οποίαν δόλιοι σύμβουλοι τους προπαρασκευάζουν...
...Τούτο επιθυμούμεν τόσον περισσότερον,όσο η Συμμαχία ενασχολείται κατά την οριστικήν ταύτην στιγμήν με
δραστήριον μέριμναν,να εκπληρώση το έργον της πολιτικής ανακαινίσεως της
Ελλάδος...»
Ρήξη στις σχέσεις των Ναυάρχων
των Τριών Προστάτιδων Δυνάμεων
Οι ενέργειες του Ρώσσου Ναυάρχου
Ρικόρδ (Ricord),οι
οποίες πραγματοποιήθηκαν εν αγνοία των Ναυάρχων της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας,προκάλεσαν
την ρίξη στις τάξεις της Συμμαχίας των Τριών Προστάτιδων Δυνάμεων.Ο Γάλλος
Ναύαρχος Λαλάνδ (Lalande)
και ο Βρετανός Ναύαρχος Λάϋονς (Lyons) στις
αναφορές τους προς τους Αντιπρέσβεις τους Ρουάν (Rouen) & Δώκινς (Dawkins), κατέστησαν ώς
αποκλειστικά υπεύθυνο και ηθικό αυτουργό τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord).Του καταλογίζουν ότι
είχε ήδη προαποφασίσει να επιτεθεί κατά των Υδραίων,αρνούμενος να συνδιαλλαγεί
με τον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη,επιλέγοντας να σχίσει επειδικτικά την επιστολή
που του απέστειλε (ο Μιαούλης) μέσω αντιπροσώπου του,και χαρακτηρίζουν τις
κινήσεις του ώς βάρβαρες:
«...Όσα έτρεξαν εις τον Πόρον τα αποδίδουν εις τον Ρικόρδ’τον
επιπλήττουν δια το σχίσιμον του γράμματος του ναυάρχου Μιαούλη,τον λέγουν ότι
ήτο κίνημα βάρβαρον..»
(367-368 Επιστολή Γεωργίου Σταύρου προς τον Γεώργιο Κουντουριώτη)
Οι Ναύαρχοι της
Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας,αντίθετοι προς την στάση του Ναυάρχου της
Ρωσσίας,είχαν αναχωρήσει για το Ναύπλιο, αρνούμενοι να επιτεθούν κατά των
Ελλήνων,προκειμένου να αναφέρουν στον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια,πως η μόνη
διέξοδος για την εκτόνωση της κρίσης είναι η σύγκλιση της Εθνικής Συνέλευσης. Παράλληλα
ήταν αποφασισμένοι να του διαμηνύσουν ξεκάθαρα πως δεν επιθυμούσαν να
αναμιχθούν στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος (εννοείται άμεσα).Πρό της
αναχωρήσεώς τους,(την 25η
Ιουλίου 1831) είχαν λάβει την διαβεβαίωση του Ρώσσου Ναυάρχου πως δεν θα
επιχειρούσε κατά των Στασιαστών.
Ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδιστρίας και ο Ρώσσος Αντιπρέσβης
Βαρώνος Δε Ρούκμαν (Ruckman)
φανερά δυσαρεστημένοι,προσπάθησαν με διπλωματικούς ελιγμούς να πιέσουν τους
Αντιπρέσβεις της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας να μην διατυπώσουν αρνητικές
κρίσεις περί των κινήσεων του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord),προσπαθώντας να διατηρήσουν
αλώβητη και αδιαίρετη την εικόνα της Συμμαχίας προς τα έξω.
Ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord),πληροφορούμενος τις αρνητικές κρίσεις των δύο άλλων Ναυάρχων,τους
διεμήνυσε γραπτώς πως θεωρεί την συμμαχία ώς διαλυμένη.Η γραπτή αυτή αναφορά
του Ρικόρδ (Ricord), προκάλεσε
την έντονη απόκριση των Ναυάρχων Λαλάνδ (Lalande) και Λάϋονς (Lyons),οι οποίοι του ανέφεραν πως τον θεωρούν υπόλογο ώς προς το
Συμβούλιο του Λονδίνου,για την λήψη της συγκεκριμένης απόφασής του,η οποία θα
προκαλούσε ανυπολόγιστη ρίξη στους κόλπους της Συμμαχίας σε διπλωματικό επίπεδο.:
«...ο Ρικόρδ έδωσεν εγγράφως είς τους δύο αρχηγούς ότι θεωρεί την συμμαχίαν διαλελλυμένην,και οι δύο του απεκρίθησαν,ότι
δεν έχουν τέτοιους ιστρουτζιόναις, και αν αυτός την θεωρεί διαλελυμμένην είναι
ρισποσάμπιλες και χρεωστή να δώση απολογίαν εις το συμβούλιον της Λόνδρας
δι’όσα επηκολούθησαν και θέλουν ακολουθήσει..»
(367-368 Επιστολή Γεωργίου Σταύρου προς τον Γεώργιο Κουντουριώτη)
Ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας και ο Ρώσσος Αντιπρέσβης Ρούκμαν
(Ruckman) διαπιστώνοντας
πως έχουν απομονωθεί σε διπλωματικό επίπεδο,μεταστρέφουν την αρχική τους στάση
και προσεγγίζουν τις απόψεις του Γαλλοβρετανικού άξονα,θεωρώντας πλέον ώς
υπεύθυνο της σύγκρουσης των Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord).
Είναι αδιαμφισβήτητη η πεποίθηση του Βρετανού Αντιπρέσβη
Δώκινς (Dawkins) και του Γάλλου Αντιπρέσβη Ρουάν
(Rouen) πως ο πρώτος πυροβολισμός που προκάλεσε την σύρραξη προήλθε απο την
Ρωσσική πλευρά και όχι απο την πλευρά των Υδραίων (367-368 Επιστολή Γεωργίου Σταύρου προς τον Γεώργιο Κουντουριώτη)
Γεγονότα της 30ης Ιουλίου 1831
Την 30η
Ιουλίου 1831,ώρα 10ην πρωϊνήν,προκλήθηκε νέο πολεμικό επεισόδιο
απο την πλευρά των Ρώσσων.Συγκεκριμένα δύο εθνικά πλοία, συνοδευομένα από δύο
ρωσσικά πλοία της μοίρας του Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord),η οποία είχε αγκυροβολήσει στο
Στενό του λιμένος του Πόρου, κατευθύνθηκαν προς το στόμιο του λιμένος του Πόρου
«Σταυρός».Σκόπος των συγκεκριμένων
πλοίων ήταν να αντεκδικηθούν τις δύο Υδραϊκές κορβέτες που ήταν αγκυροβολημένες
έξωθεν του σημείου «Σταυρός» πλησίον
του φρουρίου του νησιού του Αγίου Κωνσταντίνου
(Heideck).(Επρόκειτο
για την καταληφθείσα κορβέτα «Η Νήσος των
Σπετσών» και την κορβέτα «Αχιλλεύς»
η οποία είχε καταφθάσει στον λιμένα του Πόρου προς το τέλος της συγκρούσεως της
27ης Ιουλίου 1831,δίχως
να λάβει συμμετοχή στην σύρραξη της συγκεκριμένης ημέρας).
[Σημείωση* Γεγονότα 30ης
Ιουλίου 1831:Τα κατά τον Πόρον συμβάντα απο 23
Ιουλίου έως 1 Αυγούστου,Απόσπασμα έκ του Ημερολογίου του
Ναυάρχου Μιαούλη,Ιστορικόν Αρχείον Υδρας,Τόμος
ΙΕ΄1829-1832 (373-374)
Σύμφωνα με το Ημερολόγιο του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,τα δύο
εθνικά πλοία που συνόδευαν τα δύο ρωσσικά,απαρτίζονταν απο μικτά πληρώματα Ελλήνων
& Ρώσσων ναυτών της μοίρας του Ρικόρδ (Ricord),λόγω ελλείψης Ελλήνων ναυτών οι οποίοι δεν ήθελαν να
στραφούν κατά των παλαιών συναγωνιστών τους Υδραίων.
