hydraki


(hydraki:Διαδυκτιακὸς Δίαυλος Προβολῆς Μαγνητοσκοπίων-Εἰκονοληψιῶν τῶν Ἐθίμων-Ἠθῶν-Δρώμενων τῆς νήσου Ὕδρας (Υου tube)

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2015

Ὕδρα 1913-1921 Πρόσφυγες τοῦ Πρώτου Διωγμοῦ τῶν Ἑλλήνων ἐν Ὕδρα ( Θράκης - Νότιας Ρωσσίας)

Ὕδρα 1913-1921
Πρόσφυγες τοῦ Πρώτου Διωγμοῦ τῶν Ἑλλήνων ἐν Ὕδρα ( Θράκης - Νότιας Ρωσσίας)


Ἱστορική Ἀναδρομή


Μετά τό πέρας τῶν νικηφόρων Βαλκανικῶν πολέμων (Α΄& Β΄) διά τήν πατρίδα μας,ἡ Ἑλλάς γεωγραφικῶς εἶχε ἐξασφαλίσει τόν ἔλεγχο τῆς Δυτικῆς Θράκης καί εἶχε ἑδραιώσει τήν κυριαρχία τῆς εἰς τόν θαλάσσιον χῶρο τοῦ Αἰγαίου Πελάγους, ἐπιτυγχάνοντας τήν ἀνεξαρτησίαν τῶν νήσων τοῦ  Βορείου Αἰγαίου.

Ἀρχικῶς, ἡ Συνθήκη τοῦ Βουκουρεστίου, ἐν ἔτει 1913,εἶχε ἐπιδικάσει τήν περιοχή τῆς Δυτικῆς Θράκης εἷς το κράτος τῆς Βουλγαρίας, γεγονός πού προκάλεσε τίς ἔντονες ἀντιδράσεις τῶν Ἑλλήνων κατοίκων της, οἱ ὁποῖοι ἐξεγέρθησαν καί διακήρυξαν τήν αὐτονομία τῆς περιοχῆς σχηματίζοντας τήν προσωρινή Κυβέρνηση τῆς Θράκης.

Ὅμως, εἰς τό διπλωματικό ἐπίπεδο, ἡ Κυβέρνησις τῆς Ἑλλάδος, τηρώντας τούς ὅρους τῆς ὑπογραφείσας Συνθήκης τοῦ Βουκουρεστίου (Αὔγουστος 1913) ἀπέσυρε τίς διεκδικήσεις τῆς ἐπί τῶν ἐδαφῶν της, παραδίδοντας τήν εἰς τούς Βουλγάρους τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1913.

 Μετά τήν ὑπογραφή τῆς Συνθήκης τοῦ Βουκουρεστίου καί τόν διαμελισμό τῶν ἐδαφῶν τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας  εἰς τήν ἐπικράτεια τῆς Βαλκανικῆς χερσονήσου,πλεῖστοι Ὀθωμανοί πολίτες πού διέμεναν εἰς τίς περιοχές αὐτές,ἀκολούθησαν τόν δρόμο τῆς προσφυγιᾶς,ἐγκαταλείποντας τίς ἑστίες τούς προληπτικῶς,διά νά ἀποφύγουν τό ἐνδεχόμενο τυχόν ἀντιποίνων ἀπό τήν πλευρά τῶν στρατευμάτων τῶν ἀπελευθερωθέντων λαῶν.

Ὡς ἦτο φυσικό, ἡ ἀπώλεια τῶν ἐδαφῶν τῆς Βαλκανικῆς χερσονήσου ἀλλά καί τοῦ Αἰγαίου Πελάγους, προκάλεσε σφοδρότατες ἀντιδράσεις εἰς τούς κόλπους τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, ἡ ὁποία ἀρκέστηκε νά ἀνακαταλάβει τήν Ἀνατολική Θράκη ἀπό τούς Βουλγάρους τόν Ἰούλιο τοῦ 1913.

Τό κίνημα τῶν Νεοτούρκων,τό ὁποῖο ἤλεγχε τήν Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία,μετά τήν νέα διαμορφωθεῖσα κατάσταση,ἐστράφη πλέον κατά τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν (κυρίως Ἑλλήνων & Ἀρμενίων) πού διέμεναν εἰς τήν ὑπόλοιπη ἐπικράτειά της. Τήν ἴδια περίοδο δέ, παραμονές τῆς ἐνάρξεως τοῦ Ἅ΄Παγκοσμίου Πολέμου, ἡ Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία, μέσω τοῦ κινήματος τῶν Νεοτούρκων,συνέδεσε πλέον τήν ἐξωτερική πολιτική της  μέ τήν πολιτική παγγερμανισμοῦ τῆς Γερμανικῆς Αὐτοκρατορίας.

Πληθώρα Ἀξιωματικῶν του Γερμανικοῦ στρατοῦ, μετέβη ἔκτοτε εἰς τίς διάφορες περιοχές τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας καί ἐκμεταλλευόμενοι τό ἐθνικιστικό μένος τῶν Ὀθωμανῶν κατά τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν,ὑπό τήν σκέπη τοῦ συνθήματος «ἡ Τουρκία εἰς τούς Τούρκους», ἐξώθησαν τό κίνημα τῶν Νεοτούρκων νά διοργανώσει διωγμούς κατά τῶν Ἑλλήνων καί Ἀρμένιων ὑπηκόων τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας,οἱ ὁποῖοι καί διέθεταν μεγάλη οἰκονομική καί κοινωνική εὐμάρεια. Εἰς τίς σκέψεις τῶν Γερμανῶν Ἀξιωματικῶν ἐπιτελῶν, τό χριστιανικό στοιχεῖο τῆς περιοχῆς, θά δροῦσε ὑπέρ τῶν δυνάμεων τῆς Ἀντάντ εἰς τήν περίπτωσιν κατά τήν ὁποίαν θά ἐκδηλωνόνταν ἐπίθεσις τῶν Συμμαχικῶν Δυνάμεων κατά τῶν ἐδαφῶν τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας.

 Ἐν ἔτει 1914,ἡ εἰσήγησις τοῦ  Βρετανοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν σέρ Ἐντουαρντ Γκρέι νά παραχωρηθοῦν οἱ νῆσοι τοῦ Αἰγαίου Πελάγους εἰς τήν Ἑλλάδα, ἀποτέλεσε τήν αἰτία τῆς ἀπαρχῆς τοῦ συστηματικοῦ διωγμοῦ τῶν Ἑλλήνων τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης καί τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Ὑπό τίς ὑποδείξεις τῶν Γερμανῶν, οἱ Ὀθωμανοί προέβησαν εἰς τούς ἐκτοπισμούς τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν,εἰς ἐπιτάξεις καί βαριά φορολογία ἐπί τῶν περιουσιῶν τῶν Ἑλλήνων καί τῶν Ἀρμενίων πολιτῶν,καθώς καί εἰς τήν ἀναγκαστικήν ἐπιστράτευσιν τῶν ἀρρένων εἰς τά περιβόητα τάγματα ἐργασίας.

Οἱ Ἕλληνες ἐξαναγκάστηκαν βιαίως νά καταφύγουν εἷς τίς περιοχές τῆς Μακεδονίας διά νά διασωθοῦν,ὑπογράφοντας εἰς πλεῖστες περιπτώσεις ἐνυπόγραφες βεβαιώσεις πώς τίς Ὀθωμανικές Ἀρχές,πώς ἀναχωροῦσαν οἰκειοθελῶς ἀπό τήν ἐπικράτεια τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας.
  
Ἐπικεφαλῆς τῶν Ἀξιωματικῶν του στρατοῦ τῆς Γερμανικῆς Αὐτοκρατορίας,ἦτο ὁ Λίμαν φόν Ζάντερς,ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε καθήκοντα Γενικοῦ Ἐπιθεωρητού τοῦ Ὀθωμανικοῦ Στρατοῦ καί ὁ στρατηγός Ζέλεντορφ,ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε ἀντιστοίχως καθήκοντα Ἀρχηγοῦ  τοῦ Ὀθωμανικοῦ ἐπιτελείου στρατοῦ. Ὁ Λίμαν φόν Ζάντερς δέ,ἦτο αὐτός ὁ ὁποῖος εἰσηγήθηκε τήν ἐκδίωξη τῶν Ἑλλήνων ἀπό τίς περιοχές τῆς Θράκης, τῆς Βιθυνίας, τῆς Μυσίας,τῆς Τρωάδας καί τῆς Ἰωνίας’ περιοχές ἐποπτίας τοῦ Β΄καί Γ΄  Σώματος Στρατοῦ τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας.  

Κατά τήν διάρκεια τοῦ Πρώτου Διωγμοῦ (1913-1918),σύμφωνα μέ ἐκτιμήσεις τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως,ἐξορίστηκαν περίπου πεντακόσιες ἕως ἑπτακόσιες ἑξήντα ἕξι  χιλιάδες πρόσφυγες.Μετά τήν συνθηκολόγηση τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, μετά τό πέρας τοῦ Ἅ Παγκοσμίου Πολέμου, ἡ πλειονότητα τῶν προσφύγων τοῦ Πρώτου Διωγμοῦ ἐπέλεξε τόν δρόμο τῆς παλλινόστησης.

Κατά τήν δεύτερη φάση τοῦ Πρώτου Διωγμοῦ, ἐπακολούθησε ἡ ἐκτεταμμένη γενοκτονία τοῦ Ἀρμένικου στοιχείου τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας,ὅπου ἐφονεύθησαν ἐν συνόλω 1,5 ἑκατομμύρια Ἀρμένιοι πολίτες, ἐνῶ διωγμοί ὑπέστησαν Ἑλληνικοί πληθυσμοί εἰς τίς περιοχές τῶν Θρακικῶν καί Ἀσιατικῶν παράλιων καί νήσων τοῦ Μαρμαρά,τῆς Αἰολίδας ,τῆς Αἰγαιακῆς Καρίας ἀλλά καί τοῦ Εὔξεινου Πόντου,ὅπου καί σφαγιάσθησαν περί τούς τριακόσιους πενήντα χιλιάδες Ἕλληνες πολίτες.