O Nαύαρχος
Ανδρέας Μιαούλης, σταθμίζοντας τα γεγονότα της 27ης Ιουλίου 1831, αποφάσισε να τηρήσει αμυντική στάση
προκειμένου να μην προκαλέσει τους Ρώσσους.Δια τον λόγο αυτό εξέδωσε διαταγή
στον διοικητή του φρουρίου Έϊδεκ (Heideck) πλοίαρχο Ιωάννη Φάλαγγα να μην πυροβολήσει κατά των
Ρωσσικών Δυνάμεων,αλλά να αντεπιτεθεί μόνο κατά την περίπτωση στην οποία θα δεχόταν
επίθεση απο την πλευρά τους.
Τα Ρωσσικά πλοία,εξερχόμενα από το Στενό του Πόρου,κατευθύνθηκαν
προς την πλευρά του φρουρίου Έϊδεκ (Heideck) πλησίον των δύο κορβετών των Υδραίων,οι οποίες είχαν
αγκυροβολήσει στην παρακείμενη ακτή. Μόλις τα Ρωσσικά πλοία
αγκυροβόλησαν,επιτέθηκαν με συνεχείς κανονιοβολισμούς κατά του φρουρίου Έϊδεκ (Heideck) έχοντας ώς στόχο την
ανακατάληψη αφενός μεν του φρουρίου,μέσω της αποβιβάσεως με λέμβους Ρωσσικών Αγημάτων
στο νησί του Αγίου Κωνσταντίνου και αφετέρου δε την κατάληψης των δύο κορβετών
«Η Νήσος των Σπετσών» και «Αχιλλεύς».
Το φρούριο Έϊδεκ (Heideck).Μεταξύ του φρουρίου και της παρακείμενης ακτής είχαν αγκυροβολήσει οι κορβέτες "Αχιλλεύς" και "Νήσος των Σπετσών"
Οι ευρισκόμενες δυνάμεις των Υδραίων,τόσο επί του φρουρίου
Έϊδεκ (Heideck) όσο και
επί των δύο κορβετών ανταπάντησαν στους κανονιοβολισμούς των Ρώσσων,οι οποίοι
ενισχύθηκαν σημαντικά απο δυνάμεις του Ρωσσικού πυροβολικού,οι οποίες
κανονιοβολούσαν πλαγίως το κανονιοστάσιο του φρουρίου Έϊδεκ (Heideck) απο τις ακτές του Γαλατα με την
χρήση δύο κανονιών.
Ο πλοίαρχος της κορβέτας «Η Νήσος των Σπετσών» Λάζαρος Πινότσης,μη δυνάμενος πλέον να αντιδράσει
κατά των Ρωσσικών Δυνάμεων (η κορβέτα είχε τεθεί σε αχρηστία λόγω των
καταστροφών που υπέστη κατά την επίθεση της 26ης Ιουλίου 1831),εκτελώντας την εντολή που είχε λάβει
από τον Ναυάρχο Ανδρέα Μιαούλη σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης,ανατίναξε την κορβέτα
και κατέφυγε εντός του φρουρίου Έϊδεκ (Heideck). Αντιθέτως,ο πλοίαρχος της κορβέτας «Αχιλλεύς» είχε εντολές απο τον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη να αποφύγει
την εμπλοκή του σε ενδεχόμενη σύγκρουση με τις Ρωσσικές Δυνάμεις.Εξαιτίας των
πυροβολισμών του φρουρίου,τα Ρωσσικά πλοία εξαναγκάσθηκαν να αποσυρθούν
βεβιασμένα, εγκαταλείποντας τις άγκυρές τους.Οι απώλειες των Υδραίων ανήλθαν σε
έναν νεκρό και δύο τραυματίες.
«...Η θέσις του υπό τον Ναύαρχον
Μιαούλην στόλου ήτο δεινή,διότι άν η πόλις εκυριεύετο,ήθελε πολεμηθή συγχρόνως
και από τα υψώματα και από τα υπό τον ναύαρχον Ρικόρδον πλοία,ο δε σφοδρός
βόρειος άνεμος δεν τον εσυγχώρει να εξέλθη του λιμένος’ ήθελε επομένως αναγκασθή να πράξη έν των δύο’ή να παραδώση ή να καύση
τα πλοία...»]
[Σημείωση* Γεγονότα 31ης Ιουλίου
1831:Τα κατά τον Πόρον συμβάντα απο 23
Ιουλίου έως 1 Αυγούστου,Απόσπασμα έκ του Ημερολογίου του
Ναυάρχου Μιαούλη, Ιστορικόν Αρχείον Υδρας,Τόμος ΙΕ΄1829-1832
(373-374)
Επιστολή Γάλλου Πλοιάρχου
Βαλλιάντ (Valliant),εκ
του βρικίου «Ακταιών» έν Πόρω 1)13 Αυγούστου 1831 προς τον Διοικητή
της Γαλλικής Μοίρας Λαλάνδ (Lalande) (376-380).
Μάρτυς της συγκρούσεως της 30ης Ιουλίου 1831,υπήρξε ο Γάλλος πλοίαρχος του βρικιού
«Ακταίων» Βαλλιάντ (Valliant) ο οποίος αγκυροβόλησε στο
λιμάνι του Πόρου την ίδια ημέρα.Η παράλληλη ανάγνωση του Ημερολογίου του
Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,καθώς και της επιστολής που συνέταξε ο Γάλλος Πλοίαρχος
Βαλλιάντ (Valliant)
στον Γάλλο Ναύαρχο Λαλάνδ (Lalande)
συμβάλλει στην διαλεύκανση των συνθηκών εκείνων που οδήγησαν στην πυρπόληση των
εθνικών πλοίων από τον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη στο Πόρο.
Το πρωΐ της 31ης
Ιουλίου 1831,ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης έπεμψε τον πλοίαρχο Ιωάννη Φάλαγγα
να επισκεφθεί τον Γάλλο Πλοίαρχο Βαλλιάντ (Valliant) επί του πλοίου του.Μετά το πέρας της αναμεταξύ τους
συναντήσεως,οι Ρώσσοι επιχείρησαν να συλλάβουν τον πλοίαρχο Ιωάννη Φάλαγγα.Ο
Βαλλιάντ (Valliant),μόλις
διαπίστωσε πως οι Ρώσσοι είχαν περικυκλώσει με λέμβους το Γαλλικό βρίκι «Ακταίων» μετέφερε με λέμβο του γαλλικού
βρικιού τον πλοίαρχο Ιωάννη Φάλαγγα στο δίκροτο «Ελλάς».
Η πρόταση του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη ήταν να μην κινήσει
κανένα από τα πλοία του,προτιμώντας να αναμείνει την άφιξη από το Ναύπλιο των
Ναυάρχων της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας.
O Ρικόρδ (Ricord)
διεμήνυσε στον -εκτελώντα χρέη μεσολαβητή- Αντινάυαρχο Σαχτούρη την απαίτηση
του (τρίτη φορά) να επιτραπεί απο τον Ναύαρχο Μιαούλη η αποβίβαση διακοσίων
στρατιωτών για να καταλάβουν τον Πόρο.
Είναι φανερή η προσπάθεια του Ρώσσου Ναυάρχου να αποκτήσει
στρατηγικό πλεονέκτημα κατά των Υδραίων.Οι Ρωσσικές Δυνάμεις με την κατάληψη
του λιμένα του Πόρου,διαθέτωντας συγχρόνως στρατεύματα και στις ακτές του
Γαλατά,θα περικύκλωναν τις δυνάμεις του Μιαούλη,οι οποίες δεν θα είχαν δίοδο
διαφυγής στην περίπτωση της ανατίναξης των πλόιων.
Κατά την συνάντησή τους,ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) έδωσε όρκο τιμής πως
δεν θα επιχειρήσει κατά των Υδραίων,ενώ έθεσε εκ νέου ώς όρο να επιτραπεί η αποβίβαση
των κυβερνητικών στρατευμάτων στον Πόρο,μέσω της απόσυρσης του ατμόπλευστου
πλοίου «Καρτερία» και της κορβέτα «Ύδρα» στον Ναύσταθμο του Πόρου.Την
συγκεκριμένη απαίτηση του Ρικόρδ (Ricord),ο πλοίαρχος Βαλλιάντ (Valliant) την θεώρησε παράλογη,διότι θα άφηνε στρατηγικά
εκθετειμένο τον Ναύαρχο Μιαούλη. Κατά συνέπεια δεν υπήρχε περίπτωση να γίνει
αποδεκτή.Όμως ο Ρώσσος Ναύαρχος εξακολούθησε να εμμένει στην απαίτησή του για
την μεταφορά κυβερνητικών στρατευμάτων στον Πόρο με πρόσχημα την διαφύλαξη της
ευταξίας και της ασφάλειας της πόλεως,ενω προβάλλοντας διάφορα προσχήματα
απαίτησε την γραπτή απόκριση των αποφάσεων του Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη.(374-375)
[Σημείωση* Γεγονότα 01ης Αυγούστου 1831: Τα κατά τον Πόρον συμβάντα απο 23 Ιουλίου έως 1 Αυγούστου,Απόσπασμα έκ του Ημερολογίου του
Ναυάρχου Μιαούλη,Ιστορικόν Αρχείον Υδρας,Τόμος
ΙΕ΄1829-1832 (375-376)
Επιστολή Γάλλου Πλοιάρχου
Βαλλιάντ (Valliant),εκ
του βρικίου «Ακταιών» έν Πόρω 1)13 Αυγούστου 1831 προς τον Διοικητή
της Γαλλικής Μοίρας Λαλάνδ (Lalande) (376-380).
Ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης,την πρωΐαν της 01ης Αυγούστου 1831, έπεμψε
τον πλοίαρχο Ιωάννη Φάλαγγα (06:00 π.μ) να συναντήσει τον Γάλλο πλοίαρχο
Βαλλιάντ ( Valliant)
επί του πλοίου του,για να πληροφορήθει αν έχει παρατηρήσει κάποια μεταστροφή
στην επιθετική στάση των Ρώσσων. Η συζήτηση περιστράφηκε περί του βασικού
θέματος της αποβίβασης κυβερνητικών στρατευμάτων στο Πόρο.
Ο Ναύαρχος Μιαούλης,μέσω του απεσταλμένου του πλοιάρχου
Φάλαγγα, σύστησε για τελευταία φορά στον Γάλλο πλοίαρχο Βαλλιάντ (Valliant) να πείσει τον Ρώσσο
Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord)
να ματαιώσει την επίθεσή του, ενώ παράλληλα τον ενημέρωσε πως είχε λάβει όλα τα
απαραίτητα μέτρα για την ανατίναξη των πλοίων.Ο κύριος όγκος των Δυνάμεων της
Ύδρας είχε απομακρυνθεί προς τα νότια του Πόρου, ενώ παρέμειναν επί των πλοίων
που θα ανετινάζοντο ο ίδιος ώς επικεφαλής,ο μοίραρχος Αντώνιος Κριεζής και λίγοι
έμπιστοι άνδρες.(375,378)
Οι ακτές του Πόρου,όπως διακρίνονται από τον Νότο,πλησίον του Ακρωτηρίου Σκύλλαιον.Έκει είχε μεταφερθεί ο κύριος όγκος των δυνάμεων της Ύδρας,αναμένοντας τον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη να ανατινάξει τα εθνικά πλοία του Ναυστάθμου.
Ο Ρώσσος Ναύρχος Ρικόρδ (Ricord),πληροφορούμενος πως ο Ιωάννης Φάλαγγας ήταν στο πλοίο του
πλοιάρχου Βαλλιάντ (Valliant),για
δεύτερη συνεχόμενη ημέρα, έστειλε ώς απεσταλμένο του Αξιωματικό για να
απαιτήσει την παράδοση του Φάλαγγα στα κυβερνητικά στρατεύματα.Ο Πλοίαρχος
Βαλλιάντ (Valliant)
αντέδρασε εντόνως κατά της απαίτησης των Ρώσσων και απέστειλε με ασφάλεια μέσω
πλοιαρίου του τον πλοίαρχο Ιωάννη Φάλαγγα στον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη.
Ο Πλοίαρχος Βαλλιάντ (Valliant),μετά το πέρας της συναντήσεώς του με τον πλοίαρχο
Ιωάννη Φάλαγγα,επισκέφθηκε για τελευταία φορά τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord) καταβάλλωντας ύστατη
προσπάθεια για να τον μεταπείσει.
[*Σημείωση: Ο
Βαλλιάντ (Valliant)
εξιστορώντας τα γεγονότα της 31ης
Ιουλίου-01ης Αυγούστου 1831 στον Γάλλο Ναύαρχο Λαλάνδ (Lalande) επισημαίνει
κατηγορηματικά στην επιστολή του πως είχε διπλά προειδοποιήσει κατ’ ιδίαν τον
Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord)
πως έαν επιτεθεί κατά των Υδραίων και τους ωθήσει να ανατινάξουν τα εθνικά
πλοία,θα φέρει ακέραιη την ευθύνη των πράξεών του.
Ο Βαλλιάντ (Valliant),στην
επιστολή του,παρουσίαζει την εικόνα ένος Ρώσσου Ναυάρχου «έν πλήρει
συγχύσει»,φανερά ταραγμένου και αδύναμου να επιβληθεί επί των πληρωμάτων του.Εξαιτίας
των απωλειών που υπέστη το πλήρωμα του βρικιού «Τηλέμαχος»,ήταν αδύνατον να κατευναστούν τα πνεύματα και να
καταλαγιάσει το μίσος το οποίο αισθάνονταν οι Ρώσσοι κατά των Υδραίων(377).(τέλος σημείωσης)]
Ιδού πως εξιστορεί ο ίδιος την τελευταία συνάντησή τους,στον
Γάλλο Ναύαρχο Λαλάνδ (Lalande)
:
«.....Τον εύρον περιτριγυρισμένον από Έλληνας έκ της φατρίας του
Κυβερνήτου,οίον Καλλέργην,Ράμφον κ.λ.π και απο τους αξιωματικούς του’ ήτον ωργισμένος’ μοι λέγει άμα με είδεν:
«είμαι λοιπόν αποφασισμένος’ σήμερον κτυπώ»
Τω παρέστησα όσα λυπηρά επακόλουθα ημπορεί να έχη τούτο διά την Ελλάδα’
ότι ο ίδιος θέλει ευρεθή υπό βαρειάν ευθύνην’όλοι ήσαν παρόντες.Μοι αποκρίνεται
ότι η απόφασις έγινεν,ότι έμελλε να
στείλη πλοίον να αποκλείσουν την
μεσημβρινήν είσοδον.Επρόσθεσα αμέσως ότι
η κίνησις των πλοίων τούτων θέλει γενή σημείον του εμπρησμού των ελληνικών
πλοίων’τω διηγήθην μάλιστα ενωπίω όλων των παρευρισκομένων εκεί τα
καθέκαστα των όσων ελήφθησαν μέτρων απο
τον ναύαρχον Μιαούλην δια την έκβασιν του φρικτού σκοπού του τα οποία προ
ολίγου έμαθον. Μ’απεκρίθη ότι η ευθύνη θέλει πέσει επί του Μιαούλη. Τότε έγραψα
επί της τραπέζης του ενωπίον όλων των Ελλήνων και Ρώσσων,όσοι παρευρίσκοντο είς