Σύμφωνα μέ τά στατιστικά στοιχεῖα πού συγκέντρωσε τό Ὑπουργεῖο Περιθάλψεως διά τήν ἐπίμαχη προσφυγική περίοδο ἀπό ἔτους 1913 ἕως τό ἔτος 1920, εἰσῆλθαν εἰς τήν Ἑλλάδα, λόγω διώξεων περίπου ὀκτακόσιοι χιλιάδες πρόσφυγες.Παράλληλα καταγράφονται ὅλες οἱ περιοχές τῆς Βαλκανικῆς χερσονήσου,τῆς Νότιας Ρωσσίας (Εὔξεινος Πόντος) καί τῆς Μικρᾶς Ἀσίας,ἐκ τίς ὁποῖες ἐξορίστηκαν ἤ ἐκδιώχθηκαν Ἕλληνες λόγω τῶν πολιτικῶν καί πολεμικῶν ἐξελίξεων:


Πηγή:Ἡ περίθαλψις τῶν προσφύγων 1917-1920 : Δυτική Θράκη, Ἀνατολική Θράκη, Μικρά Ἀσία,Βόρειος Ἤπειρος,Ἀνατολ.Μακεδονία,Νότιος Ρωσία,Πόντος Ρουμανία, Δωδεκάνησσα. Ἐν Ἀθήναις: Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου Κώνστ. Ι. Θεοδωροπούλου, 1920 (σελ 5-6)

«….Ἕλληνες Διωχθέντες καί Προσφύγοντες εἰς τό Ἐλεύθερον κράτος
Μέχρι σήμερον τό Ὑπουργεῖον τῆς Περιθάλψεως,ἐν Ἀθήναις,συνεχίσαν τήν Ἀνωτάτην Διεύθυνσιν Περιθάλψεως ἐν Θεσσαλονίκη,περιέλαβεν ὑπό τήν πρόνοιαν αὐτοῦ τους ἑξῆς πρόσφυγας κατά χρονολογική σειράν.
Α΄.Ἀπό τάς Ἐπαρχίας ἐκείνας τάς ὁποίας ἡ Συνθήκη τοῦ Βουκουρεστίου,καίτοι κατεχομένας ὑπό τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ,περιήγαγεν εἰς τήν Βουλγαρίαν (Ξάνθης,Δεδέ-Ἀγάτς, Γκιουμουλτζίνης,Πόρτο-Λαγό,Στρωμνίτσης,Μελενίκου κλπ) (1913)
Β΄.Ἀπό τήν Βουλγαρικήν Θράκην καί αὐτήν τήν Βουλγαρίαν (1913)
Γ.Ἀπό τήν Τουρκικήν Θράκην (1914)
Δ.Ἀπό τήν Μικρᾶν Ἀσίαν (1912-1914)-(ἔντασις Μάϊος-Σεπτέμβριος 1914)
Ε΄.Ἀπό τήν Βόρειον Ἤπειρον (1915-1916)
Στ΄.Ἀπό τήν Ἀνατολικήν Μακεδονίαν (1916)
Ζ΄.Ἀπό τήν Βουλγαρίαν (μετά τήν ἀπελεθεύρωσιν τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας κάτοικοι αὐτῆς ἀπαχθέντες,ὡς ὅμηροι,καί κάτοικοι τῆς Νέας Βουλγαρίας,ὡς εἶχε δημιουργηθῆ κατά τόν ΕὐρωπαΪκόν πόλεμον (1918)
Η΄.Ἀπό τήν Τουρκίαν (κάτοικοι τῆς Θράκης καί τῆς Μ.Ἀσίας διαπεραιωθέντες εἰς Βουλγαρίαν πρό τῆς κηρύξεως τοῦ πολέμου παρ’αὐτῆς,ἐναντίον τῶν Συμμάχων,καί κατερχόμενοι εἰς Ἑλλάδα (1918)
Θ.Ἀπό τήν Νότιαν Ρωσσίαν (κάτοικοι τῆς Ν.Ρωσσίας καί Πόντιοι ἐγκατασταθέντες ἐκεῖ πρό καί μετά τήν κήρυξιν τοῦ πολέμου ὑπό τῆς Τουρκίας ἐναντίον τῶν Συμμάχων,ἕνεκα τῆς ἐπαναστάσεως ἐν Ρωσσία (1919)
Ι.Ἀπό τήν Ρουμανίαν.Ἀπό τάς ἐπαρχίας αἵτινες ἀπετέλεσαν θέατρον πολέμου (1919)
ΙΑ΄Ἀπό τήν Μικρᾶν Ἀσίαν (καταστροφή Ἀϊδινίου)(1919)
ΙΒ΄.Ἀπό τήν Ἰταλοκρατούμενην Μικρᾶν Ἀσίαν (1919)
ΙΓ΄.Ἀπό τήν Αἴγυπτον (αἰχμάλωτοί του Ἀγγλικοῦ Στρατοῦ οἵτινες συνελήφθησαν ὑπηρετοῦντες εἰς τόν Τουρκικόν στρατόν)
ΙΔ’ .Εἰς τούτους δέον νά προστεθῶσιν οἱ ἀπό τοῦ 1910 καί ἐντεῦθεν προσφεύγοντες Δωδεκανήσιοι,κατά περιόδους,εἰς τήν Ἑλλάδα,ἕνεκα τῶν ἐκεῖ πολιτικῶν γεγονότων.
Κατά ταῦτα οἱ προσφυγόντες εἰς τό Ἑλληνικόν Βασίλειον ἀνῆλθον εἰς 800 χίλ.περίπου,οἱ δέ τυχόντες βοηθείας παρά τοῦ Κράτους εἰς 450 περίπου χιλιάδας…»



Ὕδρα 1914.Πρῶτο κύμα Προσφύγων (Θράκη) ἐν τῇ νήσω Ὕδρα.


Ἐν ἔτει 1914,Ἕλληνες πρόσφυγες τῶν περιοχῶν τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης κατέφυγαν ὡς θύματα τοῦ Πρώτου Διωγμοῦ εἰς τήν νῆσον Ὕδραν.Συγκεκριμένα,σύμφωνα μέ τήν ἔκθεση τῆς Ὑπηρεσίας Περιθάλψεως τῆς νήσου Ὕδρας πρός τό ἁρμόδιον Ὑπουργεῖον Περιθάλψεως ,τήν 8ην Ὀκτωβρίου 1914, κατέφθασαν μέ τό ἀτμόπλοιο «Βιργινία» ἐν συνόλω ἑξακόσιοι  δέκα  Ἕλληνες τῆς Θράκης,οἱ ὁποῖοι κατέλυσαν εἰς ἑξήκοντα τέσσερις οἰκίες τῆς πόλεως. Διά τήν σίτισιν καί τήν κάλυψιν τῶν πρώτων ἀναγκῶν τους,τό Ἑλληνικό κράτος παρεῖχε εἰς τούς πρόσφυγες μηνιαῖον βοηθητικόν ἐπίδομα,ἐνῶ παράλληλα κάλυπτε τά ἔξοδα διαμονῆς τούς ,πληρώνοντας τά ἐνοίκια των οἰκιῶν εἰς τίς ὁποῖες διέμεναν.

Ἕνεκα τῆς οἰκτρῆς οἰκονομικῆς καταστάσεως τῆς νήσου Ὕδρας,εἰς λίαν σύντομον χρονικόν διάστημα,ἡ πλειοψηφία τῶν προσφύγων ἐκ Θράκης,ἀνεχώρησε πρός ἄλλους προορισμούς τῆς Ἑλληνικῆς ἐπικράτειας πρός ἐξέρευσιν ἐργασίας.Ἐν κατακλείδι ἀπό τό πρῶτο κύμα ἀφίξεως προσφύγων,παρέμειναν εἰς τήν Ὕδραν ἑκατόν δύο (102) πρόσφυγες,οἱ ὁποῖοι ἐξακολουθοῦσαν νά διαμένουν εἰς δεκατέσσερις συνολικῶς οἰκίες.


Πηγή:Ἡ περίθαλψις τῶν προσφύγων 1917-1920 : Δυτική Θράκη, Ἀνατολική Θράκη, Μικρά Ἀσία,Βόρειος Ἤπειρος, Ἀνατολ. Μακεδονία,Νότιος Ρωσία,Πόντος,Ρουμανία, Δωδεκάνησσα. Ἐν Ἀθήναις: Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου Κώνστ. Ι. Θεοδωροπούλου,1920 (σελ.114-115)

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.428)


«Ἀπόσπασμα τῆς Ἐκθέσεως τῆς Ὑπηρεσίας Ὕδρας
Τήν 8ην Ὀκτωβρίου 1914 ἔτους ἀπεβιβάσθησαν ἐνταύθα διά τοῦ ἀτμοπλοίου «Βιργινία» ἑξακόσιοι δέκα (610) πρόσφυγες προερχόμενοι ἐκ διαφόρων μερῶν τῆς Θράκης’ ἅπαντες οὗτοι ἐγκατεστάθησαν ἐντός της πόλεως Ὕδρας καί εἰς ἑξήκοντα τέσσαρα (64) οἰκήματαπαρείχετο δ’αὐτοῖς μηνιαῖον ἐπίδομα πρός διατροφήν τῶν (τριακοντάλεπτον εἰς τούς ἐνηλίκους καί δεκαπεντάλεπτον εἰς τούς ἀνηλίκους) ἐπληρώνετο τό ἐνοίκιόν των οἰκημάτων καί παρείχετο εἰς αὐτούς ἰατρική περίθαλψις διά τούς πρόσφυγος ἰατροῦ Γεώργιου Παραφεντίδου,τοποθετηθέντος πρός τοῦτο ὑπό τού Σου Ὑπουργείου,ὡς καί φάρμακα,ἐκ τῶν ἐν λόγω προσφύγων Θράκης,πολλοί κατά διαφόρους ἐποχάς λόγω τῆς ἐλλείψεως ἐργασίας ἐνταύθα,ἀνεχώρησαν ἐντεῦθεν καί ἐγκατεστάθησαν εἰς ἄλλας πόλεις τοῦ Κράτους,παραμένουσι δέ μέχρι σήμερον ἐνταύθα περί τούς ἑκατόν δύο (102) ἐκ τῶν ἄνω ἐκ Θράκης προσφύγων,καί δί’οὖς χρησιμοποιοῦνται περί τάς (14) δεκατέσσαρις οἰκίαι…»



Προβλήματα & παράπονα εἰς τήν διανομή ἐπιδομάτων εἰς τούς πρόσφυγας

Τρεῖς μηνές μετά τήν πρώτη ἐγκατάσταση προσφύγων εἰς τήν  νῆσον Ὕδραν,καταγράφεται ἡ πρώτη ἀναφορά εἷς τόν ἔντυπο τύπον τῆς ἐποχῆς διά τά προβλήματα διαβίωσης πού αὐτοί ἀντιμετώπιζαν.Σύμφωνα λοιπόν,μέ δημοσίευμα τῆς ἐφημερίδος Σκρίπτ,εἰς τό φύλλον τῆς 28ης Ἰανουαρίου 1915, κατά τήν διάρκεια διανομῆς ἐπιδόματος εἰς τούς πρόσφυγες προκλήθη θλιβερό περιστατικό καθυβρίσεως καί διαπομπεύσεως τεσσάρων προσφυγικῶν οἰκογενειῶν,παρά τοῦ Γραμματέως Εἰρηνοδικῶν τῆς νήσου Ὕδρας, ὁ ὁποῖος ἀρνήθη  νά διανείμει τό πενιχρό κρατικό ἐπίδομα,ἰσχυριζόμενος πώς τά μέλη τῶν ἐν λόγω οἰκογενειῶν δέν ἐδικαιοῦντο νά λάβουν τό  συγκεκριμένο ἐπίδομα δίοτι ἤσαν ἄξια πρός ἐργασία.