του ναύαρχου Ρικόρδου,το γράμμα του οποίου επισυνάπτεται αντίγραφον,του οποίου
τω είχον αναγνώσει μόνον το σχέδιον την προλαβούσαν’ενεχείρισα εις αυτόν το
γράμμα τούτο παρόντων των αυτών ανθρώπων.Ενώ έγραφον αυτό,λέγω προς τον
Σαχτούρην, τον διοικητήν του Πόρου και προς τους λοιπούς Έλληνας,ότι επεθυμούν
θερμώς να ήθελεν εμποδίσει αυτό το γράμμα την οποίαν επρόβλεπον καταστροφήν...»(379)
Μετά τις άκαρπες διαμεσολαβητικές ενέργειες που διεξήχθησαν
το πρωΐ της 01ης Αυγούστου
1831,το Ρωσσικό κλίβερ «Λούγγρο» και
δύο άλλα Ρωσσικά πλοία,τα βρίκια «Οδυσσεύς»
και «Αχιλλεύς» εβάλθησαν εις τα
πανία,γεγονός που μαρτυρούσε την έναρξη της επίθεσης του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ
(Ricord) η οποία είχε
ώς τελικό στόχο την ανακατάληψη των εθνικών πλοίων καθώς και την κατάληψη του
λιμένος (στο ύψος του Ισθμού) του Πόρου,μέσω της αποβίβασης στρατιωτικού αγήματος
διακοσίων ανδρών.Παράλληλα προετοιμάσθηκαν να κινηθούν και τα κυβερνητικά πλοία
«Ηρακλής» και «Αθηνά» (379)
[*Σημείωση: Το
πλοίο «Αθηνά» ήταν ιδιοκτησίας του
Υδραίου Προέδρου της Γερουσίας Δημητρίου Τσαμαδού με πλοίαρχο τον Ορλώφ και το
πλοίο «Ηρακλής» ήταν ιδιοκτησίας του Γιαννίτση με πλοίαρχο τον Κωνσταντίνο
Κανάρη. (Βιβλίον:Ανδρέας Μιαούλη
1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη Ελλάδα, Αθήνα 2003, Κωνσταντίνα
Αδαμοπούλου-Παύλου, Διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας
σελ464-465(Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο Αντωνίου Κριεζή)(τέλος σημείωσης)]
Όταν την δεκάτη
πρωϊνή,ο Αντιναύαρχος Γεώργιος Σαχτούρης ανακοίνωσε στον Ναύαρχο Ανδρέα
Μιαούλη την εμμονή του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord) να εκτελέσει τα σχέδιά του,οι
Υδραίοι «εν τη γεννέσει» της επίθεσης των Ρωσσικών Δυνάμεων πυρπόλησαν πρώτα την
κορβέτα «Ύδρα»,έπειτα το δίκροτο «Ελλάς» και τελευταία το φρούριο Έϊδεκ (Heideck).Συγκεντρωμένοι όλοι
προς την νότια πλευρά του Πόρου, ανεχώρησαν για την Ύδρα,θέτωντας τέλος στα
γεγονότα της κατάληψης των εθνικών πλοίων.Κατά την αποχώρησή τους οι Υδραίοι
είχαν ένα τραυματία. (375,379)
Ο Γάλλος Πλοίαρχος Βαλλιάντ (Valliant),ένα τέταρτο αφότου παραδόθηκαν
στην πυρά τα εθνικά πλοία (10:45 π.μ),γράφει με δραμματικό τόνο στον Γάλλο
Ναύαρχο Λαλάνδ (Lalande):
«... Η φρικτή απόφασις,την
οποίαν έλαβεν ο Μιαούλης,εξετελέσθη προ ολίγον.Η «Ελλάς» και η κορβέτα «Ύδρα»
δεν υπάρχουν πλέον’ ετινάχθησαν εις τον αέρα προ ενός τετάρτου της
ώρας.Μένουν ακόμη τα ατμοκίνητα,ο ναύσταθμος και μια παλαιά ρωσσική
φρεγάτα’ίσως και αυτά πάθωσι τα της φρεγάτης η «Ελλάς»....»(376)
[*Σημείωση:Τα
πλοία «Εμμανουήλ» και το ατμόπλευστο «Καρτερία», σώθηκαν τελευταία στιγμή όταν ένας
Μυκονιάτης ναύτης εν ονόματι Γ.Γαλασίδης και ένας στρατιώτης του ιππικού(δεν
διασώζεται το όνομά του),με κίνδυνο της ζωής τους,έσβησαν τα φυτίλια της
ανάφλεξης.(Βιβλίον:Ανδρέας Μιαούλη
1769-1835,Απο την υπόδουλη ώς την Ελεύθερη Ελλάδα, Αθήνα 2003,Κωνσταντίνα
Αδαμοπούλου-Παύλου,Διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας
σελ464-465(Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος,Αρχείο Αντωνίου Κριεζή)(τέλος σημείωσης)]
Η ανατίναξη του δικρότου «Ελλάς»,της κορβέτας «Ύδρα» και του
φρουρίου Έϊδεκ (Heideck)
πανηγυρίσθηκε δεόντως από την πλευρά των Ρώσσων (380):
«...Από τα Ρωσσικά πλοία επευφήμησαν με βαρβαρικάς καυγάς,χούρα...»
Οι πληροφορίες δέ,περί της τύχης του Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη,ήταν συγκεγχυμένες (380):
«...Ο
Μιαούλης μ’εμήνυσε διά του
δοκίμου όστις ήτον είς το πλοιάριον μου το οποίον έφερε τον Φάλαγγαν εις το
δίκροτον η Ελλάς,ότι έμελλε να εκτελέση τον σκοπόν του,ότι δεν έδιδε διόλου πίστιν εις τους λόγους των Ρώσσων,ότι με
ευχαριστεί διά την συμπάθειαν όπου του έδειξα,και ότι μοι στέλλει τους
τελευταίους του ασπασμούς. Αγνοώ άν
ετάφη υπό τα ερείπια του δικρότου η Ελλάς...»
Μετά την αναχώρηση των Υδραίων,τα Κυβερνητικά στρατεύματα
υπό τις οδηγίες του αντιστράτηγου Δημητρίου Καλλέργη (επικεφαλής ιππικού
σώματος) επιβιβάστηκαν στον Πόρο και προέβησαν σε εκτεταμένες καταστροφές και
λεηλασίες,καταστρέφοντας ακόμη και την οικία του Κυβερνήτη.Οι καταστροφές που
διέπραξαν τα Κυβερνητικά στρατεύματα υπό τις ευλογίες του Ρώσσου Ναυάρχου
Ρικόρδ (Ricord)
προκάλεσαν την έγγραφη διαμαρτυρία των κατοίκων του Πόρου προς τους
Αντιπρέσβεις των Τριών Προστάτιδων Δυνάμεων,την οποία την υπέγραψαν διακόσιοι
σαράντα εννέα πολίτες,την 2αν Αυγούστου
1831(376).Οι κάτοικοι του Πόρου,με νέα επιστολή διαμαρτυρίας προς το Κοινόν
της Ύδρας,την οποία την υπέγραψαν εκατόν εβδομήντα επτά κάτοικοι του Πόρου,την 4ην Αυγούστου 1831,κατονομάζουν
ώς υπαίτιους της καταστροφής της πόλεως του Πόρου τους εξής (392):
«..οι κύριοι Γ.Σπύρου
Κριεζή,Γ.Δημ.Κριεζή,Κ.Αναγν.Δουζίνα, Γ.Χριστοδ. Παπακυριακού,Κυρ.Ι.Καραδήμα,Αντ.Σούρπας,Ευστ.Γ.Δουζίνα
και Αναργ.Ν. Οικονόμου εστάθησαν οι συνεργοί του παντελούς αφανισμού της
πατρίδος μας και των ανήκουστων δεινών όσα υπεφέραμεν,αφού αρπάσαντες ώς λησταί
όλην την κινητήν ουσίαν μας είχον και την βάρβαρον ωμότητα να πυρπολήσουν και
τας οικίας μας...»