Εἰς τό περιστατικό παρενέβη διά νά κατευνάσει τά πνεύματα και νά ἀποσοβήσει τά χειρότερα ὁ Ἀστυνόμος τῆς νήσου,ἐγκαλώντας τόν Γραμματέα Εἰρηνοδικῶν νά ἀσκήσει ὀρθῶς τά καθήκοντά του.

Τό συγκεκριμένο περιστατικό, προκάλεσε τήν ἀντίδραση τῶν θιγόμενων προσφύγων,οἱ ὁποῖοι συνέστησαν Ἐπιτροπή διά νά μεταβοῦν εἰς τήν πρωτεύουσαν ἐν προκειμένω νά συναντηθοῦν μέ τόν Πρωθυπουργό τῆς Ἑλλάδος διά νά ἐκθέσουν τά παράπονά τους.


Πηγή:Ἐφημερίδα Σπρίπτ,Φύλλον 28ης Ἰανουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»


Ὕδρα,Ἰανουάριος (Τοῦ ἀνταποκριτοῦ μας)
Πρό ἡμερῶν ἐντός του ἐνταύθα κοινοτικοῦ καταστήματος  καί ἐνωπίον της Ἐπιτροπῆς πρός διανομήν τῶν βοηθημάτων εἰς τός ἐνταύθα ἐγκατεστημένους δυστυχεῖς πρόσφυγας, συνέβη λυπηρόν ἐπεισόδιον, τό ὁποῖον πολύ ἐλύπησε τήν ἡμετέραν κοινωνίαν καί τοῦτο διότι αἴτιος τοῦ ἐπεισοδίου εἶναι ὁ ἐνταύθα νεαρός Εἰρηνοδικῶν Γραμματεύς. Τήν ἡμέραν τῆς διανομῆς τοῦ ἐπιδόματος τέσσαρες οἰκογένειαι προσφύγων ἀνέμενον νά λάβωσι καί αὑταί τό ἀσήμαντον ἐπίδομα τό ὁποῖον ἡ Κυβέρνησις ἔχει κανονίσει ὁπόταν ὁ εἰρηνοδικῶν Γραμματεύς ἤρχισε νά ὑβρίζη αὐτούς δια να τούς προτρέπη νά ἐργασθῶσιν ἀφοῦ εἶνε εἰς θέσιν αίν ά μή ἀναμένωσιν ἀπό τήν Κυβέρνησιν, ἀφοῦ μάλιστα γνωρίζουσι καί διαφόρους τέχνας. Ὁ κ. ἀστυνόμος ἠθέλησε νά καθησυχάση τόν γραμματέα καί πρό πάντων νά τόν πείση ὅτι οἱ ἄνθρωποι αὐτοί δέν ἤσαν ἐκεῖνοι τούς ὁποίους αὐτός ἐνόμιζεν, ἀλλά καί τόν κ. Ἀστυνόμον ὡς ἐπληροφορήθημεν,τόν διέταξε νά φροντίζη διά τά καθήκοντά του.
Λυπούμεθα ὅτι ὁ κ.Γραμματεύς εἶνε πολύ νεαρός καί δέν τοῦ ἐπιτρέπεται νά ἐξάπτεται τόσον γρήγορα,διά τοῦτο καλόν θά ἦτο ὁ κ. ἐπί τῆς Δικαιοσύνης ὑπουργός νά τοῦ δώση ἕνα καλό μαθηματάκι, αίν ά τόν διδάξη πώς πρέπει νά φέρεται πρός τούς πολίτας καί μάλιστα εἰς τούς δυστυχεῖς αὐτούς πρόσφυγας οἱ ὁποῖοι χάριν τοῦ πατριωτισμοῦ ἀφήκαν τάς  περιουσίας των καί τά πάντα. Πληροφορούμεθα ὅμως ὅτι  ἀνεχώρησεν ἐπιτροπή ἐκ τῶν ἐνταύθα προσφύγων ὅπως παρουσιασθή ἐνωπίον του κ.Πρωθυπουργοῦ καί ἐκθέση εἰς αὐτόν τά τοῦ ἐπεισοδίου.
Δέν ἀρκεῖ δέ ὅτι οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ὑποφέρουν φοβερά, διότι δυστυχῶς ἡ νῆσος μας οὔτε καλλιεργήσιμους τόπους ἔχει,οὔτε ἐργασίας διά νά ἐργασθῶσιν, ἀλλά καί αὐτό τό ἐξευτελιστικόν βοήθημα τό ὁποῖον τούς παραχωρεῖ ἡ Κυβέρνησις δέν τούς δίδεται κανονικῶς, ὁσάκις δέ γίνεται διανομή πάντοτε ἀκούονται παράπονα ἐκ μέρους τῶν προσφύγων.Ὀρθόν δέ κρίνομεν ὅπως συστήσωμεν εἰς τήν Ἐπιτροπήν ἴνα κανονίση κάπως καλίτερον τά τῆς διανομῆς καί μή ἀκουσθῶσι πλέον παράπονα προσβάλοντα ἄλλως τέ περισσότερον αὐτούς.Εἰς προσεχῆ ἀνταπόκρισιν θέλομεν ἐκτενῶς δημοσιεύση πώς διάγουν ἐνταύθα οἱ πρόσφυγες….»(Ἔφεδρος)


Τήν ἰατρικήν περίθαλψιν καί φροντίδα τῶν προσφύγων,σύμφωνα μέ τήν ἀναφορά τῆς Ἐπιτροπῆς Ὑγείας τῆς νήσου Ὕδρας, εἶχε ἀναλάβει, ὁ διοριζόμενος παρά τοῦ Ὑπουργείου Περιθάλψεως,ἐπίσης πρόσφυγας ἰατρός Γεώργιος Παραφεντίδης.Ὁ διορισμός ὅμως τοῦ συγκεκριμένου ἰατροῦ,φαίνεται πώς προκάλεσε τήν ἀντίδρασιν ἑνός ἐκ τῶν Ὑδραίων ἰατρῶν (δέν κατονομάζεται),όπως κατήγγειλε μέ νέο ἄρθρο του,ὁ ἀνταποκριτής τῆς ἐφημερίδος «Σκρίπτ».(Σ.Σ: Τό ἐπίθετό του ἰατροῦ εἰς τήν ἀνταπόκρισιν τῆς ἐφημερίδος ἀναφέρεται ὡς Παραφεγγίδης ἀντί Παραφεντίδης).

Πηγή:Ἐφημερίδα Σπρίπτ,Φύλλον 31ης Ἰανουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»

«..Ὕδρα.Ἰανουάριος (Τοῦ ἀνταποκριτοῦ μᾶς) Μεταξύ των ἐκδιωχθέντων ὑπό τῶν βαρβάρων Τούρκων προσφύγων συγκαταλέγεται καί ὁ ἰατρός κ.Γ.Παραφεγγίδης ἄριστος ἐπιστήμων τόν ὁποῖον ἡ κοινωνία μᾶς ἐξετίμησε διότι πάντοτε εἶνε πρόθυμος καί δεικνύει πρός τούς ἀσθενεῖς θαυμαστήν προσοχήν.Ὡς ὅμως πληροφορούμεθα,εἰς τῶν ἐνταύθα ἰατρῶν μᾶς βλέπων ὄχι καί μέ τόσην καλήν διάθεσιν τήν πρόοδόν του,ἤρχισε τάς διαβολᾶς καί ραδιουργίας ἅς πάντοτε ἀρχίζει ὁσάκις βλέπει ἄλλον προοδεύοντα.Διά τοῦτο τοῦ συνιστῶμεν ἄν εἶνε ὀλίγον εὐλαβέστερος,ἄλλως θά εὔρωμεν εἰς τήν ἀνάγκην νά τόν ξεσκεπάσωμεν διά νά μάθη ἡ κοινωνία τῆς νήσου μᾶς ποῖος εἶνε.Συμβουλεύομεν δέ τόν κ. Παπαφεγγίδην ὄπως ἐξακολουθήση μέ τόν αὐτόν ζῆλον καί ἐπιμελείαν τό καθῆκον του, πάντοτε δέ θά μᾶς εὔρη πρόθυμους ὁπόταν μᾶς χρειασθῆ…»(Ἔφεδρος)


Ἀναφορές περί διακρίσεων κατά τῶν προσφύγων ἐν  Ὕδρα


Ἡ ἄφιξις τῶν προσφύγων τῶν περιοχῶν τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης εἰς τήν Ἑλλάδα,κατά τήν διάρκεια τοῦ Πρώτου Διωγμοῦ τό 1914,ὤθησε ὡς εἰπώθηκε παραπάνω,τήν Ἑλληνικήν Κυβέρνησιν νά ἀναλάβει μέριμνα δια να θεσπίσει τήν καταβολή βοηθητικοῦ ἐπιδόματος συνολικοῦ ὕψους δέκα λεπτῶν ἀνά ἄτομο διά τήν ἐξασφάλιση τῶν βιοποριστικῶν ἀναγκῶν τους.