Την 3ην
Αυγούστου 1831,το Κοινόν της Ύδρας μέσω προκηρύξεως, δικαιολογούσε την απόφαση
της πυρπολύσεως των εθνικών πλοίων ώς μέτρο προστασίας των κατοίκων των νήσων
του Αιγαίου Πελάγους:
«...Τα πλοία τα οποία έμελλον να χρησιμεύσουν εις την εκτέλεσιν των
ολεθρίων σκοπών του δεσποτισμού,δεν υπάρχουν πλέον.Τα επροσφέραμεν ώς ολοκαύτωμα της προσωπικής και πολιτικής ελευθερίας
μας.Τα ηφανίσαμεν απο σέβας προς μίαν των τριών ευεργετίδων Δυνάμεων.Τα ηφανίσαμεν,δια να εμποδίσωμεν την χύσιν
του ελληνικού και ρωσσικού αίματος’ τα ηφανίσαμεν τέλος,δια να αφαιρέσωμεν
απο το αυθαίρετον τα βάρβαρα μέσα της κακοποιήσεως....» (383,384)
Ο Αντίλογος της Ελληνικής Κυβερνήσεως-Απόρριψη των κατηγοριών εκ μέρους
του Αναστάσιου Πολυζωΐδη,εκδότη εφημερίδος «Απόλλων»
Την 3ην
Αυγούστου 1831,η Κυβέρνηση της Ελλάδος,συνέταξε προκήρυξη προς τους
έκτακτους Επιτρόπους,Διοικητές και Τοποτηρητές της Ελληνικής Επικράτειας
εκθέτωντας τα γεγονότα που συνέβησαν στον Πόρο από την δική της οπτική γωνιά.Η συγκεκριμένη
προκήρυξη είχε ώς κύριο στόχο να υπερασπιστεί την πολιτική της Κυβερνήσεως του
Ιωάννη Καποδίστρια κατά των Στασιαστών και να επιρρίψει τις ευθύνες της
σύγκρουσης στο Κοινόν της Ύδρας.
Μεταξύ των κειμένων της προκηρύξεως της Ελληνικής
Κυβέρνησης,του Ημερολογίου του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη και της Επιστολής του
Γάλλου πλοιάρχου Βαλλιάντ (Valliant)
προς τον Γάλλο Ναύαρχο Λαλάνδ (Lalande),περί
των συμβάντων που διαδραμματίστηκαν στον Πόρο, υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις και
διαφορές ως προς τον ακριβή χρόνο τέλεσης των γεγονότων,οι οποίες οφείλονται
φυσικά στην προσπάθεια των δύο αντιμαχομένων πλευρών να αποποιηθούν τις ευθύνες
και να θεωρήσουν αλλήλους ώς υπεύθυνες της κρίσεως.
Ο συντάκτης της αντικαποδιστριακής εφημερίδας «Απόλλων» Αναστάσιος
Πολυζωΐδης,δημοσίευσε την συγκεκριμένη προκήρυξη στο φύλλο της εφημερίδας (Απόλλων,Έτος Α΄ 44-45,Τετάρτη 12 Αυγούστου
1831) για να αντικρούσει τους ισχυρισμούς της Ελληνικής Κυβερνήσεως,σημειώνοντας
επί του κειμένου της, δεκαοκτώ (ιη) ιδιόχειρες επισημάνσεις της παραποιήσεως
των γεγονότων σύμφωνα με την γνώμη των Αντικαποδιστριακών.Τις επισημάνσεις του
συντάκτη του «Απόλλωνος» για τις ψευδείς αναφορές της Ελληνικής Κυβερνήσεως τις
δημοσιεύει αυτουσίες και ο Αντώνιος Λιγνός.( Ιστορικόν Αρχείον Ύδρας (Αρχείον της Κοινότητος Ύδρας
1778-1832)Δημοσιευμένον υπο Αντωνίου Λιγνού, Προέδρου της Κοινότητος
Ύδρας,Προέδρου της Επιτροπής του Ιστορικού Αρχείου Ύδρας.Τόμος ΙΕ΄,1829-1832, Εν
έτει 1931)
Πρωταίτιοι της σύγκρουσης
Βάσει της προκηρύξεως,η Ελληνική Κυβέρνηση θεωρεί ώς κύριους
πρωταίτιους και υπαίτιους των γεγονότων του Πόρου,τους Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο
και Ανδρέα Μιαούλη,οι οποίοι αγνοώντας τις προσταγές των Αντιπρέσβεων των Τριών
Συμμαχικών Αυλών,αρνήθηκαν να παραδώσουν τα εθνικά πλοία στους Ναυάρχους των
Τριών Προστάτιδων Δυνάμεων (Ρωσσίας,Γαλλίας,Μεγάλης Βρετανίας). Ειδικότερα,ο
Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος,όντας αρχηγός του Αγγλικού κόμματος, ευρισκόμενος για
λόγους πολιτικής προστασίας στην νήσο Ύδρα την επίμαχη χρονική περίοδο,αποτελούσε
για τους υποστηρικτές της Κυβερνήσεως του Ιωάννη Καποδίστρια,τον ιθύνοντα
πολιτικό νού της Αντικαποδιστριακής πολιτικής πτέρυγας. (385)
Η πλευρά των Αντικυβερνητικών,αντέτεινε ότι ο Ναύαρχος
Ανδρέας Μιαούλης ενεργούσε αποκλειστικά και μόνο βάσει των διαταγών που
ελάμβανε απο το Κοινόν της Νήσου Ύδρας,διά την προστασία των νήσων του Αιγαίου
Πελάγους.
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος,σύμφωνα με τους Υδραίους,παρευρέθηκε
ώς απεσταλμένος του Κοινού της Ύδρας, στο συμβούλιο των Ναυάρχων της 23ης Ιουλίου 1831 και αποχώρησε
από τον Πόρο την 25η Ιουλίου
1831,προτού ξεκινήσουν οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης,σε μεταγενέστερο χρόνο,ανέλαβε
όλη την ευθύνη, καλύπτοντας πολιτικά τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, χαρακτηρίζοντας
την όλη παρουσία του στον Πόρο ώς φιλική.(387-388)
Ρόλος του ρωσσικού βρικιού «Τηλέμαχος»
Διχογνωμία παρατηρείται επίσης για την ακριβή ημερομηνία
κινήσεως του ρωσσικού βρικιού «Τηλέμαχος».Η
προκήρυξη της Ελληνικής Κυβερνήσεως,αναφέρει πως ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) είχε αγκυροβολήσει σε
σημείο που του επέτρεπε να φυλάττει τον
λιμένα του Πόρου ενώ το βρίκι «Τηλέμαχος»
είχε αγκυροβολήσει αντίστοιχα σε σημείο που του επέτρεπε να φυλάττει το μικρό
στενό του λιμένος.Τα ρωσσικά πλοία,σύμφωνα με την Ελληνική Κυβέρνηση,είχαν ήδη
καταλάβει τις συγκεκριμένες θέσεις αγκυροβολίας,κατά την ημερομηνία αποχώρησης
των Ναυάρχων της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας, την 25η Ιουλίου 1831.(385)
Αντίθετα,στο Ημερολόγιο του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,έχει
καταγραφεί αναφορά βάσει της οποίας το ρωσσικό βρίκι «Τηλέμαχος» σε συνεννόηση με το ρωσσικό κλίβερ «Λούγγρο» κινήθηκαν την 26η
Ιουλίου 1831 με σκοπό να επιβάλλουν τον ναυτικό αποκλεισμό του λιμένα του
Πόρου, αμέσως μέτα την αναχώρηση των Ναυάρχων της Γαλλίας και της Μεγάλης
Βρετανίας,επί προφάσει πως θα απέπλεεαν για το Ναύπλιο και την Κωνσταντινούπολη
αντίστοιχα.
Είναι εμφανής η προσπάθεια της Ελληνικής Κυβερνήσεως να
συγκαλύψει μέσω της εγκυκλίου της, πως η σύγκρουση της 27ης Ιουλίου 1831 προκλήθηκε από υπαιτιότητα του Ρώσσου
Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord),ο
οποίος είχε προσχεδιάσει να επιτεθεί κατά των Υδραίων μετά την αποχώρηση των
άλλων Ναυάρχων της Συμμαχίας,οι οποίοι υποστηρίζοντας εμμέσως τα αιτήματα της
Αντιπολιτεύσεως αρνούνταν να συναινέσουν σε επιθετικές ενέργειες κατά της Ύδρας.(388)
Τα γεγονότα της 27ης Ιουλίου 1831
Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η αναφορά των γεγονότων της
σύγκρουσης της 27ης Ιουλίου
1831.Η Ελληνική Κυβέρνηση ισχυρίστηκε μέσω της προκηρύξεως της,πως την
συγκεκριμένη ημέρα,Υδραϊκή κορβέτα που επιχείρησε να εισπλεύσει στον λιμένα του
Πόρου,επιτέθηκε κατά του Ρωσσικού βρικιού «Τηλέμαχος»
που επιχείρησε να την αναγγείλει. Ταυτογχρόνως η κορβέτα «Νήσος των Σπετσών» που είχε καταληφθεί απο τους Υδραίους και το
κυριευθέν απο «προδοσία» φρούριο Έϊδεκ
(Heideck) επιτέθηκαν
κατά του βρικιού «Τηλέμαχος»,το οποίο
και ανταπέδωσε την επίθεση που δέχθηκε.Μετά το πέρας της σύγκρουσης η «Νήσος των Σπετσών» είχε χάσει τα κατάρτια
της.