Εἰς τήν Ὕδραν,ὑπεύθυνη γιά τήν καταβολή τοῦ προσφυγικοῦ ἐπιδόματος ἦτο τριμελής Ἐπιτροπή,μέλη τῆς ὁποίας ἤσαν ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητος τῆς νήσου Ὕδρας (Ἀντώνιος Δ.Λιγνός),ὁ Ἀστυνόμος  Ὕδρας (ἀνθυπασπιτής Χωροφυλακῆς Ἀθανάσιος Κατσελίδης) καί ὁ Εἰρηνοδίκης.Ὅμως,λόγω τῆς πενιχρῆς οἰκονομικῆς καταστάσεως εἰς τήν ὁποίαν εἶχαν περιέλθει οἱ πρόσφυγες ἐξαιτίας τῆς ἀπώλειας τῶν περιουσιακῶν τους στοιχείων κατά τήν διάρκεια τοῦ βίαου ἐκπατρισμοῦ τους,ἡ διανομή τοῦ ἐλάχιστου αὐτοῦ προσφυγικοῦ ἐπιδόματος δέν ἀρκοῦσε διά τήν κάλυψη τῶν ἀναγκῶν τους.Δια τον λόγον αυτόν,ὁρισμένοι ἐξ’ αὐτῶν ἐπεδίωκαν νά ἀσχοληθοῦν εἰς διάφορες ἐργασίες διά νά ἐπιτύχουν τήν βελτίωση τοῦ βιοτικοῦ τους ἐπιπέδου.

Εἰς τόν ἀντίποδα,ἡ ἐπαγγελματική ἐνασχολῆσις ὁρισμένων προσφύγων,εἶχε ὡς ἀποτελέσμα ἡ Τριμελής Ἐπιτροπῆς νά ἠρνέιτο τήν καταβολή τοῦ βοηθητικοῦ ἐπιδόματος πρός αὐτούς, μέ τό αἰτιολογικό πώς οὗτοι ἤσαν ἱκανοί πρός ἐργασίαν καί βιοπορισμόν.Ἡ ἄρνησις τῆς Ἐπιτροπῆς προκαλοῦσε ὡς ἦτο φυσικόν ἔνταση εἰς τούς κόλπους τῶν προσφύγων,οἱ ὁποῖοι ἐξέφραζαν ἐντόνως τά παράπονά τους θεωρώντας πώς ἀδίκως ἐστεροῦντο τήν καταβολή τοῦ ἐπιδόματος.

Ὁ Ὑδραῖος ἀνταποκριτής τῆς ἐφημερίδος «Σκρίπτ» (ὑπογράφει χρησιμοποιώντας τό ψευδώνυμο «Ἔφεδρος») κατέγραψε πρῶτος τα προβλήματα πού ἀντιμετώπιζαν οἱ πρόσφυγες εἰς τό φύλλο τῆς 28ης Ἰανουαρίου 1915. Ἐπανερχόμενος μέ νέα ἀνταπόκρισή του,εἰς τό φύλλον τῆς 22ας Φεβρουαρίου 1915 ,συγκεκριμενοποιεῖ τίς καταγγελίες τού εἰς τήν περίπτωση  μιᾶς νεαρᾶς κορασίδας,ἡ ὁποία ἁμά τή ἀφίξει τῆς ἐν τῇ νήσω,ἀσχολήθη ὡς ὑπηρέτρια εἰς τήν οἰκίαν τοῦ Ἀστυνόμου Ὕδρας,διά διάστημα ἑνός πενταμήνου,ἐωσότου ἀσθένησε βαρέως,μέ κίνδυνο νά ἀπωλέση τήν ζωή της.Κατόπιν ἰατρικῶν ἐξετάσεων, ἐσυστήθη εἰς τήν νεαράν νά ἀποφύγη οἱανδήποτε ἐξαντλητικήν ἐργασίαν ἕνεκα τῆς βεβαρημένης καταστάσεώς της.Ὅμως,ἡ προτέρα ἐπαγγελματική ἐνασχόληση τῆς νεαρῆς προσφυγοπούλας,ὤθησε τήν Τριμελῆ Ἐπιτροπή εἰς τήν ἀπόφαση νά μήν τῆς καταβάλλει τελικῶς τό βοηθητικό ἐπίδομα’ ἐπίδομα τό ὁποῖο ἐλάμβανε κατά τήν διάρκεια πού αυτή ἀπασχολεῖτο ὡς ὑπηρέτρια προτοῦ ἀσθενήση.

Εἰς τόν ἐπίλογο τῆς ἀνταποκρίσεώς του,ὁ συντάκτης τοῦ ἄρθρου καλεῖ τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιτροπῆς καί Πρόεδρο τῆς Κοινότητος Ὕδρας νά ἀναλάβει δράση διά νά ἐπιλύσει τά προβλήματα καί τίς στρεβλώσεις πού εἶχαν προκύψει εἰς τήν καταβολή τοῦ ἐπιδόματος, διετυπώνοντας τήν βαρύτατη καταγγελία,ἡ ὁποία ἦτο καί κοινή πεποίθησις καί διαπίστωσις  εἰς τίς τάξεις τῶν προσφύγων,πώς ἡ καταβολή τοῦ ἐπιδόματος χορηγεῖτο ἐπιλεκτικῶς εἰς ἡμετέρους.

Ἡ μομφή ἐπιρρίπτετο κυρίως εἰς τόν Γραμματέα τῆς Κοινότητος τῆς νήσου Ὕδρας,καί ὄχι εἰς τόν Πρόεδρό της,διά πλημμέλη ἄσκηση τῶν καθηκόντων του,διότι ὄφειλε ὡς Γραμματεύς  νά ἐνημερώνει τά λοιπά μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς διά τήν πραγματικήν κατάστασιν τῶν προσφύγων.

 Πηγή:Ἐφημερίδα Σπρίπτ,Φύλλον 22ας Φεβρουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»

«..Ὕδρα,Φεβρουάριος (Τοῦ ἀνταποκριτοῦ μᾶς) Ὅπως καί ἄλλωστε ἐγράψαμεν ὅτι ὁπόταν γίνεται ἡ διανομή τοῦ Κυβερνητικοῦ βοηθήματος εἰς τούς δυστυχεῖς πρόσφυγας,πάντοτε ἀκούονται παράπονα ἐκ μέρους αὐτῶν, διά τῆς σημερινῆς δέ ἀνταποκρίσεως μᾶς ἐρχόμεθα ν’ἀποδείξωμεν αὐτά.Τήν παρελθοῦσαν ἑβδομάδα ἐγένετο ἡ διανομή τῶν ἀποσταλέντων βοηθημάτων ἐκ μέρους τῆς ἐπιτροπῆς,ἀπαρτιζομένης ὡς πάντες γνωρίζομεν ἀπό τόν κ. Εἰρηνοδίκην,τόν κ.Πρόεδρον τῆς Κοινότητος καί τόν κ.Ἀστυνόμον. Καί κατά τήν διανομήν αὐτήν παρουσιάσθη σάν τ’αὐτά ἐμπόδια ἠκούσθησαν παράπονα’παράπονα ὅμως δίκαια καί τά ὁποῖα οὐδείς λαμβάνει ὑπ’ὄψει του, προσβάλλον τάαδε αὐτούς τούς ἰδίους.Ἀκούσατε καί σχηματίσατε ἰδέαν ἄν ἔχωμεν δίκαιον νά προβαίνωμεν εἰς τήν δημοσίευσιν διά τοῦ τύπου, ἀφοῦ ἀφέθησαν οἱ δυστυχεῖς εἰς τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.
Ἅμα τή ἐγκαταστάσει τῶν ἐνταύθα, ὁ κ.Ἀστυνόμος προσέλαβεν ὡς ὑπηρέτριαν τοῦ μίαν κόρην πρόσφυγα,ὑπηρετήσασαν παρά τήν οἰκία τοῦ ἐπί πέντε ὁλόκληρους μήνας.
Πρό καιροῦ ἡ κόρη ἠσθένησε σοβαρῶς καί παρ’ὀλίγον ν’ἀπέθνησκεν ὡς τοῦτο ἐβεβαίωσαν οἱ ἐπισκεφθέντες αὐτήν ἰατροί.
Μετά τήν ἀνάρρωσιν τῆς ἐσυμβουλεύθη παρά τῶν ἰατρῶ νά μήν ἀναλάβη ὑπηρεσίαν κοπιώδη καθ’ὅσον εἶνε πολύ ἐξηντλημένη καί δυνατόν τ’ἀποτελέσματά της νά μήν εἶνε εὐχάριστα.Ἡ τοιαύτη βεβαίωσις τῶν ἰατρῶν τήν ἠνάγκασε νά μένη ἐν τῇ οἰκία της ἡ δυστυχής καί ἄνευ ἐργασίας,ν’ἀναμένη δέ τά δέκα λεπτά ἅ ἡ Κυβέρνησις τούς ἔχει κανονίση δί’ἕκαστον ἄτομον.Τήν ἡμέραν ὅμως πού παρουσιάσθη αὐτή νά λάβη τό βοήθημά της ἐδήλωθη εἰς  αὐτήν ὅτι δέν δικαιοῦται βοηθήματος καθ’ ὅσον τυγχάνει ὑπηρέτρια ἐν τῇ οἰκία  ἐμπόρου συμπολίτου μας.Κατάπληκτος ἡ δυστυχής ἤκουσε τήν δήλωσιν αὐτήν τῆς ἐπιτροπῆς,ἀναχωρήσασα ἄπρακτος καί μέ τήν σκέψιν νά εὔρη ἐργασίαν,διότι ἄλλως θ’ ἀποθάνη τῆς πείνης.
Τώρα τό ζήτημα εἶνε τό ἑξῆς.Ἐπί πέντε μήνας πού διετέλει ὑπηρέτρια παρά τή οἰκία τοῦ κ. Ἀστυνόμου ἐδικαιοῦτο τοῦ βοηθήματος λαμβάνουσα τοῦτο μάλιστα πρώτη,ἀφ’ ἧς ὅμως ἡμέρας ἐδήλωσεν εἰς αὐτόν ὅτι λόγω ὑγείας δέν τῆς ἐπιτρέπουν ν’ἀναλάβη καί πάλιν τήν πρώτην της ὑπηρεσίαν,κόπτεται τό βοήθημα.
Ἀποροῦμεν,μά τόν Θεον,τι εἴδους ἀποφάσεις εἶνε αὑταί.Κύριε ρασοφόρε ἀναποκριτά,μήπως νομίζεις καί αὐτό συκοφαντίαν;Ἀφοῦ ἐπιθυμεῖς νά προστατεύης τά τοπικά μας συμφέροντα διατί δέν ἀναγράφεις τό ζήτημα τοῦτο αίν ά ἐκθέσεις τήν καθαράν ἀλλά πικρᾶν πάντοτε ἀλήθειαν.Μήπως φοβᾶσαι; Προτιμᾶς λοιπόν νά ἀδικοῦνται τά δυστυχῆ αὐτά πλάσματα καί ἀφοῦ ἔχεις γνῶσιν τοῦ πράγματος νά ἀδιαφορῆς;  Ἤ μήπως πρόκειται νά πολιτευθῆς προσεχῶς καί θέλεις τούς ψηφοφόρους σου νά μή τούς πικράνης;
Ἔχομεν πεποίθησιν ὅτι ὁ ἀξιότιμος Πρόεδρός μας θά θελήση νά φέρη τό ζήτημα εἰς πρώτην συνεδρίασιν ἐνώπιόν της ἐπιτροπῆς αίν ά δοθῶσιν εἰς τήν δυστυχῆ αὐτήν κόρην τά κρατηθέντα χρήματα.Ἀφοῦ δέ ἐλήφθη μέτρον ὅπως εἰς τούς ἐργαζομένους μή παραχωρῆται βοήθημα νά γείνη γενικόν,ὄχι ἄλλοι νά λαμβάνουν καί ἄλλοι ἐπειδή περιῆλθον εἰς δυσμένειαν νά ἐκδιώκωνται.Μᾶς ἀνέφερον ὅτι ἐνῶ ἐδόθη σημείωμα διά πρόσωπα ἐργαζόμενα ἐν τούτοις ἐδόθη τό βοήθημα,πώς συμβαίνει τό τοιοῦτον ἀποροῦμεν.
Καλόν θά ἦτο ὁ κ.γραμματεύς τῆς ἡμετέρας κοινότητος,ὁ ὁποῖος εἶνε εἰς θέσιν νά γνωρίζη τά πράγματα,νά εἰσηγῆται εἰς τόν κ.Πρόεδρον μᾶς τά ζητήματα,οὕτως ὥστε ὅταν συνεδριάζουν νά ἀναπτύσση τό ζήτημα διά ν’ἀποδειχθῆ ἡ ἀλήθεια καί μή συμβαίνουν ἔκτροπα προσβάλοντα τήν ἀξιοπρέπειαν τοῦ σεβαστοῦ μας Προέδρου.Κύριε Θεοφίλου ἀναλάβατε ὑμεῖς τουλάχιστον τήν προστασίαν τῶν δυστυχῶν αὐτῶν ἀνθρώπων,ὁ ὁποῖος εἶσθε εἰς θέσιν ὡς ἐκ τῆς ὑπηρεσίας σας νά γνωρίζετε πᾶν ζήτημα σχετικόν μέ τούς πρόσφυγας..»(Ἔφεδρος)



Ἀντεγκλήσεις μεταξύ των ἀνταποκριτῶν τῶν ἐφημερίδων «Σκρίπτ» καί «Πρωϊνη» ἐξ’ ἀφορμῆς τοῦ προσφυγικοῦ ζητήματος ἐν  Ὕδρα και ἡ πολιτική ἐκμετάλλευσίς του.

Τά δημοσιεύματα τοῦ ἀνταποκριτοῦ τῆς ἐφημερίδος «Σκρίπτ» εἰς τήν Ὕδραν, προκάλεσαν τήν ἀντίδρασιν τοῦ ἀντιστοίχου ἀνταποκριτοῦ τῆς ἐφημερίδος «Πρωϊνῆ»,ὁ ὁποῖος διά τῆς πένας τούς κατηγόρησε τόν ἀρθρογράφο «Ἔφεδρο» πώς διά τῆς γραφῆς τοῦ κατηγοροῦσε καί σπίλωνε ἀδικώς σεβάστες προσωπικότητες τῆς Ὑδραϊκῆς κοινωνίας ,ὁρμώμενος ἀπό τά προβλήματα πού ἀντιμετώπιζαν οἱ πρόσφυγες ἐν Ὕδρα κατά τήν διαδικασία διανομῆς τοῦ βοηθητικοῦ ἐπιδόματος.

 Ἡ φαινομενική σύγκρουσις μεταξύ των δύο ἀνταποκριτῶν τῶν ἐφημερίδων μέ φόντο τό προσφυγικό,τῆς φιλοβασιλικῆς ἐφημερίδος «Σκρίπτ» εἰς τήν ὁποίαν ἀρθρογραφοῦσε ὁ «Ἔφεδρος» καί τῆς Φιλοβενιζελικῆς ἐφημερίδος «Πρωϊνῆ» τοῦ Ὑδραίου Πέτρου Γιάνναρου ἐκδότου της ἐφημερίδος καί πολιτευτού τῆς βενιζελικῆς παρατάξεως,ὑποδηλώνει ἐμμέσως τήν ταραχώδη πολιτική κατάσταση εἰς τήν ὁποίαν εὐρίσκετο ἡ χώρα.Εἰς τίς ἀρχές τοῦ 1915 ὁρκισθῆκε ἡ Ἀνορθωτική Κυβέρνησις τοῦ Δημήτριου Γούναρη,μετά τήν παραίτηση τῆς Κυβερνήσεως τοῦ Ἐλευθερίου Βενιζέλου λόγω πολιτικῶν διαφορῶν εἰς τά θέματα τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς τῆς χώρας μέ τόν Βασιλέα Κωνσταντῖνο τόν Α΄.

Σημείωσις: Ἐλλείψη περαιτέρω πηγῶν,δέν δύναται νά διαπιστωθεῖ ἡ ὀρθότητα τῶν καταγγελομένων τῶν δύο πλευρῶν.

Πηγή:Ἐφημερίδα Σπρίπτ,Φύλλον 27ης Φεβρουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»

«..Ὕδρα,Φεβρουάριος (Τοῦ ἀνταποκριτοῦ μας).Μετ’ ἀπορίας μεγάλης ἀνέγνομεν τά ἐν τῇ φιλτάτη «Πρωϊνή» δημοσιευθέντα παρά τοῦ ἐνταύθα διαμένοντος μονίμου ἀνταποκριτοῦ της.Καί πρώτον θέλομεν ἐξετάσει διά ποῖον λόγον ὁ κ. ἀνταποκριτής,ἐνῶ εἶνε ξένος ἐντελῶς πρός τόν τόπον,καί ἀγνοεῖ βεβαίως τό ἠθικόν ἑκάστου συμπολίτου μας, πώς αὐτός εὑρέθη πρόθυμος νά σπεύση ν’ἀπαντήση καί νά μᾶς κατηγορήση ὅτι διά τῶν δημοσιευθεισῶν ἀνταποκρίσεων μᾶς ἠθέλομεν νά συκοφαντήσωμεν σεβαστά ἐν τῇ νήσω μᾶς πρόσωπα.
Δηλῶ ἐπισήμως εἰς τόν κ.ἀνταποκριτήν ὅτι ἐξ’ὅσων ἐγώ ἐδημοσίευσα μέχρι σήμερον εἰς τό «Σκρίπτ» ἅς διαψευσθῆ τά ἐλάχιστον καί τότε θά εἶμαι προθυμος νά ζητήσω συγγνώμην ἀπό τά σεβαστά πρόσωπα διά τά γραφέντα,ἀλλά μέ τήν ὑποχρέωσιν εἰς τήν δημοσιευθησομένην ἀνταπόκρισιν νά τεθῆ τό ὄνομά του τό πραγματικόν,ὅπως θά πράξω ἐγώ εἰς μελλούσας ἀνταποκρίσεις,διά νά μάθη ὁ κ. ἀνταποκριτής ὅτι, ὅτι γράφω στηρίζωμαι ἐπί γεγονότων ἀληθεστάτων,καί εἶμαι εἰς θέσιν πολύ σοβαρώτερα ζητήματα νά δημοσιεύσω, ὥστε νά πεισθῆ ὁ κ.ἀνταποκριτής ὅτι ἡ ἰδέα πού ἐσχημάτισε διά τά σεβαστά πρόσωπα εἶνε ἐσφαλμένη.Ἔχωμεν δέ εἰς χείρας μᾶς ἐπίσημα ἔγγραφα που πιστοποιοῦν τήν δράσιν ἑνός ἑκάστου ἐξ ‘ὅσων ἐκατηγορήσαμεν.
Πῶς λοιπόν αὐτός εὑρέθη τόσον πρόθυμος νά μᾶς ἐξυβρίση διά φράσεων μή ἐπιτρεπόμενων εἰς ἄνθρωπον περιβεβλημένον μάλιστα τό μοναχικό ἔνδυμα,διότι ἄν ὁ κ. ἀνταποκριτής θέλει ν’ἀρχισωμεν ἀγώνα πρέπει ἤ νά παραιτηθῆ τῆς θέσεως ἥν κατέχει,διότι δέν πιστεύω ν’ἀγνοῆ ὅτι ἀπαγορεύεται εἰς τούς δημοσίους ὑπαλλήλους νά δημοσιογραφοῦν ἤ νά λάβη τήν ἄδειαν τῆς Α.Σ διότι καθό καλόγηρος θά ἐξαρτᾶται βεβαίως παρ’αὐτοῦ.
Νομίζομεν ὅτι ὁ προϊστάμενος τοῦ εἶνε συμπολίτης μας καί εἶχε δικαιώματα νά μᾶς ἐλένξη διά τήν ἀνακρίβειαν τῶν δημοσιευθέντων,ἐπειδή ὅμως εἶνε γνήσιος Ὑδραῖος καί γνωρίζει ὅτι τά γραφέντα εἶνε ἀληθέστατα δέν προέβη,πώς λοιπόν αὐτός θέλει νά μᾶς ἀνακατεύεται εἰς τοπικά ζητήματα καί δέν κοιτάει τήν δουλίτσα του,πού εὑρέθη ἡ περίστασις νά οἰκονομηθῆ ὑπό τῆς ἀνορθωτικῆς Κυβερνήσεως.Ἀποροῦμεν δέ πώς ὑβρίζει ἀνθρώπους τούς ὁποίους ἀγνοεῖ ἐντελῶς καί δηλώνει ὅτι θά μᾶς ξεσκεπάση διότι εἶνε εἰς θέσιν. Εὐτυχῶς δέν φοροῦμεν ράσα διά νά ἔχωμεν τοιοῦτον φόβον,αὐτός ἄν θέλει εἴμεθα πρόθυμοι νά τόν ξεσκεπάσωμεν διά νά καμαρώση ὁ ἀνορθωτικός Ὑπουργός τῶν Ἐκκλησιαστικῶν καί τῆς Δημοτικῆς Ἐκπαιδεύσεως ὅτι οἱ νεοδιορισθέντες ἐπί τῆς Ὑπουργίας τοῦ ὑπάλληλοι ἔχουν δικαιώματα νά δημοσιογραφοῦν καί νά ἐπεμβαίνουν εἰς τά τοπικά ζητήματα.Ἐν τέλει τοῦ κάμνωμεν γνωστόν καί τόν συμβουλέυομεν ὅτι ὅταν ἑτοιμάζει τά σχέδια τῶν ἀνταποκρίσεών του νά μή τά ρίπτη ὁπουδήποτε,διότι κατά σατανικήν σύμπτωσίν μου ἐνεχείρησαν ἕνα τεμάχιον τῆς ἀνταποκρίσεώς του ἑτοιμασθείσης ἐπί σχεδίου καί τό ὁποῖον θέλω χρησιμοποιήσει ὅποτε μοί χρειασθῆ,διά νά τοῦ μάθω τόν χορόν «πώς τό τρίβουν τό πιπέρι τοῦ διαβόλου οἱ καλογέροι»…»(Ἔφεδρος)