Την εσκεμμένη παραπληροφόρηση των γεγονότων της 27ης
Ιουλίου 1831 από την πλευρά της Ελληνικής Κυβέρνησης,εξέθεσε ο Αναστάσιος
Πολυζωΐδης, επισημαίνοντας πως η Υδραϊκή κορβέτα «Αχιλλεύς» κατέφθασε στον Πόρο,μετά το τέλος της συγκρούσεως και λόγω
της θέσεώς της δεν έλαβε μέρος στην μάχη. Συνεπώς είναι εσφαλμένη η αναφορά των
Κυβερνητικών,οτι η κορβέτα «Αχιλλεύς»
προκάλεσε την έναρξη της σύγκρουσης.
Σχετικά με την κατάληψη του φρουρίου Έϊδεκ (Heideck),αυτή
πραγματοποιήθηκε έπειτα από καταδρομική επίθεση των ανδρών του μοίραρχου
Αντώνιου Κριεζή την 15η
Ιουλίου 1831 και όχι από προδοσία, όπως υποστηρίζει η πλευρά της Ελληνικής
Κυβερνήσεως για να υποβιβάσει την στρατιωτική επιτυχία των Υδραίων.Τέλος,η «Νήσος των Σπετσών» υπέστη ζημιές,αλλά
δεν έχασε τα κατάρτια της.(385)
Τα γεγονότα της 30ης Ιουλίου 1831
Ισχυρισμοί περί επιθετικότητας των Υδραίων
Στην συνέχεια της εγκυκλίου,η Ελληνική Κυβέρνηση για να
δικαιολογήσει την επίθεση που εξαπέλυσε την 30η Ιουλίου 1831 ο Ρώσσος Ναυάρχος Ρικόρδ (Ricord) για να καταλάβει τα
εθνικά πλοία την καταλογίζει στην υποτιθέμενη επιθετικότητα των Υδραίων :
«...Αλλά μ’όλην την φονικήν
πείραν,την οποίαν οι είς Πόρον συνελθόντες Υδραίοι έλαβον,όχι μόνο δεν ηθέλησαν
να παραιτήσουν τα μωρά αμυντικά,και έτι μωρότερα επιθετικά σχέδια των,αλλ’εσύναψαν
έκ νέου το πλήρωμα της κορβέτας «Η Νήσος των Σπετσών» και ενδυναμώσαντες τα
λοιπά πλοία,τέλος εζήτησαν βοήθειαν απο το κοινόν των...» (385)
Ο ισχυρισμός της Ελληνικής Κυβερνήσεως περί επιθετικότητας
των Υδραίων,είναι αβάσιμος,διότι το Κοινόν της Ύδρας δεν είχε κανέναν λόγο να προκαλέσει
τις ισχυρότερες ναυτικές δυνάμεις της Ρωσσικής Αυτοκρατορίας,παρόλο που
υπογείως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία παρείχαν υποστήριξη στους
Αντικαποδιστριακούς.
Η ανατίναξη της κορβέτας «Νήσος των Σπετσών»
Η επίθεση των Ρώσσων είχε ώς συνέπεια να τιναχθεί στον αέρα
η «Νήσος των Σπετσών».Η Ελληνική
Κυβέρνηση,η οποία επιζητούσε διακαώς μια στρατιωτική επιτυχία των Ρώσσων έναντι
των Υδραίων,επέλεξε να διαδώσει μέσω της προκηρύξεως της,πως οι Ρωσσικές
Δυνάμεις αιχμαλώτισαν την Υδραϊκή κορβέτα «Αχιλλεύς»
ενώ για την ανατίναξη της κορβέτας «Η
Νήσος των Σπετσών» που ήταν αποτέλεσμα της επιθετικότητας των
Ρώσσων,αρκέστηκε στην απλούστατη αναφορά (386):
«...εις ολίγας στιγμάς η κορβέτα Η Νήσος των Σπετσών επέταξεν εις τον
αέρα...»
Ο συντάκτης του «Απόλλωνος»
ειρωνευόμενος την εγκύκλιο της Κυβέρνησης για την αιχμαλωσία της κορβέτας «Αχιλλεύς» επισημαίνει για τον
συγκεκριμένο ισχυρισμό:
«...Η άλλη κορβέτα όχι μόνο δεν
παρεδόθη,αλλ’ευρίσκεται την σήμερον ελλιμενισμένη εντός του λιμένος της Ύδρας....»(388)
Ισχυρισμοί περί λιποταξίας Υδραίων & Ποριωτών
Για την Ελληνική Κυβέρνηση,η ανατίναξη της κορβέτας «Η Νήσος των Σπετσών» ήταν το γεγονός που
προκάλεσε την λιποταξία των ναυτών του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη.Παράλληλα,η
συντονισμένη επίθεση των Ρώσσων & των κυβερνητικών στρατευμάτων δια
θαλάσσης & διά ξηράς (από τον Γαλατά) προκάλεσαν την λιποταξία των κατοίκων
του Πόρου οι οποίοι απαίτησαν από τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord) την επέμβαση των στρατιωτικών δυνάμεων
της Κυβερνήσεως για να προστατευθεί η πόλη του Πόρου.(386)
Η εφημερίδα «Απόλλων»
απορρίπτει κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς της Ελληνικής Κυβερνήσεως περί
λιποταξίας των Υδραίων & των Ποριωτών:
«...Ουδέν ψευδέστερον παρά την
περί ής ο λόγος δραπέτευσεν’μ’όλον ότι ο Ναύαρχος Μιαούλης ήτον
αναγκασμένος να στέλλη αποσπάσματα εις το φρούριον,προς τον ισθμόν,και εις
πολλά άλλα μέρη,το πλήρωμα του δικρότου εσύγκειτο και αυτήν την τελευταίαν
ημέρα έκ 300 ανθρώπων.Παράδοξος απάτη!Οι
κάτοικοι του Πόρου κατεγίνοντο εις το να μεταφέρωσι τας οικογενείας των είς
Ύδραν,δια να τας απαλλάξουν από μίαν άδικον και θηριώδη εκδίκησιν...» (389)
Εγκώμια πρός τους Διοικητές των Κυβερνητικών Στρατευμάτων-Απόκρυψη
ωμοτήτων των Κυβερνητικών Στρατευμάτων-Κατηγορίες κατά του Ναυάρχου Ανδρέα
Μιαούλη για ανατίναξη της πόλεως του Πόρου
Η Ελληνική Κυβέρνηση,μέσω της εγκυκλίου της 3ης Αυγούστου 1831, εκφράζει
την ικανοποίησή της για την κατάληψη της πόλεως του Πόρου και εξάρει το ήθος των
επικεφαλής των κυβερνητικών στρατευμάτων Δημητρίο Καλλέργη και Νικήτα
Σταματελόπουλου ή Νικηταρά.Όμως η συγκεκριμένη εγκύκλιος δεν κοινοποιεί στο
Πανελλήνιο την ανάρμοστη συμπεριφορά των Κυβερνητικών Δυνάμεων κατά της πόλεως
του Πόρου (386).
Η Ελληνική Κυβέρνηση,επιλέγοντας μέσω της εγκυκλίου να
αποκρύψει συνειδητά τις λεηλασίες και τις καταστροφές που προκάλεσαν τα κυβερνητικά
στρατεύματα στις περιουσίες των κατοίκων του Πόρου την 1ην Αυγούστου 1831,υποπίπτει σε μέγα ατόπημα προσπαθώντας
να συγκαλύψει τις ωμότητες των στρατιωτών της, κατηγορώντας τον Ναύαρχο Ανδρέα
Μιαούλη ότι είχε παγιδεύσει όλη την πόλη του Πόρου με φυτιλία, σχεδιάζοντας να
την ανατινάξει αφού πρώτα έθετε στην πυρά τα εθνικά πλοία που είχε καταλάβει.