Ἡ οἰκονομική ὕφεσις τῆς νήσου  Ὕδρας,αἰτία φυγῆς τῶν προσφύγων τῆς Θράκης


Τό πῶς ἐλήφθη ἐπισήμως ἡ πολιτική ἀποφάσις ἐκ μέρους τῶν κρατικῶν ἀρχῶν νά ἀποσταλλοῦν πρόσφυγες  εκ τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης εἰς τήν Ὕδραν εἶναι ἄγνωστον. Πιθανότατα ὁ ἀριθμός τῶν Ἑλλήνων προσφύγων κατανεμήθηκε μέ ποσόστωση εἷς τίς διάφορες πόλεις καί νήσους τῆς ἐλεύθερης Ἑλλάδος.Πάντως,οὔτε εἰς τίς ἐπίσημες ἀναφορές τοῦ ἁρμόδιου Ὑπουργείου Περιθάλψεως ,ὄυτε εἰς τήν ἔκθεσιν τῆς Ἐπιτροπῆς Περιθάλψεως τῆς νήσου Ὕδρας,αναγράφεται πώς κατέληξαν τελικώς εἰς τήν Ὕδραν. Ὁμοίως, οὔτε  εἰς τίς ἀνταποκρίσεις τῆς ἐφημερίδος «Σκρίπτ» ἀναφέρεται κάτι σχετικό.

Τό μόνο βέβαιο ἦτο πώς ἡ νῆσος Ὕδρα,τήν δεδομένη χρονική περίοδο ἐμαστίζετο ἀπό βαρύτατη οἰκονομική ὕφεση λόγω τῆς στάσεως ἐμπορίου εἰς τόν κλάδον τῆς σπογγαλιείας καί κατά συνέπεια δέν διέθετε εἰς τόν κοινωνικόν ἱστό της,τις κατάλληλες ὑποδομές νά ἀπορροφήσει τίς προσφυγικές ροές τῶν Ἑλλήνων τῆς Θράκης.

Χαρακτηριστική εἶναι ἡ ἀναφορά τῆς  6ης Φεβρουαρίου 1915, τῆς ἐφημερίδος «Σκρίπτ» διά τήν ἔλλειψιν σίτου,ἡ ὁποία ἐπαρατηρεῖτο εἰς τήν νῆσον, καθ’ὅτι οἱ ἀποθῆκες τῶν ἐμπόρων Στρουμπούλη καί Πινότση εἶχαν στερέψει παντελῶς.

Πηγή:Ἐφημερίδα Σπρίπτ,Φύλλον 6ης Φεβρουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»

«…Ἐλλεῖψις σίτου,Ὕδρα 3 Φεβρουαρίου (Ἐκτάκτου ἀνταποκριτοῦ μας).Εὐχῆς ἔργον θά ἦτο ἴνα ἔλθη εἰς τήν νῆσον μᾶς ἐν πλοῖον σίτου καθόσον αἵ ἐνταύθα ἀποθῆκαι τῶν σιτεμπόρων Στρουμπούλη καί Πινότση εἶνε κεναί καί τούτου ἕνεκεν ἡ πόλις μᾶς ἤρχισε νά αἰσθάνεται τήν ἔλλειψιν ταύτην..» (Θ.Μ.Τ)

Ἡ δεύτερη κύρια αἰτία φυγῆς τῶν προσφυγῶν ἐκ τῆς νήσου Ὕδρας,ἦτο ἡ τραχιά φύση τῶν θαλασσίων ἐπαγγελμάτων πού συσχετίζοντο κυρίως μέ τόν κλάδο τῆς σπογγαλιευτικῆς βιομηχανίας.Συγκεκριμένα,ἐν ἔτει 1919,ἡ Ὑπηρεσία Περιθάλψεως τῆς πόλεως τοῦ Πειραιῶς καταγράφοντας,εἰς τήν ἐτήσιαν ἀναφορά της πρός τό Ὑπουργεῖον Περιθάλψεως,τήν κατάστασιν πού ἐπικρατοῦσε  εἰς τόν τομέα τῆς ἐργασιακῆς ἀπασχόλησης τῶν προσφύγων, ἀναφέρει πώς τό πρότερο βιοτικό καί οἰκονομικό ἐπίπεδο διαβίωσης τῶν περισσοτέρων ἐξ αὐτῶν δέν τούς ἐπέτρεπε νά ἐργασθοῦν εἰς τόν σπογγαλιευτικόν στόλον τῆς νήσου.


Πηγή:Ἡ περίθαλψις τῶν προσφύγων 1917-1920 : Δυτική Θράκη, Ἀνατολική Θράκη, Μικρά Ἀσία Βόρειος Ἤπειρος,Ἀνατολ.Μακεδονία,Νότιος Ρωσία,Πόντος,Ρουμανία, Δωδεκάνησσα. Ἐν Ἀθήναις: Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου Κώνστ. Ι. Θεοδωροπούλου, 1920 (σελ.100-101)


«Πειραιεύς.Ἀπόσπασμα τῆς ἐκθέσεως τῆς Ὑπηρεσίας Πειραιῶς.Κεφάλαιον Δ΄.Ἐργασία
…Ἀρκετοί παραμένουν  εἰσέτι ἄεργοι καί δή ἐκ τῶν ἐκ Ρωσσίας προσφύγων λόγω τοῦ ὀλιγοχρόνου της ἐν Πειραιεῖ ἐγκαταστάσεως αὐτῶν εἴτε δίοτι δέν δύνανται νά ὑποβάλλωνται εἰς βαρείαν καί πολύωρον κοπιώδη ἐργασίαν ὡς ζήσαντες ὑπό ἄλλους χρηματολογικούς ὅρους καί ἄλλας τυπικᾶς συνθήκας,τοῦτο παρετηρήθη καί εἰς τούς πρόσφυγας τούς ἐγκατασταθέντες ἐν Αἰγίνη,Ὕδρα καί Σπέτσαις…»




Ὕδρα 1919.Δεύτερο κύμα Προσφύγων  (Νότια Ρωσσία) ἐν τῇ νήσω Ὕδρα.

 Τέσσερα ἔτη μετά τό πρῶτο κύμα προσφυγῶν ἐκ τῶν περιοχῶν τῆς Θράκης,κατέφθασαν διά τοῦ ἀτμοπλοίου «Πατρίς» τήν 9ην Ἀπριλίου 1919,Ἕλληνες πρόσφυγες ἐκ τῶν περιοχῶν τῆς Ρωσσίας.Ὁ συνολικός ἀριθμός τῶν νέων προσφύγων ἀνῆλθε εἰς τούς τετρακόσιους πεντήκοντα ἕξι.Ἀρχικῶς,ὅπως καί κατά τό πρῶτο προσφυγικό κύμα τῶν Ἑλλήνων τῆς Θράκης, ἡ Ἐπιτροπή Περιθάλψεως τῆς νήσου Ὕδρας κατανέμεινε τούς πρόσφυγες εἰς τριάκοντα πέντε οἰκίες ἐντός της πόλεως τῆς νήσου,ἐνῶ παρά τοῦ Ἑλληνικοῦ Δημοσίου χορηγήθηκαν βοηθητικά ἐπιδόματα διά τήν σίτισιν καί τήν στέγασιν τῶν προσφύγων.

Τήν ἰατρική περίθαλψη τῶν προσφύγων ἀνέλαβε ὁ Ὑδραῖος ἰατρός καί Πρόεδρος τῆς Κοινότητος τῆς νήσου Ὕδρας Ἀντώνιος Δ.Λιγνός,ἐνῶ τό Ἑλληνικό κράτος ἔλαβε τήν μέριμνα νά χορηγήσει ἐπίδομα εἰς ἕν ἱερέα διά τήν τέλεσιν τῶν θρησκευτικῶν καθηκόντων τῶν προσφύγων.

Ἀπό τό δεύτερο κύμα προσφύγων παρέμειναν τελικῶς εἰς τήν  Ὕδραν διακόσιοι εἴκοσι τρεῖς πρόσφυγες οἱ ὁποῖοι διέμεναν πλέον εἰς εἰκοσί μία οἰκίες τῆς πόλεως.

Πηγή:Ἡ περίθαλψις τῶν προσφύγων 1917-1920 : Δυτική Θράκη, Ἀνατολική Θράκη, Μικρά Ἀσία,Βόρειος Ἤπειρος, Ἀνατολ. Μακεδονία,Νότιος Ρωσία,Πόντος,Ρουμανία, Δωδεκάνησσα. Ἐν Ἀθήναις: Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου Κώνστ. Ι. Θεοδωροπούλου, 1920 (σελ.114-115)

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.431)


«…Διά τοῦ ἀτμοπλοίου «Πατρίς» καταπλεύσαντος ἐνταύθα τήν 9ην Ἀπριλίου 1919 ἀπεβιβάσθησαν ἐνταύθα 442 πρόσφυγες ἐκ Ρωσσίας,μετά παρέλευσιν ὀλίγων ἡμερῶν  ἀφίχθησαν καί ἕτεροι 14 πρόσφυγες ἐκ Ρωσσίας ἐν ὄλω 456 πρόσφυγες,οἵτινες ἐγκατεστάθησαν παρά τῆς ἄνω Ἐπιτροπῆς ἐντός της πόλεως Ὕδρας,εἰς τριάκοντα πέντε (35) οἰκίας ἐπιταχθείσας παρά τοῦ Δημοσίου,δί’ἅς πληρώνεται τό κανονισθέν μίσθωμα,εἰς τούς ἐν λόγω πρόσφυγας παρέχεται καθημερινῶς συσσίτιον,ἄρτος,καί μηνιαῖον ἐπίδομα,ἰατρική περίθαλψις παρεχομένη παρά τοῦ ἐνταύθα ἰατροῦ Ἀντωνίου Λιγνοῦ διορισθέντος πρός τοῦτο ἐκ μέρους τού Σου Ὑπουργείου,ὤ καί φάρμακα.
Ἐκ τῶν ἐν λόγω προσφύγων παλιννόστησαν ἐν Ρωσσία περί τούς 176,ἐγκατεστάθησαν περί τούς 46 εἰς ἄλλα μέρη τῆς Ἑλλάδος,ἕνδεκα (11) ἀπεβίωσαν,καί 28 ἐστρατεύθησαν, παραμένουσι δέ σήμερον ἐνταύθα συμπεριλαμβανομένων καί τῶν 28 στρατευθέντων διακόσιοι εἴκοσι τρεῖς (223) πρόσφυγες,δί’οὖς χρησιμοποιοῦνται περί τάς 21 οἰκίαι.
Παρέχεται δέ εἰδικόν ἐπίδομα εἰς ἕνα Ἱερέα ἐκ δραχμῶν τριάκοντα (30) μηνιαίως…»


Σύμφωνα δέ,μέ τό ἀπόσπασμα τῆς ἐκθέσεως τῆς Ὑπηρεσίας Περιθάλψεως Πειραιῶς,τό πρῶτο τετράμηνό του 1919 (ἕως τόν Ἀπρίλιον) μετακινήθηκε ἐκ τοῦ Πειραιῶς μία ἀκόμη οἰκογένεια προσφύγων εἰς τήν νῆσον Ὕδραν.Ἡ συγκεκριμένη οἰκογένεια συγκαταλέγετο εἷς της οἰκογένειες πού ἐκδιώχθηκαν ἀπό τίς περιφέρειες τῆς Βουλγαρίας καί τῆς Τουρκίας. (σελ 91)

Βάσει τῶν ἐπίσημων στατιστικῶν στοιχείων τοῦ Ὑπουργείου Περιθάλψεως,ἐν συνόλω κατέφυγαν εἰς τήν Ἑλληνικήν Ἐπικράτεια ἐννιά χιλιάδες δεκαπέντε Ἕλληνες πρόσφυγες, συνεπεία τοῦ Ρωσσοτουρκικοῦ πολέμου(1917-1918),τοῦ Ρωσσικοῦ Ἐμφυλίου πολέμου πού ἀκολούθησε μετά τήν ἑδραίωση τοῦ κινήματος τῶν Μπολσεβίκων, ἀλλά καί τῶν διωγμῶν πού ὑπέστησαν οἱ Ἑλληνικοί πληθυσμοί τῆς χερσονήσου τῆς Κριμαίας,ἐκ τῶν ὑποστηρικτῶν τοῦ κινήματος τῶν Μπολσεβίκων,ἕνεκα τῆς στρατιωτικῆς συμμέτοχης τριῶν μεραρχιῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ στρατοῦ εἰς τήν  Ἐκστρατεία τῆς Κριμαίας ἤ Μεσημβρινῆς Ρωσίας (1918-1919), εἰς τό πλευρό τῆς Γαλλίας,μέλους τῆς συμμαχίας τῆς Ἀντάντ, κατόπιν ἀποφάσεως (Ἰούνιος 1918) τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως τοῦ Ἐλευθερίου Βενιζέλου .Εἰς τήν Ὕδραν κατεγράφησαν ἑκατόν ἐννενήκοντα ἕξι ἄτομα.Βέβαια, ἡ Ἐπιτροπή Περιθάλψεως Ὕδρας εἰς τήν ἔκθεσίν της, ἀνέφερε πώς ἐν τέλει παρέμειναν συνολικῶς διακόσια εἴκοσι τρία ἄτομα.


Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921 (σέλ 58)

«…Συνεπεία τοῦ Μπολσεβικοῦ διωγμοῦ,κατά τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1919,ἐξετοπίσθη μέρος τῶν ἐν Νοτίω Ρωσία ἀπό τοῦ Ρωσοτουρκικοῦ πολέμου καί ἐντεῦθεν ἐγκατεστημένων Ἑλλήνων, οἵτινες κατέφυγον εἰς Ἑλλάδα.Ὁ ἀριθμός τούτων ἀνῆλθεν εἰς 9.015, ἐνεκατεστάθησαν δέ εἰς τά κάτωθι μέρη:

Διοικητικαί Περιφέρειαι      
Ἄτομα
Σύρος  
366
Πράβιον
99
Χίος  
300
Πειραιεύς  
2.608
Ἴμβρος
5
Λήμνος
95
Ναύπλιον
12
Αἴγινα  
277
Ἀθῆναι  
426
Κεφαλληνία  
140
Τρίκαλα
320
Βόλος
1.153
Μυτιλήνη  
251
Θεσσαλονίκη
1.473
Ὕδρα  
196
Λαύριον
858
Σπέτσαι
436
Σύνολον
9015



Τρίτη Περίοδος περιθάλψεως τῶν προσφύγων ἐν Ἑλλάδι.Δράσις τοῦ Ὑπουργείου Περιθάλψεως


Οἱ ἀφίξεις τῶν προσφύγων τῶν περιοχῶν τῆς Νότιας Ρωσσίας ἀλλά καί ἡ διόγκωση τῶν προσφυγικῶν ροῶν τῶν Ἑλληνικῶν πληθυσμῶν ἀπό τίς γειτνιάζουζες τῆς νῦν Ἑλληνικῆς Ἐπικράτειας περιοχές,(Θράκη,Βαλκάνια,Νότια Ρωσσία,Μικρά Ἀσία)ὤθησαν τήν Ἑλληνική Κυβέρνηση  νά ἱδρύση τό Ὑπουργεῖο Περιθάλψεως,τό ὁποῖο προέβη εἰς τήν ὀργάνωσιν καί τόν συντονισμόν παροχῶν ἰατρικῆς καί φαρμακευτικῆς περιθάλψεως εἰς τούς πρόσφυγες, καταβολῆς βοηθητικῶν ἐπιδομάτων,ἀλλά καί διοργανώσεως καθημερινῶν συσσιτίων διά τήν ἱκανοποίησιν τῶν ἀναγκῶν τῶν μέσω τοῦ Πατριωτικοῦ Ἱδρύματος.


Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.71-72)

«..Τρίτη περίοδος (Ὑπουργεῖον Περιθάλψεως)
Ἡ Τρίτη περίοδος σημειοί τήν πλήρην ἐξέλιξιν τῆς περιθάλψεως ἐν Ἑλλάδι,διά τῆς ἱδρύσεως τοῦ Ὑπουργείου τῆς Περιθάλψεως γενομένης διά Διατάγματος τῆς 8ης Ἰουλίου 1917.Τό χαρακτηριστικόν εἶναι,ὅτι ἡ περίθαλψις προσέλαβεν ἐξαιρετικήν πλέον ἔκτασιν, ἀνατεθείσης εἰς τήν ἁρμοδιότητα τοῦ Ὑπουργείου Περιθάλψεως καί τῆς μερίμνης περί τῶν οἰκογενειῶν τῶν ἐφέδρων καί θυμάτων πολέμυο,εἴτα δέ καί τῆς περιθάλψεως πάσης ἄλλης κατηγορίας προσφύγων εἰς τούς παντοειδεῖς πρόσφυγας,ἰδρύθησαν ὑπηρεσίαι ἐν Θεσσαλονίκη,Ἀθήναις,Πειραιεῖ,Βόλω,Λέσβω,Χίω,Σάμω,Κρήτη,Λαυρείω,κλπ.
Πλήν τῆς Μακεδονίας,τήν ὑπηρεσίαν ταύτην ἀνέλαβον εἰς τά ἄλλα μέρη οἱ Γενικοί Διοικηταί καί Νομάρχαι,βοηθούμενοι καί ὑπό τῶν ἐκασταχου ἐπιτροπῶν περιθάλψεως.Ἡ περίθαλψις συνίστατο εἰς τήν,πλήν τῶν ἄλλων,παροχήν ἐπιδόματος ἐκ 30 λεπτῶν ἡμερησίως διά τά μεμονωμένα ἄτομα,διά τάς οἰκογένειας δέ 30 λεπτῶν ἡμερησίως διά τό πρώτον μέλος,25 λεπτῶν διά τό δεύτερον καί 20 λεπτῶν δί’ἕκαστον μέλος πέρας τῶν τριῶν.Φυσικῶ τῷ λόγω,τό ἐπίδομα τοῦτο παρείχετο εἰς πρόσφυγας ἀπόρους καί οὔχι εἰς ἐργαζόμενους καί κερδίζοντάς τα πρός τό ζῆν.
Παρεκτός τῶν ἐπιδομάτων αὐτῶν,ἀναφέρομεν ὅτι ἰδρύθησαν συσσίτια ἐν Ἀθήναις,Πειραιεῖ, Θεσσαλονίκη,Μυτιλήνη,Χίω,Σάμω,εἴτα δέ μετά τήν κάθοδον τῶν ἐκ Ρωσσίας προσφύγων, ἰδρύθησαν καί ἕτερα ἐν Βόλω,Αἰγίνη,Ὕδρα,Σπέτσαις,Λαυρείω,Ἀργοστολίω,Κρήτη,Σμύρνη, Ἀνατολική Μακεδονία καί ἀλλαχοῦ….»