Η κακοήθεια της Ελληνικής Κυβερνήσεως να σπηλώσει,δια της
υπογραφής του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια,το ήθος του κορυφαίου των Ελλήνων
Ναυμάχων της Ελληνικής Επαναστάσεως Ανδρέα Μιαούλη,καταρρίφθηκε αφενός μεν από
την προσωπική μαρτυρία του Γάλλου Πλοιάρχου Βαλλιάντ (Valliant) και αφετέρου δε από την
έγγραφη διαμαρτυρία της 2ας Αυγούστου
1831 των κατοίκων του Πόρου προς τους Τρείς Αντιπρέσβεις των Συμμαχικών Αυλών,για
τις ωμότητες που διέπραξαν τα κυβερνητικά στρατεύματα αφότου αποβιβάστηκαν στον
Πόρο.
Η πραγματικότητα είναι ότι κατά την παραμονή του στον Πόρο,ο
Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης είτε συνομιλώντας με τον ίδιο τον Ρώσο Ναύαρχο Ρικόρδ
(Ricord) είτε με τον
Γάλλο Πλοίαρχο Βαλλιάντ (Valliant), κατ’ιδίαν
ή μέσω απεσταλμένων του,όχι μόνο δεν σχεδίαζε την καταστροφή του Πόρου,αλλά προσπάθησε
επανειλλημένα να αποτρέψει την αιματοχυσία μεταξύ Ελλήνων και
Ρώσσων,προσμένωντας την άφιξη των Ναυάρχων της Γαλλίας και της Μεγάλης
Βρετανίας για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης της κρίσεως που είχε δημιουργηθεί
στον Πόρο.
Μάλιστα,ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης αποπειράθηκε να λύσει
τον ναυτικό αποκλεισμό που είχαν επιβάλλει οι Ρώσσοι το διήμερο της 26ης-27ης Ιουλίου
1831, υποκύπτωντας στις παρακλήσεις των κατοίκων του Πόρου που επεδίωκαν να
απομακρύνουν τις οικογένειές τους μακριά από το θέατρο των συγκρούσεων, προστατεύοντας
μάλιστα πλοιάρια με άμαχους και γυναικόπαιδα τα οποία δέχονταν πυροβολισμούς
απο τα ρωσσικά βρίκια.
Το κοινόν της Ύδρας,με προκήρυξη που εξέδωσε την 5ην Αυγούστου 1831 (Απόλλων,Έτος
Α΄ 44-45,Τετάρτη 12 Αυγούστου 1831),καταρρίπτει τις ψευδείς κατηγορίες της
Ελληνικής Κυβερνήσεως κατά του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη, αναφέροντας χαρακτηριστικά
για τις ωμότητες των κυβερνητικών στρατευμάτων:
«..Τω όντι αξία της ευγνωμοσύνης
της Κυβερνήσεως είναι η διαγωγή του αρχηγού Νικήτα,του αντισυνταγματάρχη
Καλλέργη και των υπ’αυτούς στρατευμάτων,διότι εισέλθοντες είς την πόλιν έρημον
κατοίκων έκαυσαν και διήρπασαν τας οικίας, αφού προηγουμένως ερήμωσαν και
ηφάνισαν τα αντίκρυ του Πόρου επί της Πελοποννήσου κτήματα...»(392)
[*Σημείωση: Έαν
θεωρήσουμε ώς αληθή τον ισχυρισμό του Ιωάννη Καποδίστρια περί παγιδεύσεως της
πόλεως του Πόρου από τον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη,τότε θα πρέπει να αναλόγισθούμε
πως είναι δυνατόν οι κάτοικοι του Πόρου να συναινέσουν στην εγκληματική αυτή
ενέργεια του Ανδρέα Μιαούλη δίχως να αντιδράσουν καθόλου για την επικείμενη καταστροφή
των περιουσιών τους (τέλος σημείωσης)]
Απείθεια κυβερνητικών στρατιωτών να επιτεθούν κατά της Ύδρας
Άξια προσοχής είναι η δημοσιευθείσα στην εφημερίδα «Απόλλων» αναφορά του συντάκτη της
Αναστάσιου Πολυζωΐδη,ότι μέρος των κυβερνητικών στρατευμάτων που είχαν
στρατοπεδεύσει στον Γαλατά αρνήθηκε να επιτεθεί κατά των Υδραίων.
Στρατιώτες του Τακτικού Σώματος Στρατού,επέδειξαν αρχικώς
απείθεια στις διαταγές των ανωτέρων τους να επιβιβασθούν στις ρωσσικές βάρκες
για να αποβιβαστούν στον λιμένα του Πόρου.Παράλληλα τα ελληνικά πληρώματα των
εθνικών πλοίων που υποστήριζαν τις επιχειρήσεις των ρωσσικών πλοίων αρνήθηκαν
να κανονιοβολήσουν τους Υδραίους ναύτες,ενώ οι Κρανιδιώτες στρατιώτες που
ακολούθησαν τον στρατηγό Νικήτα Σταματελόπουλο ή Νικηταρά στις ακτές της
Πελοποννήσου, ανέστρεψαν τα κανόνια των Ρώσσων που κανονιοβολούσαν το φρούριο
Έϊδεκ (Heideck) από τα
υψώματα του Γαλατά.(389)
*Η ανταρσία των στρατιωτών των κυβερνητικών στρατευμάτων δεν
μνημονεύεται από την πλευρά των Κυβερνητικών Δυνάμεων.
Προσπάθεια υπεράσπισης του Ρώσσου Ναυάρχου Ρικόρδ
Για την Ελληνική Κυβέρνηση,ο Ρώσσος Ναύαρχος Ρικόρδ (Ricord) τήρησε αμυντική στάση
κατά των Υδραϊκών Δυνάμεων,διότι υποχρεώθηκε να αναμείνει την άφιξη των
Ναυάρχων της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας,μόλις πληροφορήθηκε την απόφαση του
Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη να ανατινάξει τα εθνικά πλοία σε περίπτωση που δεχόταν
επίθεση από τις Ρωσσικές Δυνάμεις.(386)
«...Αμ’αφού ήκουσε την απόφασιν ταύτην ο κύριος αντιναύαρχος
απόφασιν,ήτις είναι άξια της ηλιθίου βαρβαρότητος των τοιούτων ανθρώπων,οι
οποίοι εσχεδίασαν εις τον νούν των....»
Άρνηση συμβιβασμού από την πλευρά των Υδραίων
Η Κυβέρνηση της Ελλάδος,ρητά και κατηγορηματικά,καταλογίζει
στους Υδραίους ότι καταπάτησαν την Συμφωνία Συμβιβασμού που σύναψαν προφορικώς
με τον Ρώσσο Ναύαρχο Ρικόρδ (Ricord),βάσει
της οποίας:
Α)Θα εκκενώνονταν όσα εθνικά πλοία είχαν καταληφθεί από το
κίνημα της 15ης Ιουλίου 1831
Β) Εκατόν πενήντα άνδρες των στρατευμάτων της Κυβέρνησης θα
αποβιβάζονταν στον Πόρο.
Γ) Τέλος,ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης υπό την συνοδεία
πενήντα ανδρών θα ανέμενε επί του δικρότου «Ελλάς»
την άφιξη των Ναυάρχων της Γαλλίας και Μεγάλης Βρετανίας από το Ναύπλιο.(386)
Τις αιτιάσεις της Ελληνικής Κυβερνήσεως περί «συμβιβασμού»
της καταρρίπτει η απόκριση του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη προς τον Γάλλο Πλοίαρχο
Βαλλιάντ (Valliant)
(380):
«...Ο
Μιαούλης μ’εμήνυσε διά του
δοκίμου όστις ήτον είς το πλοιάριον μου το οποίον έφερε τον Φάλαγγαν εις το
δίκροτον η Ελλάς,ότι έμελλε να εκτελέση τον σκοπόν του,ότι δεν έδιδε διόλου πίστιν εις τους λόγους των Ρώσσων....»