Πηγή:Ἡ περίθαλψις τῶν προσφύγων 1917-1920 : Δυτική Θράκη, Ἀνατολική Θράκη, Μικρά Ἀσία,Βόρειος Ἤπειρος, Ἀνατολ. Μακεδονία,Νότιος Ρωσία,Πόντος,Ρουμανία, Δωδεκάνησσα. Ἐν Ἀθήναις: Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου Κώνστ. Ι. Θεοδωροπούλου, 1920


«…Συσσίτιον
Τό ἄρθρον 5 τοῦ ἀπό 8 Ἰουλίου 1917 Ν.Δ τοῦ κυρωθέντος διά Νόμου 752 «περί τῆς περιθάλψες τῶν προσφύγων» ἔλεγε: «Δία τήν διατροφήν τῶν προσφύγων χορηγεῖται χρηματικόν ἐπίδομα ἤ τροφή ἐκ συσσιτίου,ἐπί τούτω συνιστωμένου ἤ διά γενικωτέραν ἀνάγκην λειτουργοῦντος,εἴτε καί ἀμφότερα.
Ἡ ὑπηρεσία ἔχουσα ὑπ’ὄψει τῆς τήν λόγω τῆς πολεμικῆς περιόδου ἀκρίβειαν τῶν τροφίμων καί τήν δυσκολία τῶν προσφύγων,ὅπως ἀνταποκρίνωνται εἰς τάς βιωτικᾶς τῶν ἀναγκας παρέσχεν ἀμφότερα,ἤτοι καί τό χρηματικόν ἐπίδομα καί συσσίτιον.Διά τοῦ Πατριωτικοῦ Ἱδρύματος ἴδρυσεν ἐν Ἀθήναις,Πειραιεῖ καί πλείσταις ἄλλαις πόλεσι συσσίτια διά τήν γενικωτέραν ἀνάγκην τοῦ λαοῦ λειτουργοῦντα,εἰς ἅ περιελήφθησαν καί οἱ πρόσφυγες. Εἰς τά συσσίτια ταῦτα ἀνέλαβε νά πληρώνη τό Ὑπουργεῖον ἑκάστην εἰς πρόσφυγα χορηγουμένην μερίδα μέ ἠλαττωμένην τήν τιμήν.Τό περί πλέον ἤ ἐπληρώνετο παρά τῶν προσφύγων,οἵτινες ἤσαν ἐφωδιασμένοι διά τῶν ἐπί τούτω δελτίων ἤ ἐπεβάρυνε τό Πατριωτικόν ἵδρυμα εἰς οὐ τήν ἁρμοδιότητα ὑπήγοντο τά συσσίτια ταῦτα.
Ἀργότερα ἵδρυσε τό Ὑπουργεῖον ἴδια συσσίτια τουθ’ὅπερ ἐγενικεύθη κατά τήν ἄφιξιν τῶν ἐκ Ρωσσίας προσφύγων.Οὕτω σύν τοῖς ἄλλοις ἱδρύθη καθαρῶς προσφυγικόν συσσίτιον ἐν Λαυρίω,Ὕδρα,Σπέτσαις,Αἰγίνη,Ἀργοστόλιω κλπ..τά συσσίτια ταῦτα ἤσαν εἰς παροχήν καί ποιότητα τροφῆς πολύ ἀνώτερα.Διότι ὡς ἐσημειώθη καί ἀλλαχοῦ του παρόντος οἱ ἐκ Ρωσσίς πρόσφυγες ἔτυχον ἐξαιρετικῆς περιθάλψεως.Τά ὡς ἄνω συσσίτια λειτουργοῦντα μέχρι σήμερον κανονικώτατα παρέσχον τροφήν καθημερινῶς εἰς 5-6 χιλιάδας προσφύγων…»




ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΥΔΡΑΣ


Πίνακες  Ἐξόδων  Περιθάλψεως τῶν προσφύγων ἐν Ὕδρα (1916-1921)

Δαπάναι περιθάλψεως προσφύγων

Λεπτομερής πίναξ τῶν καταβληθέντων ἀπό τοῦ 1917 μέχρι τέλους τοῦ πρώτου ἑξαμήνου του 1921 τακτικῶν προσφυγικῶν ἐπιδομάτων

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.148)

Ἐπιτροπή Ὕδρας
Ἔτος 1919: 60.000,00
Ἔτος 1920: 50.000,00


Πίναξ τῶν δαπανηθέντων διά χορηγίαν δωρεάν εἰς τούς πρόσφυγας φαρμάκων

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.155)

Ἐπιτροπή Ὕδρας
Ἔτος 1919: 3.118,50
Ἔτος 1920:   622,50


Σύνολο περιθαλπουσῶν οἰκογενειῶν

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.509-513)


Ταμεῖον Ὕδρας

 Σύνολο περιθαλπουσῶν οἰκογενειῶν

Σύνολο ἀτόμων
Ποσόν
Χρῆσις 1916
-
-
-
Χρῆσις 1917
6
30
3.440,60
Χρῆσις 1918
-
-
-
Χρῆσις 1919
228
1.140
123.000,00
Χρῆσις 1920
-
-
-
Χρῆσις 1921
-
-
-
Σύνολο
234
1.170
126.440,60



Κατάστασις.Ἐμφαίνουσα τά πληρωθέντα εἰς περιθαλψιούχους χρηματικά ποσά κατά μήνα καί κατά ταμεῖα,κατά τά ἔτη 1916,1917,1918,1919,1920

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.534)


Ταμεῖον Ὕδρας
1916
480,00
Ταμεῖον Ὕδρας
1917
420,00
Ταμεῖον Ὕδρας
1918
3.240,00
Ταμεῖον Ὕδρας
1919
360,00
Ταμεῖον Ὕδρας
1920
360,00
Σύνολον

4.860,00




Περιφέρειες Μικρᾶς Ἀσίας ἐκ τῶν ὁποίων κατέφυγαν πρόσφυγες ἐν Ὕδρα

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.479,480,481,482, 483,484,486)


Τόπος διανομῆς ἐν Ἑλλάδι
Περιφέρεια εἰς Ἑλλάδα καταφυγόντων Προσφύγων

Οἰκογένειαι
Ἄτομα
Ὕδρα
Κυδωνιῶν
-
-
Ὕδρα
Φωκῶν
-
-
Ὕδρα
Κρήνης (Τσεσμέ)
-
-

Ὕδρα
Περγάμου
-
-
Ὕδρα
Καραβούρνων
-
-
Ὕδρα
Μαινεμένης
-
-
Ὕδρα
Βρυούλων (Ἐπί συνόλου 396 οἰκογενειῶν καί 1.803 προσφύγων)

26
102




Κατανομή παλιννοστησάντων ὁμογενῶν προσφύγων εἰς τήν Ἑλληνικήν Μικρασίαν μέχρι 1ης Ἰανουαρίου 1921 (μέρος τῶν ὁποίων εἶχαν καταφύγει ἐν Ὕδρα)


Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921,Κεφάλαιον Ά,Ἡ ἐξέλιξις τοῦ συστήματος τῆς περιθάλψεως.Ἰδιωτική δράσις-Κρατική ἐνέργεια (σέλ.307,400)

Πίναξ Παλιννοστησάντων ὁμογενῶν προσφύγων εἰς τήν Ἑλληνικήν Μικρασίαν μέχρι 1ης Ἰανουαρίου 1921

Ἄυξων Ἀριθμός
Περιφέρειαι
Παλλινοστήσαντες
1
Βρυούλλων
5.500
2
Σμύρνης –Βρυούλλων
2.500
3
Κρήνης
30.000
4
Μαινεμένης
3.500
5
Κυδωνιῶν
22.000
6
Καραβούρνων
9.000
7
Φωκῶν
11.000
8
Δικελή-Περγάμου
12.500
9
Σμύρνης
4.500
10
Ἀξαρίου
8.500
11
Ἀδραμυττίου
10.000
12
Κασαμπά,Μαγνησίας,Θειρῶν,Ὀδεμησίου,Βανδηρίου
7.000

Σύνολον
126.000

Οἱ πρόσφυγες προσῆλθον κατά τόν Βαλκανικόν καί παγκόσμιον πόλεμον,συνεπεία τῶν διωγμῶν,συμφώνως πρός τούς σχετικούς διαβιβαστικούς πίνακας τῆς Πατριαρχικῆς Ἐπιτροπῆς.Εἶχον δέ καταφύγει εἰς τάς Ἀθήνας,Πειραιᾶ,Θεσσαλονίκην,Πράβιον,Καβάλλαν, Αἰτωλοακαρνανίαν,Τρίκκαλα,Βόλον,Φθιωτιδοφωκίδα,Ἀργολιδοκορινθίαν,Ἀρκαδίαν, Πάτραν, Ὕδραν,Κέρκυραν,Αἴγιναν,Εὔβοιαν,Λέσβον,Χίον, Κεφαλληνίαν,Ἰωάννινα , Φλώριναν, Φιληάτας,Σαμοθράκην,Ἴμβρον,Θήβας,Σάμον,Χαλκιδικήν, Τένεδον, Καϊλαρία, Ἰκαρίαν.


ΠΗΓΕΣ:

Πηγή:Ἐφημερίδα Σπρίπτ,
Φύλλον 28ης Ἰανουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»
Φύλλον 31ης Ἰανουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»
Φύλλον 6ης Φεβρουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»
Φύλλον 22ας Φεβρουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»
Φύλλον 27ας Φεβρουαρίου 1915,Ἄρθρον: «Τό Σκρίπτ εἰς τάς ἐπαρχίας»

Πηγή:Ἡ περίθαλψις τῶν προσφύγων 1917-1920 : Δυτική Θράκη, Ἀνατολική Θράκη, Μικρά Ἀσία,Βόρειος Ἤπειρος Ἀνατολ.Μακεδονία,Νότιος Ρωσία,Πόντος,Ρουμανία, Δωδεκάνησσα. Ἐν Ἀθήναις: Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου Κώνστ. Ι. Θεοδωροπούλου, 1920

Πηγή: Βιβλίον:Τό ἔργον τῆς ἑλληνικῆς περιθάλψεως ὑπό Μιχ. Χρ. Αἰλιανού. Ἐν Ἀθήναις Ἐκδόσις Γραφείου Τύπου Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, 1921 (σέλ 58,71-72,148,155,307,400, 479,480,481,482,483,484,486,509-513,534)

Πηγή: Ἐφημερίδα Ἐλευθεροτυπία,Φύλλον 21ης Ἰουνίου 2014,Ἄρθρον: Ὁ διωγμός τοῦ 1914.
Οἱ πρῶτες συστηματικές διώξεις εἰς βάρος τῶν Ἑλλήνων τῆς Μικρᾶς Ἀσίας,Γεώργιου Χ Κουφογιώργου,φιλολόγου,ἱστορικοῦ,Μ.Α.Μεσαιωνικῶν Σπουδῶν, Πανεπιστήμιο Ἰωαννίνων

Πηγή:Ἄρθρον: Ὁ Πρῶτος Διωγμός  (1913-1918) Τό κίνημα τῶν Νεοτούρκων μέχρι τούς Βαλκανικούς Πολέμους,Θεόδωρου Κονταρά


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...