Επιπλέον,η μαρτυρία του Γάλλου Πλοιάρχου Βαλλιάντ (Valliant) αποκαθιστά την
πραγματικότητα και επαληθεύει τα γραφόμενα του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,πως δεν
υπήρχε καμμία επιθυμία από την πλευρά των Ρώσσων να συναφθεί συμβιβασμός με την
πλευρά των Υδραίων.Ο ίδιος ο Βαλλιάντ (Valliant),αποπειράθηκε να μεταπείσει τον Ρώσο Ναυάρχο Ρικόρδ (Ricord) να μην επιτεθεί κατά
των Υδραίων, κατά την διάρκεια των συναντήσεων της 31 Ιουλίου 1831 & 01 Αυγούστου 1831.
Αναθεματισμός Κωνσταντίνου Κανάρη κατά Ανδρέα Μιαούλη
Η Ελληνική Κυβέρνηση,μέσω της προκηρύξεως,δεν παραλείπει να
επικροτήσει τον αναθεματισμό που εκστόμισε ο Μοίραρχος Κωνσταντίνος Κανάρης
κατά του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη.Ο Κωνσταντίνος Κανάρης,φορτισμένος από την τελική
τροπή των γεγονότων,επέδειξε ασέβεια προς το πρόσωπο του παλαιού συναγωνιστή
του αναφέροντας χαρακτηριστικά (387) :
«....είθε παραδοθή το όνομα του αυτουργού τοιαύτης πράξεως βαρβαρωτάτης
εις αιώνιον ανάθεμα...»
Η εφημερίδα «Απόλλων»,σε
έντονο ύφος,υπερασπιζόμενη το ήθος του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη,καταφέρετε
εναντίον του Κωνσταντίνου Κανάρη,καταλογίζοντάς του πως ενεργώντας «ώς πειθήνιο
όργανο» του Κυβερνήτου Ιωάννη Καποδίστρια, καταπάτησε τον ναυτικό όρκο τιμής
που είχε δώσει ενωπίον του Αντωνίου Κριεζή,το βράδυ της 15ης Ιουλίου 1831, ότι δεν πρόκειται να επιτεθεί κατ’
εντολή της Ελληνικής Κυβερνήσεως κατά των Συνταγματικών ή άλλων Αδελφών του
(κυρίως κατά της σχεδιαζόμενης κυβερνητικής επίθεσης κατά της Μάνης). Συνεπώς,για
τον συντάκτη της εφημερίδας «Απόλλων»
οι λόγοι επίορκου ανδρός ήταν λόγοι ήσσονος σημασίας.(390)
Το κοινόν της Ύδρας,στην προκήρυξη που εξέδωσε την 5ην Αυγούστου 1831 (Απόλλων,Έτος Α΄ 44-45,Τετάρτη 12 Αυγούστου
1831) καταφέρετε ομοίως με σκληρές εκφράσεις κατά του Κωνσταντίνου Κανάρη (392):
«...η αλήθεια θέλει θριαμβεύσει,και κατ’ευτυχίαν είς την παρούσαν
περίστασιν έχει μάρτυρας,όχι οποίους επικαλείται η εγκύκλιος,τον αδελφοκτόνον
και δόλιον Κανάρην, αλλά τιμίους και αμερόληπτους αξιωματικούς ξένων
Δυνάμεων...»
Επίλογος
Έν κατακλείδι,η προκήρυξη της Ελληνικής Κυβερνήσεως προσάπτει
την κατηγορία κατά των Υδραίων,πως κατέκαυσαν τα εθνικά πλοία λίγο προτού
καταφθάσουν στον Πόρο οι Ναύαρχοι της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας.Κατά
συνέπεια οι ενέργειες του Κοινού της Ύδρας και του Ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη
διέπονταν από δόλο και ιδιοτέλεια.Την εγκύκλιο υπογράφουν ο Κυβερνήτης της
Ελλάδος Ιωάννης Καποδίστριας και ο Γενικός Γραμματέας της Επικρατείας Νικόλαος
Σπηλιάδης.(387)
Τα γεγονότα του Πόρου εξώθησαν τελικώς τον Κυβερνήτη Ιωάννη
Καποδίστρια,ανήμερα της πυρπολύσεως των εθνικών πλοίων,να προκηρύξει την
σύγκλιση Εθνικής Συνέλευσης στο Άργος την 8η
Σεπτεμβρίου 1831.(382-383)
«...Ανώτεροι λόγοι μας υποχρεώνουν να συγκαλέσουμε όσον ταχύτερον
Εθνικήν Συνέλευσιν...
...Οι πληρεξούσιοι πρέπει να
ευρεθούν είς Άργος την 8 Σεπτεμβρίου διά να ενεργηθώσι τα εικότα κατά τους
συνήθεις τύπους...
..Έν Ναύπλιω την α΄Αυγούστου 1831
Ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας
Ο Γραμματεύς της επικρατείας
Ν.Σπηλιάδης»
Ο Αντώνιος Λιγνός, (Ιστορία της Νήσου Ύδρας,Τόμος Τρίτος,Τα προ
και μετά την εν Ναβαρίνω ναυμαχία-Τα Καποδιστριακά-Τα μέχρι της ελεύσεως του
Όθωνος,Αντωνίου Λιγνού,Διευθυντού του Ιστορικού Αρχείου Ύδρας, Αθήναι 1953,σελ224),ερμηνεύοντας
την ενέργεια του Καποδίστρια να συγκαλέσει Εθνική Συνέλευση αναφέρει
χαρακτηριστικά για την πολιτική ραδιουργία που χαρακτήριζε τις κινήσεις του:
«...Αλλά και οι Υδραίοι,πονηροί όπως και
αυτός(σημ:Καποδίστριας),έχοντες μάλιστα παρ’ευατοίς αριστείς αποφοίτους της
Φαναριώτικης Σχολής,δεν ηπατήθησαν.Εννοούν καλώς,ότι ή υπό του Καποδίστρια καλουμένη εθνοσυνέλευσις θα απηρτίζετο κατά
το πλείστον έξ αντιπροσώπων,την εκλογήν των οποίων θα επέβαλεν ατός δια της
πειθούς ή της βίας,όπως συνέβη διά την εθνοσυνέλευσιν του 1829,αντιπροσώπων
τους οποίους ονόμασαν τότε ξυλοποίητους,και εκάλεσαν και αυτοί τας κοινότητας
του Αιγαίου και της Μάνης να ενήργουν εκλογάς και να έστελλον του αντιπροσώπους
των είς Ύδραν,να εγίνετο έν Ύδρα η εθνοσυνέλευσις,με την ελπίδα ότι και άλλαι
κοινότητες ελευθεροφρονούσαι θα έστελλον είς Ύδραν τους αντιπροσώπους των’και
οι αντιπρόσωποι των ομοφρονουσών κοινοτήτων συνοιθροίζοντο έν Ύδρα...»
Ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας,για να αντιμετωπίσει τις
πολιτικές ενέργειες των Αντικαποδιστριακών να συγκαλέσουν Εθνικής Συνέλευση στην
Ύδρα για την εκλογή των δικών τους πληρεξούσιων αντιπροσώπων, επέβαλε την 14η Αυγούστου 1831 τον
ναυτικό αποκλεισμό του λιμένος της Ύδρας με την βοήθεια του προσφιλούς Ρώσσου
Ναυάρχου Ρικόρδ (Ricord). Οποιαδήποτε
απόπειρα συνδιαλλαγής μεταξύ του Κοινού της Ύδρας και του Κυβερνήτη Ιωάννη
Καποδίστρια απέτυχε παταγωδώς.Η νήσος παρέμεινε σε ναυτικό αποκλεισμό έως την
δολοφονία του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια την 27η Σεπτεμβρίου 1831,ημερομηνιά η οποία σηματοδότησε το
τέλος μιας ταραχώδους πολιτικής σχέσεως μεταξύ των Υδραίων και του Καποδίστρια.